Kastitate-gerriko

Wikipedia, Entziklopedia askea
Kastitate-gerriko
gerrikoa, bondage restraint (en) Itzuli eta Paxa

Kastitate-gerrikoa[1] burdinazko kulero bat da, giltzaz itxi daitekeena. Ustez, Erdi Aroan emakume batzuk erabiltzera behartzen zituzten, infideltasun sexualak saihesteko, edo muturreko kasuetan, seme-alabei ama birjinak izateko erabilarazten zizkieten familiako gurasoak, ezkondu arte.[2][3]

Izan ere, giltzarrapoa itxi eta giltza kendu ondoren, ezinezkoa da gizon batek zakila emakumearen baginan sartzea, uhalean dagoen mailan ezpalak daudelako; beraz, koitoa egiteko blokeoa da.

Historia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

"Gizonezkoen jelosiak egin duen gauzarik apartekoenetako bat" zela zioen liburu bati esker, XIX. mendean objektuak ospea lortu zuen Ingalaterran. Liburuak nola erabiltzen zen objektua deskribatzen du: senarrak Gurutzadetan borrokatzera zihoazen bitartean, etxean bakarrik geratzen ziren andreen fideltasuna ziurtatzen du.[4]

Hori da iritzi ohikoena, baina okerra. Kastitate-gerrikoa ordu batzuetan baino ezin da erabili, gehienez ere egun pare batean. Bestela, eramango lukeen emakumea metala ukitzeak eragindako infekzio, abrasio eta zaurien biktima izango litzateke. Egia esan, emakumeek bortxaketaren aurkako defentsa gisa erabiltzen zuten kastitate-gerrikoa, soldaduak kuarteleratzen zituzten garaietan, bidaietan eta ostatuetan gaueko egonaldietan. Ohikoagoa zen bortxaketak saihesteko gudu-fronteetan zaurituak artatzen zituzten erizain eta erlijiosoetan erabiltzea.

Nolanahi ere, kastitate-gerrikoa, egia esan, Erdi Aroaren ondorengo asmakuntza bat da, gutxienez Errenazimenduaren ondorengoa, baina, egia esan, XIX. mendearen aurretik ez dago historikoki frogatutako adibiderik.[3][5] Dauden kastitate-gerriko guztiak ez zituzten Erdi Aroan egin, XIX. mendeko faltsifikazioak zirela egiaztatu ondoren museoetan ikusgai zeuden guztiak kendu egin zituzten.[6]

Gregorio Magnok, Alkuin Yorkekoak, Bernart Clairvauxkoak eta Nikolas Gorranok beren hitzaldi publiko eta gomendagarrien barruan "kastitate-gerrikoei" buruzko aipamenak egin zituzten, baina beren testuinguru historikoaren barruan zentzu figuratu edo metaforikoan esaten zuten.

Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  1. Elhuyar Hiztegia
  2. (Ingelesez) Sheumaker, Helen; Wajda, Shirley Teresa. (2008). Material Culture in America: Understanding Everyday Life. ABC-CLIO, 404 or. ISBN 978-1576076477..
  3. a b (Ingelesez) Rosenthal, Martha. (2012). «Human Sexuality: From Cells to Society» Cengage Learning: 11. ISBN 978-1133711445..
  4. Kyeser, Konrad. Bellifortis. .
  5. (Ingelesez) British Museum. forgery / chastity-belt. .
  6. (Ingelesez) «Two historians say chastity belts are purely medieval myths» Houston Chronicle: 22. 1996-6-23.

Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]