Maria Jose Toro Nozal

Wikipedia, Entziklopedia askea
Maria Jose Toro Nozal

Bizitza
JaiotzaSanta Cristina de la Polvorosa1957ko apirilaren 28a (66 urte)
Herrialdea Espainia
Hezkuntza
Hizkuntzakgaztelania
Jarduerak
Jarduerakikertzailea, irakaslea, kimikaria, biokimikaria eta zientzialaria
Maria Jose Toro Nozal, 2020

María José Toro Nozal (Santa Cristina de la Polvorosa, Zamora, 1957ko apirilaren 28a) zamorar zientzialaria, irakaslea eta ikertzailea da, Alcalako Unibertsitateko Biokimikako katedraduna. Bere karrera zientifikoa endokrinologia molekularreko espezialitatean garatu da.[1]

Biografia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

María José Toro Nozal Zamorako herri bateko nekazari-familia batean jaio zen, eta haren gurasoak Madrilera joan ziren bizitzera, alabari ikasketak errazteko asmoz. Dibortziatuta dago eta seme bat eta alaba bat ditu

Batxilergoko ikasketak Ortega y Gasset Institutu Publikoan egin zituen Madrilen (1968-1974). Kimikako lizentziatura egin zuen Madrilgo Unibertsitate Konplutentsean (1974-1979), biokimikaren arloan. Doktoratu aurreko ikerketa Madrilgo Ramón y Cajal Ospitaleko Ikerketa Sailean egin zuen, Eladio Montoya Melgar irakaslearen zuzendaritzapean. Ikerketaren gaia hauxe izan zen: "Efectos de la administración aguda de TDH y Somatostatina sobre la distribución subcelular de calmodulina y de actividades dependientes de calmodulina en Adenohipòfisi de rata" .[2] Valladolideko Unibertsitatean bikain cum laude emaitza izan zuen doktoretza lortzean.

Eremu akademiko eta ikerkuntzaz gain, unibertsitateko eta Estatuko administrazioko hainbat kargutan aritu da.

Ibilbidea[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Irakasle[aldatu | aldatu iturburu kodea]

María José Toro Nozal irakasle izan da Valladolideko Unibertsitatean, Cadizko Unibertsitatean eta Alcalako Unibertsitatean (UAH).

Valladolideko eta Cadizko unibertsitateetan Biokimikako eta Biologia Molekularreko espezialitateak ezartzen lan egin zuen Zientzia Fakultateetan.

Baylor College of Medicine, Houston eta Texasko proiektuen ondoren, Alcalako Unibertsitatean (UAH) sartu zen, Espainiara itzultzeko kontratu batekin (egungo Ramón y Cajal programa). 1989an, irakasle titular lanpostua lortu zuen UAHko Biokimika eta Biologia Molekularraren arloan, eta farmaziako, medikuntzako, kimikako, biologiako eta abarretako lizentziaturetan irakasle aritu da.[3]

UAHko “Dianas Terapéuticas en Señalización celular: Investigación y Desarrollo/Zelula-seinaleztapeneko diana terapeutikoak: ikerketa eta garapena” masterraren koordinatzailea da.[4]

Doktoretza-tesiak, gradu-amaierako lanak eta masterrak zuzendu ditu eta zientzia-aldizkarietan ikerketa-artikuluak argitaratu ditu.[5][6]

Ikertzaile[aldatu | aldatu iturburu kodea]

"G proteinen eta seinale-bideetan parte hartzen duten beste proteina batzuen (batez ere, kinasak eta fosfatasak, kartzinogenesi-prozesuetan parte hartzen dutenak) bidez erdiesten diren zelula-komunikazioko mekanismoak ezagutzea" da haren ikerketaren ardatza.

Hormona hipotalamiko eta hipofisiarioen ekintza-mekanismoa aztertu zuen, baita kolesterol zelularraren edukian gertatzen ziren aldaketek jariaketa eta hazkundea neurtzen zuten seinaleen transdukzio-bideak nola modulatzen zituzten ere.

