Ekinokzio

Wikipedia, Entziklopedia askea
(«Ekinozioa» orritik birbideratua)
Lurraren solstizio eta ekinokzioen data eta ordua (UTC)[1]
Gertaera Martxoaren
ekinokzioa 		Ekainaren
solstizioa 		Irailaren
ekinokzioa 		Abenduaren
solstizioa
Hilabetea Martxoa[2] Ekaina[3] Iraila[4] Abendua[5]
Urtea
Eguna Ordua Eguna Ordua Eguna Ordua Eguna Ordua
2010 20 17:32:13 21 11:28:25 23 03:09:02 21 23:38:28
2011 20 23:21:44 21 17:16:30 23 09:04:38 22 05:30:03
2012 20 05:14:25 20 23:09:49 22 14:49:59 21 11:12:37
2013 20 11:02:55 21 05:04:57 22 20:44:08 21 17:11:00
2014 20 16:57:05 21 10:51:14 23 02:29:05 21 23:03:01
2015 20 22:45:09 21 16:38:55 23 08:20:33 22 04:48:57
2016 20 04:30:11 20 22:34:11 22 14:21:07 21 10:44:10
2017 20 10:28:38 21 04:24:09 22 20:02:48 21 16:28:57
2018 20 16:15:27 21 10:07:18 23 01:54:05 21 22:23:44
2019 20 21:58:25 21 15:54:14 23 07:50:10 22 04:19:25
2020 20 03:50:36 20 21:44:40 22 13:31:38 21 10:02:19
2021 20 09:37:27 21 03:32:08 22 19:21:03 21 15:59:16
2022 20 15:33:23 21 09:13:49 23 01:03:40 21 21:48:10
2023 20 21:24:24 21 14:57:47 23 06:49:56 22 03:27:19
2024 20 03:06:21 20 20:50:56 22 12:43:36 21 09:20:30
2025 20 09:01:25 21 02:42:11 22 18:19:16 21 15:03:01
2026 20 14:45:53 21 08:24:26 23 00:05:08 21 20:50:09
2027 20 20:24:36 21 14:10:45 23 06:01:38 22 02:42:04
2028 20 02:17:02 20 20:01:54 22 11:45:12 21 08:19:33
2029 20 08:01:52 21 01:48:11 22 17:38:23 21 14:13:59
2030 20 13:51:58 21 07:31:11 22 23:26:46 21 20:09:30
2031 20 19:40:51 21 13:17:00 23 05:15:10 22 01:55:25
2032 20 01:21:45 20 19:08:38 22 11:10:44 21 07:55:48
2033 20 07:22:35 21 01:00:59 22 16:51:31 21 13:45:51
2034 20 13:17:20 21 06:44:02 22 22:39:25 21 19:33:50
2035 20 19:02:34 21 12:32:58 23 04:38:46 22 01:30:42
2036 20 01:02:40 20 18:32:03 22 10:23:09 21 07:12:42
2037 20 06:50:05 21 00:22:16 22 16:12:54 21 13:07:33
2038 20 12:40:27 21 06:09:12 22 22:02:05 21 19:02:08
2039 20 18:31:50 21 11:57:14 23 03:49:25 22 00:40:23
2040 20 00:11:29 20 17:46:11 22 09:44:43 21 06:32:38
2041 20 06:06:36 20 23:35:39 22 15:26:21 21 12:18:07
2042 20 11:53:06 21 05:15:38 22 21:11:20 21 18:03:51
2043 20 17:27:34 21 10:58:09 23 03:06:43 22 00:01:01
2044 19 23:20:20 20 16:50:55 22 08:47:39 21 05:43:22
2045 20 05:07:24 20 22:33:41 22 14:32:42 21 11:34:54
2046 20 10:57:38 21 04:14:26 22 20:21:31 21 17:28:16
2047 20 16:52:26 21 10:03:16 23 02:07:52 21 23:07:01
2048 19 22:33:37 20 15:53:43 22 08:00:26 21 05:02:03
2049 20 04:28:24 20 21:47:06 22 13:42:24 21 10:51:57
2050 20 10:19:22 21 03:32:48 22 19:28:18 21 16:38:29

Ekinokzioa urtean bitan gertatzen da, Lurraren ardatza eta Lurraren eta Eguzkiaren zentroak batzen dituen lerroa elkarzutak direnean; egoera horretan Eguzkiaren zentroa Lurraren ekuatoreko planoan kokatuta dago eta kokapen erlatibo hori mantenduko balitz, Lurraren toki guztietan egunaren eta gauaren luzerak berdinak lirateke. Ekinokzio berba zentzu apur bat lausoagoarekin ere erabiltzen da batzuetan, ekinokzioa gertatzen den data adierazteko.

