Didako III.a Lopitz Harokoa
Didako III.a Lopitz Harokoa | |
|
|
---|---|
1236 – 1254 | |
Aurrekoa | Lope II.a Diaz |
Ondorengoa | Lope III.a Diaz |
|
|
Jaiotza | ? ? |
Heriotza | 1254ko urriaren 4a Bañares |
Ezkontidea(k) | Konstantze Bearnokoa |
Egoitza | Naiara |
Erlijioa | Kristaua |
Didako III.a Lopitz Harokoa[1] —latinez: Didacus Lupi; gaztelaniaz: Diego López III de Haro— (? – Bañares, 1254ko urriaren 4a), Bizkaiko zazpigarren jauna izan zen (1236-1254).[2]
Biografia[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Aita Lope II.a Diaz Harokoa eta ama Urraka Alfontso Leongoa izan zituen. Bere ama Alfontso IX.a Leongoaren alaba naturala izan zen. 1236an bere aita ordezkatu zuen.[3] Bere agintaldiaren hasieran Fernando III.a Gaztelakoa bere osabari zintzotasuna erakutsi zion, baina honek Errioxan zituen lurraldeak kendu eta Gaztela Zaharra utzi zionean matxinatu zen.[4] Didakok hainbat aldiz matxinatu eta barkamena lortu zuen.[5]
1252an Fernando hil eta Alfontso X.a Jakintsua, Didako Lópezen lehengusua, errege berri izendatu zuten.[6] Didakok tirabirak izan zituen erregearekin eta, hori zela eta, arnegatu (Erdi Aroan jaun feudalek bere nagusia utzi zezaketen), eta nagusi berria bilatu zuen, hau da, Nafarroako erregea.[7]
1254ko urriaren 4an Bañaresko bere jauregian hil zen, bere erreumatismo baretzeko ur irakinean sartu eta kiskali zenean.[8] Naiarako Andre Maria Erreginaren monasterioko nobleen kriptan lurperatu zuten.
Familia[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Aitona![]() Bizkaiko jauna |
Amona![]() Larakoa |
Aitona![]() Leongo erregea |
Amona - |
Aita![]() Bizkaiko jauna |
Ama![]() Leongoa |
||
![]() Bizkaiko jauna |
Ezkontza eta seme-alabak[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Didako Lopitzek Bearnoko bizkondea zen Gilen II.aren alaba Konstantze ezkondu zuen.
Bost seme-alabak izan zituzten:
- Lope III.a Diaz (?-1288), Bizkaiko jauna
- Didako V.a Lopitz (?-1310), Bizkaiko jauna
- Urraca Diaz Harokoa, Fernando Rodriguez Castrokoa, Cigales eta Cuéllarreko jauna ezkondu zuena.
- Teresa Diaz Harokoa (?-?), Larako jauna zen Joanes Nuñez I.arekin ezkondua[9]. Joanes Nuñez II.aren ama.
- Antsa Diaz Harokoa (1287 eta gero hilda)[10]
Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]
- ↑ Euskaltzaindiaren izendegia.
- ↑ Rodríguez García, Francisco (2002), Crónica del Señorío de Vizcaya (1. argitaraldia), Maxtor Librería, ISBN 84-9761-029-6.
- ↑ Baury, Ghislain (2003), «Diego López ‘le bon’ et Diego López ‘le mauvais’: comment s’est construite la mémoire d’un magnat du règne d’Alphonse VIII de Castille», Berceo (144): 37-92, ISSN 0210-8550, http://dialnet.unirioja.es/servlet/articulo?codigo=698041.
- ↑ Loaysa, Jofré de; García Martínez, Antonio (1982), Crónicas de los Reyes de Castilla Fernando III, Alfonso X, Sancho IV y Fernando IV (1248-1305), Colección Biblioteca Murciana de bolsillo (2. argitaraldia), Murtzia: Academia Alfonso X el Sabio, ISBN 84-00-05017-7.
- ↑ Baury (2011), «Los ricoshombres y el rey en Castilla: El linaje Haro, 1076-1322», Territorio, Sociedad, y Poder: Revista de Estudios Medievales (Oviedoko Unibertsitatea) (6): 53-72, ISSN 1886-1121, http://www.unioviedo.es/reunido/index.php/TSP/article/view/9468/9281.
- ↑ Ibáñez de Segovia Peralta y Mendoza, Gaspar (1777), Memorias históricas del Rei D. Alonso el Sabio i observaciones a su chrónica, Madril: Joachin Ibarra, OCLC 458042314, http://books.google.es/books?id=NCkE93FlcSQC&printsec=frontcover&source=gbs_v2_summary_r&cad=0#v=onepage&q=&f=false.
- ↑ González Jiménez, Manuel (2004), Alfonso X el Sabio (1. argitaraldia), Bartzelona: Editorial Ariel S. A., ISBN 84-344-6758-5.
- ↑ Llorente, Juan Antonio (1808), Noticias históricas de las tres provincias vascongadas, http://books.google.cat/books?id=Rik3AAAAMAAJ&pg=PA470&dq=Diego+L%C3%B3pez+de+Haro+1214&as_brr=3#PPA467,M1.
- ↑ Juan Núñez de Lara "El Viejo", Señor de Lara - Fundación Casa Ducal de Medinaceli, http://es.fundacionmedinaceli.org/casaducal/fichaindividuo.aspx?id=4699.
- ↑ Real Academia de Historia, Colección Salazar y Castro, M-22, fº 236v eta 237. orrialdea, http://www.rah.es/pdf/SalazaryCastro.pdf.
Aurrekoa Lope II.a Diaz |
Bizkaiko jauna 1236 - 1254 |
Ondorengoa Lope III.a Diaz |