Amos (profeta)

Amos (profeta)
Amos (profeta)
Argitalpena
Ageri den obrak	ikusi Amosen Liburua;
Datu biografikoak
Jaiotza	Tekoa (en) , K.a. 814
Heriotza	, K.a. 740
Sexua	gizonezkoa
Jarduera	profeta ; nekazaria
Bestelakoak
Irakasleak	Oseas
Ikasleak	Isaias

Artikulu hau Itun Zaharreko profetari buruzkoa da; beste esanahietarako, ikus «Amos».

Amos^[1] (hebreeraz: עמוֹס‎, Āmōs) Biblian, hamabi profeta txikietako bat da, haren izeneko liburuaren egilea.

Artzaina eta sikomoro piku ekoizlea^[2] zen Tekoan, Judeako basamortuaren mugan (Am 1:1). Profeta izan zen iparraldeko Israelgo Erresuman Jeroboam II.aren erregealdian (k.a. 783-k.a. 743).

Biografia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Amos idi-gidaria eta basa-pikuen (sikomoro-pikuak) biltzailea (Am 7:14) izan zen (hauek txiroentzako elikagaitzat hartzen diren piku-mota bat dira). Pikuak ziztatzearen praktikak bere heldutasuna bizkortzea eta frutaren tamaina eta gozotasuna handitzea zuen helburu. Jahvehk, David artzainarekin egin zuen bezala, zerbitzu publikoa emateko deitu eta Amos artaldearen atzetik hartu eta profeta bihurtu zuen. Hegoaldeko basamortuko bakartasunetik, Amos hamar tribuko erresuma idolatrara bidali zuen, Samaria bere hiriburura hain zuzen ere. Amosek bere profezia-lana Oziasen erregealdian gertatu zen lurrikara handia baino bi urte lehenago hasi zuen. Amosen profezia-lanak 26 urteko epea iraun zuen, k.a. 829 eta k.a. 804 artean. Amos profeta gisa hain handia izan zen, non Zakariasek ere 300 bat urte geroago aipatu baitzuen (Za 14:5).

Amosek, artzain baten zakartasun eta estilo zuzenarekin eta Jahvehrekiko leialtasunak inspiratuta, eliteen ustelkeria, injustizia soziala eta bizitza-konpromisotik kanpoko erritualismoa gaitzetsi zituen, Israelen amaiera iragarriz.^[3] Amasias apaizak erregearen aurka konspiratzea leporatu zion (Am 7:10-11), eta Bethelgo tenplutik bota zuten (Am 7:12-13). "Profeten Bizitza" lan apokrifoaren arabera, Amasiasen seme batek buruan zauritu, eta horren ondorioz hil zen bere lurraldera iristean.^[4]

Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

↑ Euskaltzaindia. 177. araua: Antzinateko pertsona-izenak eta izen mitologikoak (III). Bibliako pertsona-izenak. .
↑ Coogan, Michael. A Brief Introduction to the Old Testament. Page 257. Oxford: Oxford University Press, 2009.
↑ Holman Bible Editorial Staff, Holman Concise Bible Dictionary, B&H Publishing Group, USA, 2011, p. 21
↑ Anderson, Francis I., and David Noel Freedman, Amos, The Anchor Yale Bible, vol. 24A, New Haven: Yale University Press, 2008. Page 24.

Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Datuak: Q213850
Multimedia: Amos (Biblical figure) / Q213850

Artikulu hau erlijioari buruzko zirriborroa da. Wikipedia lagun dezakezu edukia osatuz.

[1] Euskaltzaindia. 177. araua: Antzinateko pertsona-izenak eta izen mitologikoak (III). Bibliako pertsona-izenak. .

[Coogan-2] Coogan, Michael. A Brief Introduction to the Old Testament. Page 257. Oxford: Oxford University Press, 2009.

[3] Holman Bible Editorial Staff, Holman Concise Bible Dictionary, B&H Publishing Group, USA, 2011, p. 21

[4] Anderson, Francis I., and David Noel Freedman, Amos, The Anchor Yale Bible, vol. 24A, New Haven: Yale University Press, 2008. Page 24.

[1]

[2]

[3]

[4]