Frankenstein Gaztetxoa

Frankenstein Gaztetxoa
Jatorria
Argitaratze-data	1974
Izenburua	Young Frankenstein
Mugimendua	New Hollywooda
Jatorrizko hizkuntza	ingelesa; alemana
Jatorrizko herrialdea	Ameriketako Estatu Batuak
Banatze bidea	eskatu ahalako bideo
Ezaugarriak
Genero artistikoa	comedy horror (en) , beldurrezko zinema, eleberri batean oinarritutako filma, zientzia-fikziozko filma eta parodiazko filma
Iraupena	Adierazpen errorea: Hitz ezezaguna "eta"
Kolorea	zuri-beltzekoa
Telesaila	Frankenstein (en)
Deskribapena
Oinarritua	Frankenstein
Honen parte da	National Film Registry (en)
Grabazio lekua(k)	Santa Monica
Zuzendaritza eta gidoia
Zuzendaria(k)	Mel Brooks
Gidoigilea(k)	Mel Brooks; Gene Wilder
Antzezlea(k)
	Marty Feldman ; Peter Boyle ; Teri Garr ; Madeline Kahn ; Cloris Leachman ; Kenneth Mars ; Richard Haydn ; Gene Hackman ; Gene Wilder ; Liam Dunn ; Danny Goldman ; Arthur Malet ; Berry Kroeger ; Leon Askin (en) ; Michael Fox ; Oscar Beregi, Jr. ; Rolfe Sedan ; Monte Landis
Ekoizpena
Ekoizlea	Gene Wilder
Konpainia ekoizlea	20th Century Fox
Edizioa	John C. Howard (en)
Ekoizpen-diseinatzailea	Dale Hennesy (en)
Bestelako lanak
Musikagilea	John Morris
Argazki-zuzendaria	Gerald Hirschfeld
Fikzioa
Kontakizunaren tokia	Transilvania eta Ameriketako Estatu Batuak
Argumentu nagusia	Piztuera, humanitas (en) eta zientzia
Historia
Jasotako sariak	Hugo Award for Best Dramatic Presentation (en) ; Saturn Award for Best Director (en) ; Saturn Award for Best Supporting Actor (en) ; Saturn Award for Best Horror Film (en) ; Nebula Award for Best Script (en) ; Saturn Award for Best Make-up (en)
Nominazioak	Egokitutako gidoi onenaren Oscar Saria ; 47. Oscar Sariak ; Gene Wilder, Mel Brooks; Soinu onenaren Oscar Saria ; 47. Oscar Sariak ; Richard Portman (en) , Gene Cantamessa (en)

Frankenstein Gaztetxoa (ingelesez: Young Frankenstein), 1974ko Mel Brooks estatubatuar zinema zuzendariak zuzendutako beldurrezko komedia film bat da. Gene Wilder, Teri Garr, Cloris Leachman, Marty Feldman, Peter Boyle, Madeline Kahn, Kenneth Mars eta Gene Hackman. Gidoia Brooks eta Wilderrek idatzi zuten.

Filma beldurrezko zinemaren parodia bat da, bereziki Mary Shelley ingeles idazlearen Frankenstein eleberriaren film egokitzapenena. Gainera, 1931ko Frankenstein filmari gorazarre txiki bat egin zioten, Frankenstein Gaztetxoa filmako laborategian agertzen diren burmuinak, 1931ko filman agertzen ziren burmuin berberak zirelako. Mel Brooks bere filma zuri-beltzan filmatu zuen, film zaharrei beste gorazarre bat egiteko.

Frankenstein Gaztetxoa, 28. postuan dago Total Magazine aldizkarirako denbora guztietako 50 filmen hoberen artean; 56. postuan, Bravo kateko “100 film dibertigarrienak”; eta 13. postuan, American Film Institute-ko “denbora guztietako 100 film amerikar dibertigarrienak”.

2003an, AEBetako National Film Preservation Board-ek Frankenstein Gaztetxoa izendatu zuen “kulturalki esanguratsua” eta aukeratuta izan zen bere kontserbaziorako AEBetako Kongresuaren liburutegiko National Film Registry delakoan.

Sinopsia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Oharra: Atal honek istorio osoa edo amaiera argitzen du.

