Edukira joan

Ellen MacArthur

Wikipedia, Entziklopedia askea
Ellen MacArthur

(2011)
Ahotsa
Bizitza
Jaiotzako izen-deiturakEllen Patricia MacArthur
JaiotzaWhatstandwell (en) Itzuli1976ko uztailaren 8a (48 urte)
Herrialdea Erresuma Batua
Hezkuntza
HeziketaAnthony Gell School (en) Itzuli
Hizkuntzakingelesa
Jarduerak
Jarduerakesploratzailea, itsasturia, geografoa eta estropadalaria
Jasotako sariak
KidetzaErromako Kluba

ellenmacarthurfoundation.org
Youtube: UCQAC2otE5_agzHZPnk3mE5w TED: ellen_macarthur Edit the value on Wikidata

Ellen Patricia MacArthur ( Whatstandwell, Derbyshire, Erresuma Batua, 1976ko uztailaren 8a) britainiar distantzia luzeko nabigatzailea, estropadalari ohia da.[1] 2005eko otsailaren 7an munduko ingurabide-marka hautsi zuen.[2] 2008an erregistro hori gainditu zuen Francis Joyon-ek, hain zuzen ere MacArthurrek baino lehenago errekorra izan zuen frantsesak.[3] Erretiratu ondoren, 2010eko irailaren 2an, Ellen MacArthur Fundazioaren sorrera iragarri zuen, ekonomia zirkular baterako trantsizioa bizkortzeko lanean ari den elkartea.[4][5] 2022 Asturiasko Printzesa Saria eman zioten bere fundazioaren buru gisa Nazioarteko lankidetzan egindako lanagatik.[6]

Derbyshiren jaio zen, eta hantxe bizi zen gurasoekin, biak irakasleak, eta bi neba ere izan ditu Fergus eta Lewis. Hulleko nabigazio-eskola batean lan egin zuen, eta 17 urte zituela Iduna izena jarri zion Corribee bat erosi zuen; 1995ean ontzi horrekin nabigatu zuen Britainia Handiaren inguruan.[7] 1997an 17. postua lortu zuen Mini Transat txapelketan, mundu osoan. 1998an, BT Group-ek eta Aisiarako Nabigazioko Errege Elkarteak "Urteko nabigatzailea" izendatu zuten Erresuma Batuan eta "Nabigatzeko esperantza gaztea" Frantzian.

Munduko errekorra

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

2003an, mundu-errekorra lortzeko saiakeraren kapitaina izan zen Kingfisher 2 yatean (lehenago Bruno Peyron-en katamaranean). 2004ko urtarrilean, Nigel Irensek eta Benoit Cabaretek Australian egin zuten B&Q/Castorama 'trimarana', harentzat bereziki diseinatua. Yate hori erabiliz, 2004an mendebaldetik ekialderako gurutzaketa transatlantikoaren errekorra hausten saiatu zen, baina ordu eta laurden batez huts egin zuen, zazpi egunez nabigatu ondoren. 2004. urtearen amaieran hasi zen bakarkako nabigazioaren munduko erregistroa hausteko saiakeran. Ekuatorera, Esperantza Oneko lurmuturrera, Horn lurmuturrera eta ekuatorera itzultzean, bakarka egindako bidaia arinenaren errekorra ezarri zuen. Guztira, hirurogeita hamaika egun, 14 ordu, 18 minutu eta 33 segundo behar izan zituen Mantxako Kanalera joan eta itzultzeko, Ouessant uharte frantsesaren eta Lizard lurmuturraren artean, Francis Joyonek egin zuen denbora egun batean baino gehiagoan hobetuz.[8]

Sariak eta aintzatespenak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]
  • Ohorezko Legioko Zalduna eta Britainiar Inperioko Ordenako Dama Komandantea ditu.[6]
  • 2022an, Nazioarteko Lankidetzako 2022 Asturiasko Printzesa Saria eman zioten bere fundazioaren buru egindako lanagatik.[6]

Erreferentziak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]
  1. (Gaztelaniaz) IT, Desarrollado con webControl CMS por Intermark. «Ellen MacArthur - Premiados - Premios Princesa de Asturias» Fundación Princesa de Asturias (Noiz kontsultatua: 2023-03-21).
  2. Our Amazing Planet Staff. (30 de abril de 2012). 8 Unsung Women Explorers. LiveScience.com.
  3. report of MacArthur congratulating Joyon on beating her record. 20 de enero de 2008.
  4. (Gaztelaniaz) «Ellen MacArthur: La creadora de la economía circular» Construcía 2018-09-21 (Noiz kontsultatua: 2023-03-21).
  5. «Sobre nosotros: qué hacemos» ellenmacarthurfoundation.org (Noiz kontsultatua: 2023-03-21).
  6. a b c «Ellen MacArthur, Premio Princesa de Cooperación Internacional 2022» El Comercio 2022-06-09.
  7. Daily Mail Weekend Interview. 20 de mayo de 2012, p6
  8. Ellen McArthur bate el récord de navegación. El Mundo 8 de febrero de 2005.

Kanpo estekak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]