1984tik 1986ra, Baylor College of Medicine-n (Houston, Texas) egon zen biologia molekularreko sailean, eta bi proiektu egin zituen: bata, fibrosi kistikoa diagnostikatutako jaioberrien adenilil ziklasa jardueraren zereginari buruzkoa, eta bestea, proteinek eta haien hartzaile akoplatuek neurtutako seinaleen garrantziari buruzkoa.

Bere karrera zientifikoa osatzeko, hainbat egonaldi egin ditu Baylor College of Medicine-n (Houston, TX AEB) 1994an; UCLAn, Department of Biological Chemistryn (Los Angeles, Kalifornia, AEB) 2001ean, eta NIEHSen (NIH, DHHS), Research Triangle Park-en (Ipar Carolina, AEB), 2005ean.

Garapenerako lankidetza[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Ibilbide akademikoaren hainbat alditan, Latinoamerikako garapenerako lankidetza-proiektuetan parte hartu du.[7]

1991n, Latinoamerikako garapen-bidean dauden herrialdeei laguntzeko Europako Batasunaren proiektua egin zuen, eta horren koordinatzailea izan zen (Alamed Proiektua: América -Mediterraneo), Txileko Concepción Unibertsitateko Zientzia Biologikoen Fakultatean animalia-zelulen laboreen unitatea muntatzeko.

Nikaraguako Unibertsitate Nazional Autonomoarekin (Leon, Nikaragua) lankidetzan aritu da, eta ikerketa-, ikasketa- eta antolaketa-jarduerak egin ditu arlo hauetan:[8]

  •  Graduondoko bat garatzea Biokimikaren arloa eta bertako irakasleak indartzeko Medikuntza eta Zientzia fakultateetan.
  • Analisi Klinikoetako laborategi bat muntatzea Medikuntza Fakultatean, Osasun programa, Mendebaldeko biztanle pobreenei zerbitzua emateko.[9]
  • Analisi klinikoen laborategiaren kalitate kontrola eta sortzetiko hipotiroidismo kasuen jarraipena.
  • Zenbaketa ezartzea sortzetiko hipotiroidismoa antzemateko, orpoko probaren bidez, eta hormona tiroideorik ez izateagatik jaioberriengan ezgaitasunari aurrea hartzea
  • Oinarrizko Biokimikako eta Klinikako Maisutzako koordinatzaile akademikoa, Nordesteko Unibertsitatearekin (Corrientes, Argentina) lankidetzan.

Beste kargu batzuk[aldatu | aldatu iturburu kodea]

María José Toro Nozalek honelako erantzukizunak izan ditu:

  • Alcalako Unibertsitateko Nazioarteko Harremanen eta Unibertsitate Hedapenaren errektoreordea (2006-2007).[10]
  • Alcalako Unibertsitateko (FGUA) Fundazio Nagusiko lehendakariordea
  • CNIOren ikerketa-laborategiak muntatzeko, antolatzeko eta biosegurtasuneko aholkularia (Karlos III.aren Osasun Institutuan),
  • Kalitatearen Ikerketa eta Kontrolerako Zentroko (CICC) zuzendaria. Kontsumoko Institutu Nazionala. Osasun eta Kontsumo Ministerioa (2004-2006).
  • 2015etik, Kontsumoaren, Elikagaien Segurtasunaren eta Nutrizioaren Espainiako Agentziako Batzorde Zientifikoaren Kontsumo Ataleko hamar kideetako bat da.[12]
  • Batzorde Teknikoko kidea eta Osasun eta Kontsumo Ministerioko Produktuen Segurtasun Orokorrerako Kontaktu Batzordeko kidea (2004-2006)
  • Ikerketarako Laguntza Zentroko zuzendaria, "Animalia-zelulak lantzeko unitatea". Alcalako Unibertsitatea (1990-2000)

Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]