Etilendiamina
| Etilendiamina | |
|---|---|
| Formula kimikoa | C2H8N2 |
| SMILES kanonikoa | 2D eredua |
| MolView | 3D eredua |
| Konposizioa | Nitrogeno eta karbono |
| Mota | Diamina |
| Ezaugarriak | |
| Dentsitatea | 0,91 g/cm³ (20 ℃, likido) |
| Errefrakzio indiziea | 1,4565 (20 ℃, 589 nm) |
| Azidotasuna (pKa) | 9,98 (ezezaguna) |
| Momentu dipolarra | 1,99 D |
| Fusio-puntua | 8,3 ℃ 10 ℃ 11,1 ℃ |
| Irakite-puntua | 116,1 ℃ (760 Torr) 117 ℃ (101,325 kPa) |
| Fusio-entalpia | 1,99 D |
| Lurrun-presioa | 11 mmHg (20 ℃) |
| Masa molekularra | 60,069 Da |
| Arriskuak | |
| NFPA 704 | |
| Lehergarritasunaren beheko muga | 2,5 % (V/V) |
| Lehergarritasunaren goiko muga | 12 % (V/V) |
| Denboran ponderatutako esposizio muga | 25 mg/m³ (10 h, Ameriketako Estatu Batuak) |
| Flash-puntua | 34 ℃ |
| IDLH | 2.460 mg/m³ |
| Identifikatzaileak | |
| InChlKey | PIICEJLVQHRZGT-UHFFFAOYSA-N |
| CAS zenbakia | 107-15-3 |
| ChemSpider | 13835550 |
| PubChem | 3301 |
| Reaxys | 605263 |
| Gmelin | 30347 |
| ChEBI | 1098 |
| ChEMBL | CHEMBL816 |
| NBE zenbakia | 1604 |
| RTECS zenbakia | KH8575000 |
| ZVG | 32650 |
| DSSTox zenbakia | KH8575000 |
| EC zenbakia | 203-468-6 |
| ECHA | 100.003.154 |
| CosIng | 95268 |
| RxNorm | 4158 |
| Human Metabolome Database | HMDB0031225 |
| UNII | 60V9STC53F |
| KEGG | D01114 |
| PDB Ligand | EDN |
Etilendiamina konposatu organikoa da diaminen familiakoa H2NCH2CH2NH2 formula duena. Amoniakoaren antzeko usaina duen likido kolorgea eta sukoia da[1]. Erabilera zabala du sintesi organikoan erreaktibo gisa.
Sintesia
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Industrian etilendiamina prestatzen da 1,2-dikloroetanoa amoniakoz tratatuz presiopean eta 180 C-tan ur-ingurunean[2].
Etanolaminatik abiatuta ere presta daiteke[3].
Erabilera
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Etilendiamina produktu kimiko industrial asko prestatzeko baliatzen da. Izan ere, azido karboxilikoekin (gantz-azidoak tartean), nitriloekin, alkoholekin, anhidridoekin eta zetonekin erreakzionatzen du. Halaber, bi amina talde izateak imidazolaren moduko heterozikloak eratzeko aukera damaio. Koordinazio-kimikan bi talde horiek medio bi hotzeko estekatzaile moduan jokatzen du.
Botikak (antihistaminikoak eta bronkodilatadoreak), fungizidak, poliuretanoak eta beste hainbat produktu prestatzeko baliatzen da.
Toxizitatea
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Etilendiaminak amonikoak eta pisu molekular txikiko beste aminak bezala azala eta arnas-aparatua narritatzen du, bereziki ingurune hezeetan.
Erreferentziak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- ↑ (Ingelesez) PubChem. «Ethylenediamine» pubchem.ncbi.nlm.nih.gov (kontsulta data: 2022-12-15).
- ↑ (Ingelesez) Eller, Karsten; Henkes, Erhard; Rossbacher, Roland; Höke, Hartmut. (2000-06-15). Wiley-VCH Verlag GmbH & Co. KGaA ed. «Amines, Aliphatic» Ullmann's Encyclopedia of Industrial Chemistry (Wiley-VCH Verlag GmbH & Co. KGaA): a02_001. doi:. ISBN 978-3-527-30673-2. (kontsulta data: 2022-12-15).
- ↑ (Alemanez) Arpe, Hans-Jürgen. (2007). Industrielle Organische Chemie,, 275 or..