Maria Walanda Maramis
| Maria Walanda Maramis | |
|---|---|
 | |
| Bizitza | |
| Jaiotza | Kema (en)  eta Maumbi, 1872ko abenduaren 1a |
| Herrialdea |  Indonesia |
| Heriotza | Maumbi, 1924ko apirilaren 22a (51 urte) |
| Hezkuntza | |
| Hizkuntzak | Indonesiera |
| Jarduerak | |
| Jarduerak | gudaria |
| Jasotako sariak | |
Maria Josephine Catherine Maramis (1872ko abenduaren 1a – 1924ko apirilaren 22a), Maria Walanda Maramis izenarekin ezagunagoa, Indonesiako Heroi Nazional izendatu zuten XX. mendearen hasieran Indonesian emakumeen eskubideak eta baldintzak sustatzeko egin zituen ahaleginagatik.[1][2][3][4][5]
Biografia[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Maria Keman jaio zen, hiri txiki baten Ipar Sulawesi probintzian, Iparraldeko Minahasa erregealdian. Bere gurasoak Maramis eta Sarah Rotinsulu ziren. Familia kristaua zuen. Hiru seme-alabetatik gazteena zen: Antje ahizpa eta Andries nebaren ondorengoa. Andries Maramis Alexander Andries Maramisen aita izan zen, urte batzuk beranduago, Indonesiako independentzian parte hartu zuena, eta ministerio- eta enbaxadore-posizioak izan zituen Indonesiako gobernuan.
Sei urte zituela, umezurtz bihurtu zen Maramis, gurasoak gaixotasun-egoeran zeuden, eta bata bestearen atzetik hil zen denbora-tarte laburrean. Maramisen osabak, Rotinsuluk, Maumbira eraman zituen haurrak, barrutiko burua zen lekura (indonesieraz: Hukum Besar: Besar), eta gurasoak hil ondoren berak hazi zituen. Maria eta bere ahizpa Malaysiako eskolara joan ziren (indonesieraz: Sekolah Melayu). Eskolan erabiltzen zen hizkuntza malaysiera edo indonesiar hizkuntzarako goiztiar terminoa zelako du izena. Eskolan oinarrizko ezagutzak ikasi zituen, hala nola, irakurtzen eta idazten, eta zientzia eta historia pixka bat. Hori izan zen Maramisek eta haren ahizpak jaso zuten hezkuntza formal bakarra, neskak ezkontzea eta etxekoandre bihurtzea espero baitzen.
Emakumeen boto eskubidea Minahasan[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Minahasa distritoan (nederlanderaz: Minahasa Raad: ) 1919 urtean, eskualdeko ordezkaritza-organoa sortu zen. Bertako kideak jatorriz hautatu ziren, baina hauteskundeak hurrengo kideak herri-bozketa bidez hautatzeko planifikatu ziren. Gizonei baino ez zitzaien eman ordezkari izateko aukera; baina Maramisek emakumeek ordezkari horiek aukeratzeko botoak emateko eskubidea defendatu zuen. Haren ahaleginak Bataviara iritsi ziren (gero Jakarta deitu zaio; gero, Betawi Indonesian), eta 1921ean, holandarrek Minahasa Raadeko ordezkarien hauteskundeetan emakumeen parte-hartzea ahalbidetu zuten.
Familia-bizitza[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Maramis 1890ean Joseph Frederick Caselung Walandarekin ezkondu zen. Walandarekin ezkondu ondoren, Maria Walanda Maramis izenez ezaguna egin zen. Hiru seme-alaba izan zituzten. Bi haur maisu-maistren eskolara bidali zituzten Betawin (Jakarta). Anna Matuli Walanda maistra bihurtu zen eta PIKATen ere parte hartu zuen.
Aintzatespenak[aldatu | aldatu iturburu kodea]
- 1999an zigilu bat izan zuen.
- 2018ko abenduaren 1ean, Googlek Doodle bat aurkeztu zen 146. urtebetetzea ospatzeko.[6]
Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]
- ↑ (Ingelesez) «Maria Walanda Maramis’ 146th Birthday Doodle - Google Doodles» doodles.google (Noiz kontsultatua: 2023-12-07).
- ↑ Txantiloi:Id-ID Nafilah, Zenit. (2021-02-22). «Biografi Maria Walanda Maramis Singkat» HaloEdukasi.com (Noiz kontsultatua: 2023-12-08).
- ↑ (Ingelesez) Editor. (2016-11-23). «Maria Walanda Maramis, Berjuang Memajukan Kaum Perempuan» 1001 Indonesia (Noiz kontsultatua: 2023-12-08).
- ↑ (Ingelesez) Singh, Saurav. (2023-11-29). «Maria Walanda Maramis: National Heroine of Indonesia's Freedom Struggle» Observer Voice (Noiz kontsultatua: 2023-12-08).
- ↑ (Indonesieraz) Media, Kompas Cyber. (2022-03-01). «Biografi Maria Walanda Maramis, Pahlawan Nasional Perempuan Kebanggaan Masyarakat Minahasa» KOMPAS.com (Noiz kontsultatua: 2023-12-08).
- ↑ «Maria Walanda Maramis’ 146th Birthday» google.com 1 December 2018.
Bibliografia[aldatu | aldatu iturburu kodea]
- (Indonesiaraz) Manus, M. (1985). Maria Walanda Maramis. Jakarta: Proyek Inventarisasi dan Dokumentasi Sejarah Nasional, Direktorat Sejarah dan Nilai Tradisional, Departemen Pendidikan dan Kebudayaan.
Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]
| Autoritate kontrola |
|
|---|
Datuak: Q4201241
Multimedia: Maria Walanda Maramis / Q4201241