Balamani Amma
Balamani Amma | |
---|---|
Bizitza | |
Jaiotza | Punnayurkulam (en) , 1909ko uztailaren 19a |
Herrialdea | Britainiar Raj 1947ko abuztuaren 14a) Indiako Agindupeko Lurra (1947ko abuztuaren 15a - 1950eko urtarrilaren 26a) India (1950eko urtarrilaren 26a - |
Heriotza | Kochi, 2004ko irailaren 29a (95 urte) |
Heriotza modua | : Alzheimerra |
Familia | |
Seme-alabak | ikusi
|
Jarduerak | |
Jarduerak | poeta eta idazlea |
Jasotako sariak | ikusi
|
Nalapat Balamani Amma (Nalappat, India, 1909ko uztailaren 19a – Kochi, India, 2004ko irailaren 29a) indiar poeta izan zen, malabareraz idatzi zuena. "Amatasunaren poeta" bezala izendatuta, idazle emankorra izan zen. Amma (Ama), Muthassi (Amama) eta Mazhuvinte Katha (Aizkoraren historia) izan ziren haren lanik ezagunenetako batzuk. Sariak eta goraipamen ugari jaso zituen, besteak beste, Padma Bhushan, Saraswati Samman, Sahitya Akademi saria eta Ezhuthachan saria.[1][2] Kamala Surayya idazle ezagunaren ama izan zen.[3]
Biografia
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Balamani Amma 1909ko uztailaren 19an jaio zen, Chittanjoor Kunhunni Raja eta Nalapat Kochukutti amma-tik, Nalappat-en, Keralako Thrissur barrutiko Punnayurkulam-en zuen antzinako etxean. Heziketa formalik jaso ez bazuen ere, amaren aldeko osabaren tutoretzak eta Nalapat Narayana Menon poetak eta haren liburu bildumak lagundu zioten poeta bihurtzen. Nalapat Narayana Menonen eta Vallathol Narayana Menon poetaren eragina izan zuen.[4]
Balamani Amma 19 urterekin ezkondu zen VM Nairrekin, eta gero Mathrubhumi egunkari malabarera zabalaren zuzendari kudeatzaile eta editore kudeatzailea bihurtu zen. Senarrarekin Kalkutara joan zen bizitzera, senarrak Bentley eta Rolls Royce automobilak saltzen zituen Walford Transport Companyko ofizial nagusi gisa lan egiten baitzuen. VM Nair 1977an hil zen.
Balamani Amma Kamala Surayya idazle ezagunaren ama zen, eta hark itzuli zuen amaren poemetako bat, "The Pen", ama baten bakardadea deskribatzen duena. Mohandas, Shyam Sunder eta Sulochana Nalapat dira bere beste seme-alabak.
Balamani Amma 2004ko irailaren 29an hil zen, ia bost urtez Alzheimer gaixotasuna izan eta gero.[5]
Olerkigintza
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Balamani Ammak 20 poema antologia baino gehiago, prosazko hainbat lan eta itzulpenak argitaratu zituen. Oso gazterik hasi zen olerkiak idazten, eta 1930ean argitaratu zuen bere lehen olerkia: "Kooppukai".[6] Bere lehen aitortza Nipuna Puraskaram sahithya jaso zuenean iritsi zen, Cochin Erreinuko agintari ohi Parikshith Thampuranen sari bat. Balamani Ammaren 1959tik 1986ra bitarteko poema bilduma da Nivedyam. Lokantharangalil elegia bat da: Nalapat Narayana Menon poetaren heriotzari buruzkoa.[7]
Aintzatespenak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Seme-alaben eta biloben maitasunari buruzko bere poesiari esker, Malayalam poesiaren Amma (ama) eta Muthassi (amona) izenburuak lortu zituen.[8]
- Kerala Sahitya Akademi-n Balamaniyammaren oroitzapenezko hitzaldia ematen ari zela, Akkitham Achuthan Namboothiri-k "giza aintzaren profeta" bezala deskribatu zuen eta bere poesia berarentzat inspirazio bat izan zela esan zuen.[9]
- 1963an Ohore eta literatur sari ugari jaso zituen, tartean Kerala Sahithya Akademi Saria Muthassi lanagatik.
- 1965ean Kendra Sahitya Akademi Saria Muthassi lanagatik.
- 1989an Asan Saria.
- 1993an Vallathol Saria.
- 1995ean Lalithambika Krisharman Saria.[10]
- 1987an Indiako hirugarren ohore zibil gorena ere jaso zuen, Padma Bhushan.[11]
Poema bildumak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Kudubini (1936)
- Dharmamargathil (1938)
- Sthree Hridayam (1939)
- Prabhankuram (1942)
- Bhavanayil (1942)
- Oonjalinmel (1946)
- Kalikkotta (1949)
- Velichathil (1951)
- Avar Paadunnu (1952)
- Pranamam (1954)
- Lokantharangalil (1955)
- Sopanam (1958)
- Muthassi (1962)
- Mazhuvinte Katha (1966)
- Ambalathilekku (1967)
- Nagarathil (1968)
- Veyilaarumbola (1971)
- Amruthamgamaya (1978)
- Sandhya (1982)
- Nivedyam (1987)
- Mathruhridayam (1988)
- To My Daughter (Malayalam)
- Kulakkadavil
Erreferentziak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- ↑ Padma Awards. Ministry of Home Affairs, Government of India 2015.
- ↑ Literary Awards. Government of Kerala.
- ↑ «Balamani Amma: 5 Facts About The Legendary Malayalam Poet And Author» NDTV.com (Noiz kontsultatua: 2024-07-22).
- ↑ Azheekode, Sukumar. Balamaniamma. .
- ↑ Balamani Amma no more. 2004-09-30.
- ↑ Azheekode, Sukumar. Balamaniamma. .
- ↑ A prolific writer. 2004-09-30.
- ↑ Balamaniamma. Malayala Manorama.
- ↑ Balamaniyamma remembered. 2004-10-08.
- ↑ A prolific writer. 2004-09-30.
- ↑ Padma Bhushan Awardees. Government of India.