Edukira joan

Piedad de la Cierva

Wikipedia, Entziklopedia askea

 

Piedad de la Cierva
Bizitza
Jaiotzako izen-deiturakPiedad de la Cierva Viudes
JaiotzaMurtzia, 1913ko ekainaren 1a
Herrialdea Espainia
HeriotzaMadril, 2007ko abenduaren 31 (94 urte)
Familia
Familia
Hezkuntza
HeziketaValentziako Unibertsitatea
Murtziako Unibertsitatea
Hizkuntzakgaztelania
Jarduerak
Jarduerakzientzialaria

Piedad de la Cierva Viudes (Murtzia, 1913ko ekainaren 1a - Madril, 2007ko abenduaren 31) Espainiako zientzialari bat izan zen, aitzindaria Espainiako erradiazio artifizialaren azterketetan eta beira optikoaren industrializazioan.[1][2]

Biografia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Haurtzaroa eta prestakuntza akademikoa[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Piedad de la Cierva Juan de la Cierva y López eta Serafina Viudes y Guardiolaren alaba izan zen; eta hiru neba izan zituen, Julian, Juan eta Francisco.[3]

Aita, ikuspegi handiko gizona eta Piedaderekin oso zorrotza, Gerra Handiaren ondoren emakumeek gizartean bete behar zuten rol berria asmatzeko gai izan zen. Horregatik, Piedadek ikasteko eta unibertsitate-hezkuntza egokia lortzeko baliabideak emateaz arduratu zen. Murtziako Unibertsitateko Zientzia Fakultatean matrikulatu zen.[4]

1928ko urriaren 2an, Murtziako Unibertsitatean hasi zen ikasle ofizial gisa ikasten, eta, ondorioz, Unibertsitate horretako emakume bakarra bihurtu zen. Bere gaitasun intelektualek diskriminatzea eragotzi zuten, eta irakasleek lagundu egin zioten bere lanbide-sustapenean, hala nola Fernando Ramón Ferrando katedradunak, María Molinerren senarrak. 1929-30 ikasturtean, Valentziara joan zen karrera jarraitzera, eta han beste neska unibertsitario batzuk aurkitu ahal izan zituen ostatu hartu zuen Eskolapien Egoitzan, Murtzian jasan zuen isolamendua utzita. Irakasle Eskolako hiru ikaslerekin eta Medikuntzako bi ikaslerekin egin zuen topo.[2]

Zientzietan lizentziatu zen Valentziako Unibertsitatean 1932an, eta Lizentziaturako Sari Berezia jaso zuen. Unibertsitateko ikasle guztien % 6 horretan parte hartzen zuen zorioneko emakumezko ikasleetako bat zen.[2][5]

Kimika Orokorreko irakasleak, Antonio Ipiens, Kimika Orokorreko katedraduna Valentziako Unibertsitatean 1924az geroztik eta 1941ean Kimika Esperimentaleko katedra lortu zuena Madrilgo Unibertsitatean, zeinaren emazteak ere unibertsitateko karrera baitzuen, Piedadi doktoregoa Madrilen egitea proposatu zion, Julio Palacios Madrilgo Unibertsitate Zentraleko ikertzaile ospetsuenetako bati zuzendutako gomendio-gutuna emanez. Horrela, Rockefeller Institutu ospetsuan doktore tesia egiten amaitu zuen. Institutu horrek garai hartan maila intelektual handiko ikertzaileak biltzen zituen, hala nola Enrique Moles, Miguel Catalán edo Julio Palacios, eta Europako beste leku batzuetako zientzialari nabarmenak ere joaten ziren, besteak beste, Marie Curie edo Albert Einstein.[6]

Jarduera zientifikoaren garapena[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Tesia 1935ean amaitu ondoren, beka bat lortu zuen Danimarkako Niels Bohr Fisika Teorikoaren Institutura joateko, atomoaren desintegrazio artifizialean aitzindaria, Georges von Hevesy irakaslearen zuzendaritzapean ikertzeko.[1]

