Gaztelugatxe (abestia)

Wikipedia, Entziklopedia askea
Gaztelugatxe (abestia)
Oskorriren musika-lana
Egilea(k)Oskorri
Argitaratze-data1980
Ezaugarriak
Genero artistikoaherri-kanta
Hizkuntzaeuskara
DiskoetxeaXoxoa
Bestelako lanak
MusikagileaNatxo de Felipe

Gaztelugatxe Oskorri taldeak sortutako abesti herrikoia da[1]. 1980. urtean Elkar diskoetxean Xoxoa zigiluarekin argitaratutako Plazarik plaza diskoan kaleratu zuten.

Disko berean agertu ziren beste zazpi kantak ere oso ezagun bihurtu ziren: Furra furra, Tirauki, Violetaren martxa, Basa andere, Zortziko berri bat, Etxahun, eta Kaio luma zikina

Oso kanta ezagun bilakatu zen, horren froga da Euskal Kanturik Onena saioan hautatu zutela, Joseina Etxeberriak eta Edurne Ormazabalek 2005ean Euskal Telebistan aurkeztu zuten programan.

Aingeru Bergizes (baxua) eta Jose Manuel Cacho (biolina) sartu ziren Oskorri taldean Plazarik plaza disko hori grabatzeko. Oskorriren arrakasta masiboaren diskoa izan zen. Taldearen sonoritatearen hainbat ezaugarri nagusi agertu ziren disko horretan: Balada gozoak zein dantzarako kantu arinak egiteko gaitasuna, ironia eta umorearen erabilera kritikoa, folklorearen irakurketa berritzailea eta tresna elektrikoek jantzitako sonoritate gehienbat akustikoa.[2]

Bertsioak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

1984an bigarren bertsio bat argitaratu zuen Oskorrik Alemania euskaraz diskoan.

1996an Oskorri taldearen 25. urteurreneko zuzeneko kontzertuan beste bertsio bat egin zuten Liam O'Flynn irlandar abeslariarekin, 25 kantu-urte diskoan argitaratu zena.[3]

Hitzak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Askatasuna ospatzeko olerkia da, sinplea eta sakona aldiberean. Doinua herrikoia da eta hitzak Natxo de Feliperenak. Bertsoek kontatzen dute orain dela seiehun urte euskaldunontzako altxor bat zekarren itsasontzi bat hondatu zela Gaztelugatxe parean pasatzerakoan. Altxor hori aurkitzen du protagonistak uretan sartuta baita altxorra zein zen deskubritu ere: "... inor ez zapaltzeko gogoa, zapalduak ez izatekoa; hau da gure urguilua, altxor guztien iturria".

1996an Oskorriren 25. urteurrenean Liam O'Flynn irlandar musikariak bigarren bertsoa gaelikoz kantatu zuen , E. Béhal eta S. ó H-Eochagaín-en bertsioa, honela.[3]

Liam O'Flinn


Euskarazko hitzak: Liam O'Flynn-ek gaeleraz:

Seirehun urte inguru

kosta aldean zen gertatu,

itsasgizon zahar batek

behintzat hala zidan kontatu,

enbat itzelak Gaztelugatxen

untzi eder bat zuen hondatzen,

euskaldunontzat barruan

altxor haundiak ei zekartzan.


Igaz udako goiz batez

eguzkiaren lehen printzez

jo nuen itsas barrena

bihotza dardara eginez,

murgildu nintzen ur gardenetan,

arakatu ongi hare-haitzetan,

han zegoen tinkaturik

goroldioak estalirik.


Indar guztioz bultzatzen

altxor kutxa zabaldu nuen,

atzera egin ninduen

uhin haundia altxatu zen,

inor ez zapaltzeko gogoa,

zapalduak ez izatekoa,

hau da gure urguilua

altxor guztien iturria.


Eta hau hola ez bazan

sar nazatela kalabazan,

ipui txit barregarriak

kontatu nizkizuen plazan.

.

.

.

.

.

.

.

.


Maidin Samraidh anuraidh

leis na cead solas don ghrian an lae,

isteach agus sios liom san uisce,

bhí mó chroí i mo bhéal agam.

Chuaigh mé tríd an uisce, geall, glan

a lorg tríd na clocha agus an graineamh

is ainsin a bhí sé leágtha ar bun,

cludaithe le dolusc na farraige


.

.

.

.

.

.

.

.


.

.

.

.

Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  1. https://web.archive.org/web/20160304222045/http://ahobetekanta.arteola.com/kanta.php?id=75 "Gaztelugatxe (Herrikoia-Natxo de Felipe ), 1984, Elkar diskoetxea.", Edorta Jimenez. Aho bete kanta webgunea.]
  2. Tolosa, Andoni. «Oskorri» www.badok.eus (Noiz kontsultatua: 2020-05-23).
  3. a b Oskorri & Liam O'Flynn. (1996). Gaztelugatxe. Oskorri & Liam O'Flynn (1996-09-13) (6'03). .

Ikus, gainera[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]