Amrus ibn Yusuf: berrikuspenen arteko aldeak
t Robota: Aldaketa kosmetikoak |
|||
2. lerroa: | 2. lerroa: | ||
'''Amrus ibn Yusuf'''<ref>{{Euskaltzaindia181|orrialdea=11}}</ref> ({{lang-ar|عمروس بن يوسف المولد}}; [[Huesca]], [[760]] - [[Talavera de la Reina]] edo [[Zaragoza]], [[813]] edo [[814]]) [[al Andalus|andalustar]] militar eta politikaria izan zen, [[Al-Hakam I.a|Al Hakan I.aren]] ''[[vali (Islam)|wali]]'' izan zena<ref>{{Erreferentzia|izenburua= Amrus el Muladí |bilduma=Gran Enciclopedia Aragonesa |lekua= Zaragoza |argitaletxea= El Periódico de Aragón |urtea= 2000 |isbn= 978-84-95490-00-1}}</ref>. |
'''Amrus ibn Yusuf'''<ref>{{Euskaltzaindia181|orrialdea=11}}</ref> ({{lang-ar|عمروس بن يوسف المولد}}; [[Huesca]], [[760]] - [[Talavera de la Reina]] edo [[Zaragoza]], [[813]] edo [[814]]) [[al Andalus|andalustar]] militar eta politikaria izan zen, [[Al-Hakam I.a|Al Hakan I.aren]] ''[[vali (Islam)|wali]]'' izan zena<ref>{{Erreferentzia|izenburua= Amrus el Muladí |bilduma=Gran Enciclopedia Aragonesa |lekua= Zaragoza |argitaletxea= El Periódico de Aragón |urtea= 2000 |isbn= 978-84-95490-00-1}}</ref>. |
||
== |
== Bizitza == |
||
Nahiz eta bere jaiotze datari buruz zalantzak izan, litekeena da 760an izatea. Aita Yusuf al-[[Muladi]] omen zuen eta [[Aysun]]en morroia izan zen. [[Karlomagno|Carolus Handiarekin]] [[Zaragoza]]ren aurka borrokatu ostean areriotu eta [[baskoi]]ekin batera aritu zen [[Orreagako gudua (778)|Orreagako guduan]]. [[Kordobako emirerria|Kordobako emirraren]] alde egin eta honek [[Talavera de la Reina]]ko (''Medina al-Talabaira'') |
Nahiz eta bere jaiotze datari buruz zalantzak izan, litekeena da 760an izatea. Aita Yusuf al-[[Muladi]] omen zuen eta [[Aysun]]en morroia izan zen. [[Karlomagno|Carolus Handiarekin]] [[Zaragoza]]ren aurka borrokatu ostean areriotu eta [[baskoi]]ekin batera aritu zen [[Orreagako gudua (778)|Orreagako guduan]]. [[Kordobako emirerria|Kordobako emirraren]] alde egin eta honek [[Talavera de la Reina]]ko (''Medina al-Talabaira'') vali izendatu zuen<ref>{{Erreferentzia|abizena= Méndez-Cabeza |izena= Miguel |izenburua= Leyendas y curiosidades de la Historia de Talavera de la Reina |lekua= Toledo |urtea= 2005 |issn= 681-2005 |oclc= 433267379}}</ref>. Bertan ezkondu eta [[Yusuf ibn Amrus]] izeneko semea izan zuen. |
||
''[[Al-Tagr al-Ala]]''ko gobernadore bilakatuta, [[799]]an [[Bahlul ibn Marzuq]] |
''[[Al-Tagr al-Ala]]''ko gobernadore bilakatuta, [[799]]an [[Bahlul ibn Marzuq]] menderatu eta [[Zaragoza]] konkistatu zuen. [[802]]an jaioterria eta [[Tutera]] konkistatu zituen, eta [[Yusuf ibn Amrus|Yusuf]] semea bertoko vali izendatu zuen. Hurrengo urtean [[Banu Qasi]]tarrek, [[Aritza leinua|aritzatarren]] laguntzarekin, hiria berreskuratu zuten<ref>{{Erreferentzia|izena= Alberto |abizena= Cañada Juste |izenburua= Los Banu Qasi (714-924)|argitaletxea= [[Vianako Printzea Erakundea|Vianako Printze Erakundea]]|liburukia= 41 |urtea= 1980 |orrialdea= 5–95}}</ref>. [[809]]an [[Aureolus Aragoikoa]] hil zenean [[Aragoiko konderria]] konkistatu zuen. |
||
Bere heriotza data ere ezezaguna da, edonola ere, Banu Amrus izeneko berak sorturiko leinuak (بنو عمروس) beti kordobatarren alde egin zuen. |
Bere heriotza data ere ezezaguna da, edonola ere, Banu Amrus izeneko berak sorturiko leinuak (بنو عمروس) beti kordobatarren alde egin zuen. |
13:08, 22 otsaila 2020ko berrikusketa
Amrus ibn Yusuf | |
---|---|
Bizitza | |
Jaiotza | Washka, 760 |
Herrialdea | Kordobako emirerria |
Heriotza | Talavera de la Reina, 813 edo 814 (49/50 urte) |
Hezkuntza | |
Hizkuntzak | arabiera |
Jarduerak | |
Jarduerak | politikaria eta soldadua |
Amrus ibn Yusuf[1] (arabieraz: عمروس بن يوسف المولد; Huesca, 760 - Talavera de la Reina edo Zaragoza, 813 edo 814) andalustar militar eta politikaria izan zen, Al Hakan I.aren wali izan zena[2].
Bizitza
Nahiz eta bere jaiotze datari buruz zalantzak izan, litekeena da 760an izatea. Aita Yusuf al-Muladi omen zuen eta Aysunen morroia izan zen. Carolus Handiarekin Zaragozaren aurka borrokatu ostean areriotu eta baskoiekin batera aritu zen Orreagako guduan. Kordobako emirraren alde egin eta honek Talavera de la Reinako (Medina al-Talabaira) vali izendatu zuen[3]. Bertan ezkondu eta Yusuf ibn Amrus izeneko semea izan zuen.
Al-Tagr al-Alako gobernadore bilakatuta, 799an Bahlul ibn Marzuq menderatu eta Zaragoza konkistatu zuen. 802an jaioterria eta Tutera konkistatu zituen, eta Yusuf semea bertoko vali izendatu zuen. Hurrengo urtean Banu Qasitarrek, aritzatarren laguntzarekin, hiria berreskuratu zuten[4]. 809an Aureolus Aragoikoa hil zenean Aragoiko konderria konkistatu zuen.
Bere heriotza data ere ezezaguna da, edonola ere, Banu Amrus izeneko berak sorturiko leinuak (بنو عمروس) beti kordobatarren alde egin zuen.
Erreferentziak
- ↑ Euskaltzaindia. (2016-09-30). (PDF) 181. araua: Erdi Aroko pertsona-izenak. Iruñea, 11 or..
- ↑ Amrus el Muladí. in: Gran Enciclopedia Aragonesa. Zaragoza: El Periódico de Aragón ISBN 978-84-95490-00-1..
- ↑ Méndez-Cabeza, Miguel. (2005). Leyendas y curiosidades de la Historia de Talavera de la Reina. Toledo ISSN 681-2005. OCLC .433267379.
- ↑ Cañada Juste, Alberto. (1980). Los Banu Qasi (714-924). 41 Vianako Printze Erakundea, 5–95 or..