Haurren Eskubideen Batzordea

Wikipedia, Entziklopedia askea
Haurren Eskubideen Batzordea
Datuak
Izen ofiziala
Committee on the Rights of the Child, Comité des droits de l'enfant, Comité de los Derechos del Niño, Комитет по правам ребенка eta FN:s kommitté för barnets rättigheter
Izen laburraCRC eta CRC
Motaerakundea, Nazio Batuek ezarritako erakundea eta treaty-based human rights body (en) Itzuli
Jarduera
Honen parteNazio Batuen sistema
webgune ofiziala

Haurren Eskubideen Batzordea (ingelesez, CRC) Haurren Eskubideei buruzko Hitzarmenaren (1989) aplikazioa gainbegiratzen eta ebaluatzen duen Nazio Batuen organoa da, adituez osatua.

Era berean Hitzarmenaren hautazko hiru protokoloak gainbegiratzen ditu, hau da,Gatazka armatuetan murgilduta dauden haurren gaineko borondatezko protokoloa (2000), Haurren salerosketa, haurren prostituzioa eta pornografiaren gaineko borondatezko protokoloa (2000) eta Komunikazio prozeduren gaineko borondatezko protokoloa (2011).[1] 2023ko maiatzetik Ann Marie Skelton da batzorde burua.[2]

Historia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Nazio Batuen Giza eskubideen tratatuetan oinarritutako hamar organoetako bat da.[3] Haurren Eskubideei buruzko Hitzarmenak sortu zuen batzorde hau, 1991ko otsailaren 27an.[4] Hainbat herrialde eta sistema juridikoetako 18 kidek osatzen dute batzordea, «maila moral handiko» kideak eta giza eskubideen arloko adituak. Kideak Hitzarmenean parte hartzen duten estatuek izendatu eta aukeratzen dituzten arren, batzordekideek norberaren izenean jarduten dute, hau da, ez dituzte beren herrialdeetako gobernuak ordezkatzen, ez eta beste erakunde batzuk ere. Kideak lau urteko epealdirako hautatzen dira, eta haien izena berriro proposatuz gero, hautatuak izan daitezke berriro ere.

Hitzarmena berretsi duten 196 estatuek haurren eskubideen egoera nazionalari buruzko hasierako eta aldizkako txostenak aurkeztu beharko dizkiote batzordeari.[5] Batzordeak txosten bakoitza aztertu eta kezkak zein gomendioak egiten dizkio estatu bakoitzari. Hitzarmenaren betebehar jakin batzuen interpretazioari buruzko ohar orokorrak ere egiten ditu. Urtean behin, batzordeak txosten bat aurkeztu dio Nazio Batuen Batzar Nagusiko Hirugarren Batzordeari, Haurren Eskubideen Batzordeko lehendakariaren adierazpena ere entzun eta Batzarrak haurraren eskubideei buruzko ebazpena onartu du.[6]

Banakako kexak baldintza jakin batzuetan baino ezin ditu aztertu batzordeak, giza eskubideen nazioarteko itunek ezarritako beste batzorde batzuekin gertatzen den bezala.[7] Gendhun Choekyi Nyimaren kasua, 11. Panchen Lama, 1996ko maiatzaren 28an aztertu zuen batzordeak, baita hurrengo egunetan ere.

2014ko azaroan, lehen aldiz, Batzordeak Emakumearen aurkako bereizkeria-modu guztiak ezabatzeari buruzko Konbentzioarekin bat egin zuen, emakumeei eta neskei egiten zaizkien praktika kaltegarriak prebenitzeko eta ezabatzeko Estatuekdituzten betebeharren interpretazio zabala ezagutarazteko.[8]

Kideak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Haurren Eskubideen Batzordeko egungo kideak Giza Eskubideetarako Nazio Batuen Bulegoaren web orrian daude.[9] CRCko kide izandakoei buruzko informazioa web orri beretik dago lotuta. 2022an, Mikiko Otani, giza eskubideen nazioarteko abokatua batzordeburu hautatu bazuten ere,[10] Luis Pedernera, Uruguaiko aditua, ordeztuz,[11] 2023an, batzordearen 93. batzarrean Ann Marie Skelton, Hego Afrikakoa, izendatu zuten batzordeburu.[2]

