Laurentides (eskualde administratiboa)
Laurentides | |
---|---|
Kanada | |
Administrazioa | |
Estatu burujabe | Kanada |
Probintzia | Quebec |
Hiriburua | Saint-Jérôme |
Zatiketa | |
Geografia | |
Koordenatuak | 46°26′00″N 74°59′00″W / 46.4333°N 74.9833°W |
Azalera | 21.563 km² |
Mugakideak | Outaouais, Lanaudière, Mauricie, Montérégie eta Laval |
Demografia | |
Biztanleria | 636.083 (2021) 4.354 (2020) |
Dentsitatea | 29,5 bizt/km² |
Ordu eremua | Atlantic Time Zone (en) eta UTC−04:00 |
Laurentides Quebeceko eskualde administratiboa da. 15 kodea erabiltzen da eskualde hau identifikatzeko. Hiri nagusia Saint-Jérôme da. Izena askoz ere zabalagoa den Laurentides mendilerrotik hartu zuen.
Geografia
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Montrealen itzalean bizi den eskualde hau aspalditik izan da Quebeceko hiri handienaren aisialdirako ihesbidea; hiriburuaren funtzioak betetzen dituen Saint-Jérômetik (65.255 biztanle 2009an) iparraldera zabaltzen diren natura guneetan kokatutako herriek XIX. mendetik Ipar Amerika osoan eskian aritzeko eta oporraldietarako fama hartu zuten: Morin-Heights, Mont-Tremblant, Sainte-Adèle...
Lavaletik bereizten duen San Laurendi ibaiaren adarra den Rivière des Mille Îlesen ertzeko "eskualdeko konderriko udalerrietan" (MRC), beraz Montrealetik hurbilago, biztanleria handia dago: Thérèse-De Blainville (147.403 biztanle), Deux-Montagnes (86.081); pittin bat iparralderago Montreal-Mirabel nazioarteko aireportua dagoen Mirabel (34.000) MRC-udalerria dago. Zati hau Montrealgo metropoli komunitatearen barruan dago eta Lanaudièreko zenbait udalerrirekin batera hiriaren Couronne Nord edo Rive-Nord de Montréal ("Montrealgo iparraldeko ibarra") osatzen du.
Montrealetik iparralderako ardatz nagusitik kanpo Argenteuil konderriko eskualde-udalerria dago, Outaouaiserako bidean.
Mugakideak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Outaouais ibaiaren edota Rivière des Mille Îlesen hegoaldean, mendebaldetik ekialdera hauexek dira auzokideak:
- Ontario.
- Montérégie.
- Montrealgo eskualde administratiboa, Deux Montagnes aintziraren beste aldean.
- Laval.
- Mendebaldean: Outaouais.
- Ekialdean: Lanaudière.
- Iparraldean zirrikitu batetik Mauricie.
Historia
[aldatu | aldatu iturburu kodea]1966an Quebeceko eskualde administratiboak eratu zirenean Montrealgoa askoz ere handiagoa zen. 1987an eskualde batzuk banatzeari ekin zitzaion, oreka lortu nahirik. Urte horretan sortu zen eskualdeetakoa Laurentides izan zen.
Demografia
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Montrealgo metropolian egoteak bere biztanleria handia izatea ekarri du; 2010ean Quebeceko eskualdeen artean laugarrena zen populazioari dagokionez eta gorantza ari da.
- Biztanleria: 543.874 (2010)
- Azalera: 20.560 km²
- Biztanle dentsitatea: 25,2 hab./km²
- Jaiotze tasa: 9,6 ‰ (2005)
- Heriotza-tasa: 6,4 ‰ (2003)[1]
Hizkuntzak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Historikoki komunitate ingeles hiztun batzuk eskualdean plantatu ziren[2] baina gaur egun gehiengo zabala da frantsesa besterik ez dakitenak (%56,2) edota frantsesaz gain ingelesa ere dakitenak (%42, ehunekorik handienetakoa eta eskualdearen soslai kultural altuaren seinale) baina oso gutxi dira ingelesez edo hizkuntza alofonoren bat baino ez dakitenak[3].
Jatorriko herriak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Gaur egun Laurentidesen jatorriko herri bati (kaniengehaga, kanienkehaka edo "mohawk", hain zuzen) aitortutako komunitatea dago: Kanesatake. 1990ean beren lurrak defendatzeagatik istilu larriak sortu ziren: kapitulu horri "Okako krisialdia" deitu zitzaion[4].
Banaketa administratiboa
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Eskualdeak 8 "Eskualdeko konderriko udalerri" (MRC) eta 83 udalerri ditu. MRCak eta beren hiriburuak:
- Argenteuil: Lachute.
- Antoine-Labelle: Mont-Laurier.
- Deux-Montagnes: Deux-Montagnes.
- La Rivière-du-Nord: Saint-Jérôme.
- Les Laurentides: Saint-Faustin–Lac-Carré.
- Les Pays-d'en-Haut: Sainte-Adèle.
- Mirabel: Mirabel.
- Thérèse-De Blainville: Blainville.
MRCetatik kanpo
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Kanesatake komunitate autoktonoa.
Erreferentziak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- ↑ Quebeceko estatistika institutua.
- ↑ Ingeles hiztunen ondarea Lower Laurentians ("Laurentides Behea") eremuan.
- ↑ Hizkuntzak[Betiko hautsitako esteka] 2006ko erroldan.
- ↑ Ika-mikari buruzko erreportaia Radio-Canadan.
Ikus, gainera
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Kanpo estekak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- (Frantsesez) Laurentideseko ataria.
- (Frantsesez) Conférence régionale des élu(e)s eskualdeko hautetsien konferentzia.
- (Frantsesez) Outaouais Quebeceko estatistika institutuan.
- (Frantsesez) Informazio turistikoa[Betiko hautsitako esteka].
- (Frantsesez) Eskualdeko MRCetako datuak[Betiko hautsitako esteka].