"Ekinokzio" izena Latineko aequus (berdin) eta nox (gau) berbetatik dator, ekinokzioaren inguru hurbilean mundu guztietako tokietan eguna eta gauaren luzerak ia berdinak direlako.

Ekinokzioetan, Eguzkia zeruko esferaren aurkako puntu bitako batean kokatzen da, zeruko ekuatorea (0 graduko deklinazioarekin) eta ekliptika batzen diren guneetan. Puntu horiei ekinokzio puntuak deitu zaie. Hori dela eta, batzuetan ekinokzio hitza ekinokzio baten puntua adierazteko erabili izan da.

Ekinokzioak urte bakoitzean bi une zehatzetan gertatzen dira (ez egun batzuetan zehar), Lurraren ekuatoreko puntu batetik Eguzkiaren erdigunea puntu horren gain gainean (bere zenitean) ikus daitekeenean. Erabiltzen dugun egutegi gregoriarrean une horiek martxoaren 20 edo 21ean eta irailaren 22 edo 23an kokatu ohi dira.

Izenak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Hego Hemisferioan alderantziz gertatzen da.


Aurreko izenak izen klasikoak dira, ekinokzioak izendatzeko gehien erabili direnak, baina gaur egun idazle teknikoek gero eta gehiago erabiltzen dituzte Martxoko ekinokzioa eta Iraileko ekinokzioa izendapenak, berdin erabil ahal izateko Lurraren hemisferio bietan.

  • Lurra Eguzkiak argiztatuta Martxoko ekinokzioan.
    Lurra Eguzkiak argiztatuta Martxoko ekinokzioan.
  • Lurrak Eguzkiaren inguruan orbitatzeagatik Eguzkiak zerua ekliptikaren gainetik zeharkatzen duela dirudi. Gorriz markatuta dagoen bide hori ez dator bat zuriz markatutako zeruko ekuatorearekin, Lurraren biraketa ardatza eta Lurra Eguzkiaren inguruan mugitzen den planoa elkarzutak ez izateagatik.
    Lurrak Eguzkiaren inguruan orbitatzeagatik Eguzkiak zerua ekliptikaren gainetik zeharkatzen duela dirudi. Gorriz markatuta dagoen bide hori ez dator bat zuriz markatutako zeruko ekuatorearekin, Lurraren biraketa ardatza eta Lurra Eguzkiaren inguruan mugitzen den planoa elkarzutak ez izateagatik.
  • Lurraren urtaroen diagrama, iparraldetik ikusita. Eskumako muturrean: Abenduko solstizioa.
    Lurraren urtaroen diagrama, iparraldetik ikusita. Eskumako muturrean: Abenduko solstizioa.
  • Lurraren urtaroen diagrama, hegoaldetik ikusita. Ezkerreko muturrean: Ekaineko Solstizioa.
    Lurraren urtaroen diagrama, hegoaldetik ikusita. Ezkerreko muturrean: Ekaineko Solstizioa.
  • Lurraren eta Eguzkiaren arteko erlazioa ekinokzioan
    Lurraren eta Eguzkiaren arteko erlazioa ekinokzioan

Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  1. ↑ United States Naval Observatory. (2010-06-10). Earth's Seasons: Equinoxes, Solstices, Perihelion, and Aphelion, 2000-2020. .
  2. ↑ Équinoxe de printemps entre 1583 et 2999
  3. ↑ Solstice d’été de 1583 à 2999
  4. ↑ Équinoxe d’automne de 1583 à 2999
  5. ↑ Solstice d’hiver

Ikus, gainera[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  • Joseba Aurkenerena: Sugaar eta Herensuge udazkeneko ekinozioan nagusi. [1]
"https://eu.wikipedia.org/w/index.php?title=Ekinokzio&oldid=9199398"(e)tik eskuratuta