Frederick Frankenstein doktorea (Gene Wilder), medikuntzako irakasle bat da unibertsitate estatubatuar batean eta Elizabeth (Madeline Kahn) astunaren senargaia. Gainera, Frankensteini jendeak bere aitona zientzalari ero ospetsua zenari buruz mintzatzen entzutea jasangaitza zaio, horregatik behin eta berriz bere abizena jatorrizko Frankenstein izan beharrean "Fronkonstin" ahoskatzen dela errepikatu ohi du.

Egun batez, Frankensteinen irakastordu baten ondoren, abokatu bat hurbildu eta bere aitona hil berri dela esango dio. Beraz, Frederick erabakitzen du Transilvaniara joatea (bere aitonaren gaztelura). Bertan, bere laguntzaile berria ezagutzen du: Inga erakargarria (Teri Garr). Gainera, ere ezagutzen ditu bere aitonaren zerbitzari ohiak: Igor konkorduna (Marty Feldman), berak "Aigor" ahoskatua, eta Frau Blücher (Cloris Leachman) giltzaria, bere aitonaren maitale ohia. Hirurek Frankenstein doktoreari laguntzen diote bere aitonaren egunkari sekretuak bilatzen, eta, hauek aurkitzen dituztenean, Frankenstein erabakitzen du bere aitonaren saiakuntzekin jarraitzea: hildakoak berpiztea. Eta hau egiten du kriminal exekutatu batekin (Peter Boyle): munstroa.

Baina, Igor, munstrorako burmuin bat lapurtzeko orduan, burmuin tentel bat lapurtzen du zientzialari ospetsu batenaren ordez. Eta akats hau nabarmentzen da, munstroa gaztelutik ihes egiten duenean eta iskanbila handia sortzen duenean herritik. Munstroa herritik ibiltzen ari denean, neska txiki batekin eta monje itsu batekin (Gene Hackman) topatzen da, Frankenstein filmean bezala.

Bitartean, herritarrak matxinada bat prestatzen ari daude Fredericken aurka, azken honek bere aitonaren saiakuntzekin jarraitu duelako. Matxinadaren “burua” Hans Wilhelm Frederick Kemp inspektorea (Kenneth Mars) da, oso doinu bitxia duena (bere herrikideek ez diote ulertzen hitz egiten duenean) eta zurezko beso bat duena, duela urte batzuk, Frankensteinen munstroari aurre egin ziolako. Herritarrak Frankensteinen gazteluan sartzen direnean munstroa hiltzeko, doktoreak erabakitzen du bere buruargitasunaren zati bat transferitzea munstroari, beraz, munstroa herritarren matxinada gelditzen du bere koherente eta argitsu iruzkinekin.

Azkenean, Elizabeth (Frankenstein doktorearen emazte ohia) munstroarekin ezkontzen da (orain argia dena), eta Frankenstein doktorea Inga-rekin ezkontzen da.

Aktoreen zerrenda[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Gene Wilder: Frederick Frankenstein ("Fronkonstin") doktorea
Peter Boyle: Munstroa
Marty Feldman: Igor ("Aigor")
Madeline Kahn: Elizabeth
Cloris Leachman: Frau Blücher
Teri Garr: Inga
Kenneth Mars: Kemp inspektorea
Richard Haydn: Herr Falkstein
Liam Dunn: Hilltop jauna
Danny Goldman: medikuntzako ikaslea
Leon Askin: Herr Walman (ezabatutako eszenak)
Gene Hackman: Fraide itsua

Sariak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Izendatzeak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Soinu onenaren Oscar, Richard Portman eta Gene S. Cantamessa (1975)
Egokitutako gidoi onenaren Oscar Saria, Mel Brooks eta Gene Wilder (1975)
Musika edo komedia aktore onenaren Golden Globe, Cloris Leachman (1975)
Bigarren aktore onenaren Golden Globe, Madeline Kahn (1975)
Egokitutako komedia onenaren WGA saria, Mel Brooks y Gene Wilder

Irabazitakoak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Drama onenaren Hugo saria
Gidoi onenaren Nebula saria

Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Young Frankenstein filmaren iragarkia ikusgai. Youtube.com (Ingelesez)
Young Frankenstein filmaren IMDBko fitxa irakurgai (Ingelesez)

Datuak: Q651923