Edukira joan

Myrtelle Canavan

Wikipedia, Entziklopedia askea
Myrtelle Canavan

Bizitza
JaiotzaGreenbush Township (en) Itzuli, 1879ko ekainaren 24a
Herrialdea Ameriketako Estatu Batuak
HeriotzaBoston, 1953ko abuztuaren 4a (74 urte)
Heriotza modua: Parkinsonen gaixotasuna
Hezkuntza
HeziketaMichigango Unibertsitatea
Drexel University (en) Itzuli
Michigan Estatuko Unibertsitatea
University of Michigan Medical School (en) Itzuli
Jarduerak
Jarduerakmedikua, patologoa, clinical biologist (en) Itzuli, zientzia idazlea eta neurozientzialaria

Myrtelle May Moore Canavan (Michigan, 1879ko ekainaren 24a - Boston, 1953ko abuztuaren 4a) estatubatuar mediku eta ikertzailea izan zen. Lehen emakume patologoetako bat izan zen, 1931. urtean Canavan gaixotasunaren deskribapen bat argitaratzeagatik aintzatetsia.[1][2]

Biografia

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Greenbush Township-en jaioa, St. Johns, Michigan, Estatuko Nekazaritza Unibertsitatean (gaur egun Michigango Estatu Unibertsitatea), Medikuntza Eskolan, eta Pennsylvaniako Women's Medical Collegen ikasi zuen, non 1905ean bere doktoretza jaso zuen.[3]

1905ean, James F. Canavan doktorearekin ezkondu zen.[3]

1907an Massachusetts-eko Danvers State Hospitaleko bakteriologo laguntzaile izendatu zuten, eta bertan ezagutu zuen Elmer Ernest Southard, Harvardeko Medikuntzako Neuropatologiako Bullard irakaslea, eta hark neuropatologian interesa bultzatu zuen.[3] 1910ean Bostongo Estatuko Ospitaleko patologo egoiliar bihurtu zen eta 1914an Massachusettseko Gaixotasun Mentalen Departamentuko patologo izendatu zuten. Vermonteko Unibertsitatean neuropatologiako irakaslea ere izan zen.[4]

Southard hil ondoren, 1920an, Canavan Bostongo Ospitale Psikopatikoko laborategietako jarduneko zuzendari izan zen, geroago Massachusettseko Osasun Mentaleko Zentroa izango zena.[4] 1920tik 1945ean erretiroa hartu zuen arte, Bostongo Unibertsitateko neuropatologiako irakasle elkartua eta Harvard Medical Schooleko Warren Anatomical Museum-eko komisarioa izan zen. Bertan, 1.500 espezimen baino gehiago gehitu zituen, eta erregistroen mantentzea hobetu eta kaltetutako espezimenak baztertu zituen.[3][4][5] Hala ere, bere titulu ofiziala "komisario laguntzailea" zen, emakume bat museoaren buruan egoteari jarritako eragozpenengatik, eta ez zen inoiz Harvardeko Fakultatean izendatua izan.[2][4]

Myrtelle parkinsonez hil zen 1953an.[4]

Ikerketak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Bere ikerketak nerbio-sistemak adimenean eta gorputzean dituen kalteetan oinarritu ziren. Bakteriologian ere oso interesatua zegoen; argitaratu zituen 79 artikuluetatik lehenengoa disenteria bazilarrari buruzkoa izan zen eta Southard-ekin batera idatzi zuen lehen artikulua odolaren eta likido zerebroespinalaren bakterio inbasioei buruzkoa zen.[4] Nerbio optikoari, bareari, garunari eta bizkarrezur-muinei eragiten dieten gaixotasunen patologia aztertu zuen, eta bat-bateko heriotza, esklerosi anizkoitza eta hemorragia mikroskopikoko kasuak aztertu zituen.[4]

Aurretik adostuta, Frank Bunker Gilbreth-i autopsia egin zion, eta haren heriotza eragin zuen arteriosklerosia identifikatu zuen.[6] Eta 1925ean Elmer Ernest Southard and His Parents: A Brain Study argitaratu zuen, bere aholkulariaren eta gurasoen burmuinen azterketari buruzko txostena.[5] Louise Eisenhardt neuropatologoa ere trebatu zuen, garuneko tumoreak diagnostikatzen aditu ospetsu bihurtu zena. 1959an orduan ziurtagiria zuten neurozirujauen % 70 trebatzea aitortu zioten.[2][5]

Gaixotasun mentalaren neuropatologian interes berezia zuen. Southard eta beste batzuekin batera, Waverley Researches in the Pathology of the Feeble-Minded izeneko monografia-sail batean lagundu zuen.[3]

Ospetsua da 1931n hamasei hilabeterekin hildako eta garunak atal zuri belartsu bat zuen ume baten kasuari buruz idatzi zuen lanagatik. Canavan izan zen nerbio-sistema zentralaren endekapenezko nahaste hori identifikatu zuen lehena, gerora "Canavan gaixotasuna" izendatu zutena.[4]

Erreferentziak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]
  1. ↑ (Gaztelaniaz) Stadler, Marta Macho. (2017-06-24). «Myrtelle Canavan, médica» Mujeres con ciencia (Noiz kontsultatua: 2024-07-25).
  2. ↑ a b c «HMS/HSDM Joint Committee on the Status of Women (JCSW)» web.archive.org 2008-11-22 (Noiz kontsultatua: 2024-07-25).
  3. ↑ a b c d e «Canavan, Myrtelle M. (Myrtelle May), b. 1879. Papers, 1898-1945: Finding Aid.» web.archive.org 2017-04-03 (Noiz kontsultatua: 2024-07-25).
  4. ↑ a b c d e f g h «Dr. Myrtelle May Canavan» cfmedicine.nlm.nih.gov (National Library of Medicine: Changing the Face of Medicine: Physicians.) (Noiz kontsultatua: 2024-07-25).
  5. ↑ a b c «Mentor 1: Myrtelle M. Canavan» web.archive.org (The Stethoscope Sorority: Stories from the Archives for Women in Medicine. Center for the History of Medicine, Countway Library of Medicine.) 2009-11-07 (Noiz kontsultatua: 2024-07-25).
  6. ↑ Lancaster, Jane. (2004). Making Time. Lillian Moller Gilbreth: A Life Beyond "Cheaper by the Dozen".. Boston: Northeastern University Press., 14 or..

Ikus, gainera

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Kanpo estekak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]
"https://eu.wikipedia.org/w/index.php?title=Myrtelle_Canavan&oldid=9858847"(e)tik eskuratuta