Eztabaida orokorreko egunak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Urtero, Haurren Eskubideen Batzordeak Eztabaida Orokorreko Nazioarteko Eguna ospatzen du. Egun horretan, gizarte zibileko aditu eta kideak biltzen dira, haurrak Batzordearekin dituen eskubideei buruzko gai garrantzitsuak eztabaidatzeko. 2021ean, Eztabaida Orokorraren Egunean, haurrentzako arreta instituzionalaren alternatibak aztertzen dira. Zehazki, helburu hau du: “haurrak babesteko sisteman esperientzia duten eta/edo edozein motatako zaintza alternatiboetan bizi diren haur eta gazteentzat konpromiso esanguratsua sortzea, kalitatezko arreta zer den adierazi eta lege- eta sistema-aldaketen alde egin dezaten”.[12]

Txostenak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Egoitza Santuari buruzko aldizkako txostena[aldatu | aldatu iturburu kodea]

2014ko otsailean, batzordeak, Eliza Katolikoko bi goi-funtzionario elkarrizketatu ondoren, zenbait ohar argitaratu zituen non elizak homosexualitateari, genero-berdintasunari eta abortuari buruz egindako irakaspenak kritikatzeaz gain haurren aurkako sexu abusuan inplikatutako elizgizonen kasuen kudeaketa ere gogor kritikatu zen.[13][14] Egoitza Santuak kritiken kontra agertu zen eta Silvano Tomasi artzapezpikuak, Nazio Batuetako Egoitza Santuko behatzaile iraunkorrak, sexu-eskubideen aldeko GKEek batzordean eragina izan zutela eta Nazio Batuetan haien "ildo ideologikoa indartu" zelaren susmoa zuela adierazi zuen. Sexu-abusu klerikaletik bizirik atera zirenen aldekoek pozik hartu zituzten batzordearen ondorioak.[15][16]

Ikus, gainera[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  1. «United Nations Handbook 2019–20» United Nations Handbook:: An Annual Guide for Those Working within the United Nations (Wellington: Ministry of Foreign Affairs and Trade of New Zealand): 293–294. 2019 ISSN 0110-1951..
  2. a b (Ingelesez) «Committee on the Rights of the Child Opens Ninety-Third Session, Elects New Chair and Bureau Members, Hears Solemn Declaration by Three New Committee Experts» UN GENEVA (Noiz kontsultatua: 2023-05-14).
  3. (Ingelesez) «OHCHR | Human Rights Bodies» www.ohchr.org.
  4. www.humanium.org: Committee on the Rights of the Child - What it is and how it works. .
  5. (Ingelesez) «Joint statement on Somalia's ratification of the Convention on the Rights of the Child» The Hong Kong Committee for UNICEF 2015-10-02.
  6. Resolution on the Rights of the Child, 21 November 2012.. .
  7. Complaints about human rights violations—Treaty Bodies. .
  8. UN human rights experts set out countries' obligations to tackle harmful practices such as FGM and forced marriage. United Nations Human Rights, Office of the High Commissioner for Human Rights 5 November 2014.
  9. Office of the UN Commissioner for Human Rights: Members of the CRC
  10. «Committee on the Rights of the Child opens its ninetieth session, hears from the High Commissioner for Human Rights» Office of the High Commissioner for Human Rights 2022-05-03.
  11. «ACNUDH | Myanmar: UN report calls for urgent action to end human rights catastrophe» www.ohchr.org.
  12. «OHCHR | Day of General Discussion: Children's rights and alternative care» www.ohchr.org.
  13. Committee on the Rights of the Child: Concluding observations on the second periodic report of the Holy See, 31 January 2014 draft published on the Washington Post Web site
  14. Faiola, Anthony; Boorstein, Michelle. (5 February 2014). «U.N. panel blasts Vatican handling of clergy sex abuse, church teachings on gays, abortion» The Washington Post.
  15. Katherine Gallagher, a senior staff attorney at the US-based Centre for Constitutional Rights was among those who welcomed the committee's findings on sex abuse within the Catholic Church
  16. Davies, Lizzy; McDonald, Henry. (5 February 2014). «Vatican envoy rejects UN panel's critical verdict on clerical abuse scandal» The Guardian (London).

Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]