Azido pirubiko

Wikipedia, Entziklopedia askea
Azido pirubiko
Formula kimikoaC3H4O3
SMILES kanonikoa2D eredua
MolView3D eredua
Konposizioaoxigeno eta karbono
Motabiogenic acyclic ketone (en) Itzuli eta oxo fatty acids (en) Itzuli
Ezaugarriak
Dentsitatea
1,25 g/cm³
Azidotasuna (pKa)2,5
Fusio-puntua11,8 °C
11,5 °C
Irakite-puntua165 °C
Masa molekularra88,016044 Da
Identifikatzaileak
InChlKeyLCTONWCANYUPML-UHFFFAOYSA-N
CAS zenbakia127-17-3
ChemSpider1031
PubChem1060
Reaxys506211
Gmelin32816
ChEBI101087
ChEMBLCHEMBL1162144
ZVG492886
EC zenbakia204-824-3
ECHA100.004.387
CosIng79232
MeSHD019289
RxNorm35161
Human Metabolome DatabaseHMDB0000243
KNApSAcKC00001200
UNII8558G7RUTR
KEGGC00022
PDB LigandPYR

Azido pirubikoa CH3-CO-COOH formula duen azido karboxilikoa da, biokimikan eta fisiologian garrantzi handia duena. Zetoazidorik sinpleena da. Azido pirubikoaren anioi karboxilatoari pirubato deritzo.


Ezaugarri fisiko-kimikoak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Azido pirubikoa koloregabekoa da. Nahaskorra da uretan eta disolbagarria etanolean eta eterrean. Bere pisu molekularra 88,06 g/mol da, eta irakite-tenperatura 165 °C-koa.

Laborategian etanal zianuroren hidrolisiagatik lortzen da. Etanal zianuroa, berriz, etanal kloruro eta potasio zianuroren erreakzioan sortzen da:

CH3COCl + KCN → CH3COCN
CH3COCN → CH3COCOOH

Hidrogeno katioia askatzen duenean azido pirubikoak pirubato anioia sortzen du:

CH3−CO−COOH → CH3−CO−COO + H+

Zeregin biologikoa[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Pirubatoa garrantzi handiko metabolitoa da. Izan ere, bizidunen metabolismoan funtsezko zeregina burutzen du.

Pirubatoa glukolisiaren azken produktua da. Zehazki, glukosa molekula bakoitzeko 2 molekula pirubato sortzen dira prozesu metaboliko horretan. Pirubato horrek bi bide metaboliko har dezake jarraian: Krebs ziklora pasatu (arnasketa aerobioan) ala hartziduraren bidea, etanol ala azido laktiko sortuko duena (arnasketa anaerobioan).

Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]