Surtsey: berrikuspenen arteko aldeak

← Aurreko ezberdintasuna Hurrengo ezberdintasuna →

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia

Lerroan

22:56, 21 apirila 2015ko berrikusketa

Surtsey¹ UNESCOren gizateriaren ondarea
Surtsey, eztanda hasi eta 16 egunera
Mota	Naturala
Irizpideak	ix
Erreferentzia	1267
Kokalekua	Txantiloi:ISL
Eskualdea²	Europa eta Iparramerika
Izen ematea	2008 (XXXII. bilkura)
¹ UNESCOk jarritako izen ofiziala (euskaratua) ² UNESCOren sailkapena

Surtsey sumendi-uhartea da, Islandiako hegoaldeko kostaldetik 32 kilometro ingurura dagoena, Westman uharteetatik gertu (Vestmannaeyjar). Bere sorrera, oso berria da.

1963an, urpeko sumendi eztanda bortitz bat gertatu zen, 1967 arte luzatu zena, eta, eztanda honen ondorioz, hiru uharte berri sortu ziren. Horietako bi, handik gutxira desagertu ziren, baina batek biziraun zuen, Surtsey bezala bataiatua izan zelarik. Bere hedadura, 141 hektareakoa da.

1964an, lehen azterketa zientifikoak abiatu ziren uhartean, hau, benetako laborategi natural bat bihurtu zelarik, non bizi forma ezberdinek lur berri baten kolonizatze prozesua aztertu ahal izan zen. Ikertzaileek, itsaslasterrek eramandako haziak eta lizun, bakterio eta onddoen agerpena ikusi zuten, 1965ean, lehen landare baskularrak jarraiturik. 10 espezie zeuden uhartean hamarkada amaitu zenean. 2004an, espezie kopurua 160ra igo zen (75 briofito, 71 liken eta 24 onddo). Hauetaz gain, 89 hegazti espezie eta 335 ornogabe espezie erregistratu dira.

Surtseyk, bere izena, eskandinaviar mitologiako Surturrengandik hartzen du. Bere izenak, islandieraz, "Surten uhartea" esan nahi du (Surt, Surturren antzinako islandierazko izena da.

UNESCOk, Surtsey uhartea, Gizateriaren Ondare izendatu zuen 2008an.

Kanpo loturak

Wikimedia Commonsen badira fitxategi gehiago, gai hau dutenak: Surtsey

(Ingelesez) Uhartearen sorrerari buruzko bideoa.

@@ 7. lerroa: / 7. lerroa: @@
 | ID = 1267
 | Kokapena = {{ISL}}
-| Eskualdea = [[Europa]] eta [[Iparramerika]]
+| Eskualdea = [[Europa]] eta [[Ipar Amerika|Iparramerika]]
 | Urtea = 2008
 | Luzapena =
@@ 16. lerroa: / 16. lerroa: @@
 [[Fitxategi:Location map of Surtsey-fr.svg|left|thumb|100px|Surtseyren kokapena [[Islandia]] ondoan.]]
-'''Surtsey''' [[sumendi]]-[[Uharte (geografia)|uhartea]] da, [[Islandia]]ko hegoaldeko kostaldetik 32 kilometro ingurura dagoena, Westman uharteetatik gertu ([[Vestmannaeyjar]]). Bere sorrera, oso berria da.
+'''Surtsey''' [[sumendi]]-[[uharte]]a da, [[Islandia]]ko hegoaldeko kostaldetik 32 kilometro ingurura dagoena, Westman uharteetatik gertu ([[Vestmannaeyjar]]). Bere sorrera, oso berria da.
 [[1963]]an, urpeko sumendi eztanda bortitz bat gertatu zen, [[1967]] arte luzatu zena, eta, eztanda honen ondorioz, hiru uharte berri sortu ziren. Horietako bi, handik gutxira desagertu ziren, baina batek biziraun zuen, Surtsey bezala bataiatua izan zelarik. Bere hedadura, 141 hektareakoa da.
-[[1964]]an, lehen azterketa zientifikoak abiatu ziren uhartean, hau, benetako laborategi natural bat bihurtu zelarik, non bizi forma ezberdinek lur berri baten kolonizatze prozesua aztertu ahal izan zen. Ikertzaileek, [[itsaslaster]]rek eramandako haziak eta [[lizun]], [[bakterio]] eta onddoen agerpena ikusi zuten, [[1965]]ean, lehen [[landare baskular]]rak jarraiturik. 10 espezie zeuden uhartean hamarkada amaitu zenean. [[2004]]an, espezie kopurua 160ra igo zen (75 [[briofito]], 71 [[liken]] eta 24 onddo). Hauetaz gain, 89 hegazti espezie eta 335 [[ornogabe]] espezie erregistratu dira.
+[[1964]]an, lehen azterketa zientifikoak abiatu ziren uhartean, hau, benetako laborategi natural bat bihurtu zelarik, non bizi forma ezberdinek lur berri baten kolonizatze prozesua aztertu ahal izan zen. Ikertzaileek, [[itsaslaster]]rek eramandako haziak eta [[lizun]], [[bakterio]] eta onddoen agerpena ikusi zuten, [[1965]]ean, lehen [[landare baskular]]rak jarraiturik. 10 espezie zeuden uhartean hamarkada amaitu zenean. [[2004]]an, espezie kopurua 160ra igo zen (75 [[goroldio|briofito]], 71 [[liken]] eta 24 onddo). Hauetaz gain, 89 hegazti espezie eta 335 [[ornogabe]] espezie erregistratu dira.
 [[Fitxategi:Surtsey Island1.jpg|left|thumb|200px|Surtseyko paisaia]]
 Surtseyk, bere izena, [[eskandinaviar mitologia]]ko Surturrengandik hartzen du. Bere izenak, islandieraz, "Surten uhartea" esan nahi du ([[Surt (mitologia)|Surt]], Surturren antzinako islandierazko izena da.
-[[UNESCO]]k, Surtsey uhartea, [[Gizateriaren Ondare]] izendatu zuen [[2008]]an.
+[[UNESCO]]k, Surtsey uhartea, [[Gizateriaren ondare|Gizateriaren Ondare]] izendatu zuen [[2008]]an.
 == Kanpo loturak ==