Cook mendia

Cook mendia
Aoraki / Mount Cook
Cook mendia; Aoraki / Mount Cook
Datu orokorrak
Garaiera	3.724 m
Prominentzia	3.724 m
Eponimoa	James Cook
Geografia
Koordenatuak	Berria_type:_scale:_dim:_globe:Earth 43°35′42″S 170°08′31″E / 43.595°S 170.1419°E
Mendikatea	Hegoaldeko Alpeak
Estatua	Zeelanda Berria
Region of New Zealand	Canterbury eskualdea
Leku geografikoa	Hego uhartea
Mendizaletasuna
Lehen igoera	1894an Tom Fyfe, George Graham, Jack Clarke.
Ohiko bidea	-

Cook mendia^[1]^[2] (maorieraz Aoraki, ingelesez Mount Cook) Zeelanda Berriko mendirik garaiena da, 3.754 metrorekin. Hegoaldeko Alpeetan dago, Hego Uhartean, Canterbury eskualdean.

Haren magalean aurrera egiten duen glaziarra dugu, latitude hartan eta klima harekin ezaugarri hori duen munduko bakarra dena.

Iristeko errepidea Pukaki lakutik abiatzen da, Twizel izanda udalerririk gertuena, Mackenzie barrutian.

Historia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

1642an, Aoraki Abel Tasman esploratzaile herbeheeretarrak ikusi zuen lehen aldiz.
1770ean, James Cook kapitain ingelesak "Hegoaldeko Alpeak" izena eman zion mendilerroari.
1894an, Tom Fyfe, George Graham eta Jack Clarke mendizale zeelandaberritarrek lehendabiziko igoera egin zuten.
1910ean, Freda da Faur australiarra izan zen lehen emakumea igotzen.
1997an Alberto eta Felix Iñurrategik igotzea lortu zuten.
1998an gaur egungo izena hartu zuen ofizialki, Aoraki/Mount Cook alegia.
2002an Alberto Iñurrategiren bigarren igoera saiakera ez zen arrakastatsua izan, Jon Belokirekin batera.

Cook mendiko Parke Nazionala sortu zuten 1953an, eta Gizateriaren ondaretzat izendatu du UNESCOk. Parkeak barne hartzen ditu 2.000 metrotik gorako 140 tontor (19 3.000 metrotik gorakoak) eta 72 izendun glaziar. Hau guztia 700 km2-ko azaleratik %40a da.

Aoraki kokatuta dago Kirikirikatata-ko (Cook mendilerroa) iparraldean.