Deuterokloroformo

Wikipedia, Entziklopedia askea
Deuterokloroformo
Formula kimikoaC2HCl3
SMILES kanonikoa2D eredua
SMILES isomerikoa
[2H]C(Cl)(Cl)Cl
MolView3D eredua
Konposizioakarbono, kloro eta deuterio
Motadeuterated compound (en) Itzuli
Masa molekularra118,921 Da
Arriskuak
NFPA 704
0
2
0
Identifikatzaileak
InChlKeyHEDRZPFGACZZDS-MICDWDOJSA-N
CAS zenbakia865-49-6
ChemSpider64654
PubChem71583
Reaxys1697633
Gmelin85365
NBE zenbakia1888
EC zenbakia212-742-4
ECHA100.011.585
UNIIP1NW4885VT

Deuterokloroformoa edo kloroformo deuteratua (CDCl3) kloroformoaren (CHCl3) aldaera bat da, zeinetan hidrogeno-atomoa deuterio isotopoak ordezkatu duen. Erresonantzia Magnetiko Nuklearrean laginen disolbatzailetzat usatzen da.[1]

Deuterokloroformoa beste disolbatzaile deuteratuak baino errazago eta merkeago produzitzen da. Halaber, kimikoki ez da oso erreaktiboa. Nekez trukatzen du deuterioa solutuarekin eta bere irakite-puntu baxuak erraztu egiten du lagina berreskuratzea[2][3].

Ikuspegi biologikotik kloroformoak baino toxikotasun txikiagoa du gibelean C-D lotura C-H lotura baino sendoagoa baita eta nekezagoa egiten du triklorometil erradikala (•CCl3) sortzea[4].

Erabilera[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Protoi EMNn erabiltzen den deuterokloformoak % 99 baino proportzio handiagoan ordeztu du deuterioak hidrogenoa, hots, protoia. Horrela ebitatzen da protoiaren seinaleak laginaren hidrogeno-atomoen seinaleak maskaratzea. Deuterokloroformo komertzialak beti izaten du deuteratu gabeko kloroformo arrastoren bat, % 0,2 ingurukoa, zienak singlete txiki bat ematen duen 7,26 ppm-tan lerrakuntza kimikoaren barne-erreferentzia gisa baliatzen dena. Singleteari hondar-disolbatzailearen tontorra esan ohi zaio.

Karbono-13 EMNn deuterokloroformoaren karbono-atomo bakarrak hirukote bat eratzen du 77,16 ppm-ko lerrakuntza kimikoan non hiru tontorrak tamaina bertsukoak diren.

Deuterokloroformoak oxigenoarekin erreakzionatzen du fosgenoa eta hidrogeno kloruroa emanez. Horrek azidotasuna demaio disolbatzaileari eta ezin da usatu lagina azidotasunarekiko sentikorra bada. Hortaz prozesua oztopatzeko flasko ilunetan gordetzen da eta, maiz, kobrezko edo zilarrezko txirbilak egonkortzaile gisa baliatuta.

Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  1. Irazabalbeitia, Iñaki. (D.L. 1983). Erresonantzia magnetiko nuklearra : onarri teorikoa eta ariketak. Elhuyar ISBN 84-86158-20-6. PMC 434843063. (Noiz kontsultatua: 2022-04-01).
  2. (Ingelesez) PubChem. «Chloroform-d» pubchem.ncbi.nlm.nih.gov (Noiz kontsultatua: 2022-04-01).
  3. Fulmer, Gregory R.; Miller, Alexander J. M.; Sherden, Nathaniel H.; Gottlieb, Hugo E.; Nudelman, Abraham; Stoltz, Brian M.; Bercaw, John E.; Goldberg, Karen I.. (2010-05-10). «NMR Chemical Shifts of Trace Impurities: Common Laboratory Solvents, Organics, and Gases in Deuterated Solvents Relevant to the Organometallic Chemist» Organometallics 29 (9): 2176–2179.  doi:10.1021/om100106e. ISSN 0276-7333. (Noiz kontsultatua: 2022-04-01).
  4. (Ingelesez) Goldstein, Robin S; Hewitt, William R; Hook, Jerry B. (2013). Toxic interactions. Elsevier Science : Academic Press ISBN 978-1-4832-6970-2. PMC 896796140. (Noiz kontsultatua: 2022-04-01).

Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]