Edukira joan

Britainiar ingeles

Wikipedia, Entziklopedia askea
Britainiar ingeles
British English
Datu orokorrak
Hizkuntza sailkapena
giza hizkuntza
indoeuropar hizkuntzak
germaniar hizkuntzak
mendebaldeko germaniar hizkuntzak
anglo-frisiar hizkuntzak
angliar hizkuntzak
ingeles
Alfabetoalatindar alfabetoa
Hizkuntza kodeak
Glottologbrit1242
Wikipediaen-gb
IETFen-GB

Britainiar ingelesa (ingelesez: British English) Erresuma Batuan ingelesak duen dialekto eta ahoskeren multzoa da.[1]

Erresuma Batuan idatzitako ingeles formalean eskualde-aldaketak daude (adibidez, wee eta little hitzak zenbait testuingurutan trukagarriak diren arren, iparraldeko Britainia Handiko (eta bereziki Eskoziako) edo Ipar Irlandako iparraldeko norbaitek wee eta hegoaldeko Ingalaterrako edo Galesko norbaitek little idatziko luke. Hala ere, Erresuma Batua osoko ingeles idatzian uniformetasun maila handia dago, eta hau "ingeles britainiarra" bezala deskriba daiteke. Ingeles mintzatuaren formak, ordea, munduko eremu gehienetan baino askoz gehiago aldatzen dira, eta, beraz, zailagoa da hizkuntza mintzatuari "ingeles britainiarra" kontzeptu uniformea aplikatzea. Tom McArthurren esanetan, "pertsona askorentzat, bereziki Ingalaterran, britainiar ingelesa tautologia bat da (...) britainiar hitzaren anbiguotasun eta tentsio guztiak partekatzen ditu, eta emaitza gisa bi modutan interpreta daiteke: zabalago edo estuago, nahasmen eta anbiguotasun maila baten barruan".[2]

1828an, Noah Websterrek bere erabilera-hiztegia argitaratu zuenean, ingelesezko ortografia berritzeko aholkuak eman zituen. Nahiz eta estatubatuarra izan, Europan baino ez zituzten bere aholkuak jarraitu eta, beraz, britainiar eta estatubatuar ingelesen artean aldeak daude. Hona hemen adibide batzuk:

Britainiarra Estatubatuarra
-re (centre, theatre...) -er (center, theater...)
-ise (realise...) Kanadan eta Erresuma Batuan: realize... -ize (realize...)
-ogue (dialogue, analogue...) -og (dialog, analog...)
-our (colour, favour, labour...) -or (color, favor, labor...)
-ce [izenak] -se [aditzak] (practice / to practise) -ce/-se [biak] (license / to license, practice / to practice)
sceptical skeptical
jewellery jewelry
mad crazy
skilful (Australian eta Kanadan: skillful) skillful
pavement sidewalk
angry mad

Erreferentziak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]
  1. Crystal, David. (1997). English as a Global Language. Cambridge: Cambridge University Press ISBN 0-521-53032-6..
  2. McArthur, Tom. (2002). Oxford Guide to World English. Oxford: Oxford University Press45 or. ISBN 0-19-866248-3..

Kanpo estekak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]