Von Hevesyk bere ikasketak zuzendu zituen, erradiazio artifizialeko teknika nagusiak irakatsi zizkion eta hainbat ikerketa agindu zizkion, zehazki, Aluminioaren transmutazioari buruzkoa eta Bromoaren isotopoen banaketari buruzkoa. Horiek guztiak Espainian Fisika eta Kimikako Espainiako Elkartearen Anales aldizkarian argitaratutako bi artikulu zientifikotan aurkeztu ziren.[7]

Espainiara itzultzean, erradiazio artifizialari buruzko ikerketak zuzentzeko asmoa zuen, baina 1936ko uztailean Gerra Zibila piztu zenean, plan guztiak zapuztu ziren.[8]

Gerra ostean, berriro ekin zion bere jarduera zientifikoari. Lehenik eta behin, hasierako Optika Institutuko kide izan zen, José María Otero Navascués-ek proposatuta. Institutu hasiberri hori CSICen mendeko "Daza de Valdés" Optika Institutua bihurtu zen. Gainera, "Egitura atomiko-molekularra eta espektroskopia" katedraren laguntzaile izendatu zuten Unibertsitate Konplutentsean.

1941ean Kimika Fisikako Katedrako oposizioetara aurkeztu zen Sevilla, Murtzia eta Madrilgo unibertsitateetarako, Teresa Salazar eta unibertsitateko beste hiru irakaslerekin batera. Bere etsipenerako, gizonezko bik bakarrik lortu zuten plaza bat, nahiz eta beste bat eman gabe geratu, eta horrek unibertsitaterako dedikazioa birplanteatzea eragin zion.[9] Irakaskuntza utzi eta ikerketan zentratu zen.[8]

1945ean, Itsas Armadako Teknikari Zibil gisa kontratatu zuen LTIEMAk (Itsas Armadako Estatu Nagusiko Ikerketa Laborategia eta Tailerra), beira optikoaren industrializazioaz arduratzeko batez ere. Bere lanen artean, lenteak sortzea nabarmentzen zen, xafla antirreflektorez estaliak, gauez ikusteko aukera ematen zutenak. Arrakastaz burutu zuen proiektua eta 1946an Zientzia Akademiaren Lehen Saria jaso zuen.[10] Laborategiak beira optikoa sortzea erabaki zuen, eta helburu horrekin Estatu Batuetara bidaiatu zuen prozedurekin ohitzeko. National Bureau of Standards (Washington), Toledoko Unibertsitateko (Ohio) Beiraren Ingeniaritza Fakultatea eta Libby Owens bisitatu zituen.[8]

1954an beira optikoaren lehen entsegua egitea lortu zuen. Saiakera horren memoria Ikerketa Zientifikoen Kontseilu Gorenak argitaratu zuen, eta "Juan de la Cierva" ikerketa teknikoko 1. saria eman zioten 1955ean.[8]

LTIEMAtik Piedad de la Cierva buru izan zuen beste ikerketa-eremu bat arroz azalarekin adreilu erregogorren fabrikazioa izan zen, itsasontzietako eta beste labe batzuetako galdaretarako oso erabilgarriak. Oraingoan "Juan de la Cierva" saria jaso zuen berriro 1966an.[8]

1945ean Opus Dei ezagutu zuen Josemaría Escriváren Bidea liburuaren bitartez. 1952ko abenduaren 25ean agregatu gisa onartzeko eskatu zuen.[11]

1970eko hamarkadaren erdialdean, Piedad de la Ciervak, hirurogeita hiru urte zituela, ikerketa uztea erabaki zuen. 2007ko abenduaren 31n, lorpen handiak izan arren, garrantzi publiko handirik gabe hil zen Madrilen.[12]

Argitaratutako lanak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  • Cierva Viudes, P. eta Losada, J. (1933) “Medidas fotométricas de la reflexión de los Rayos X”. Anales de la Sociedad Española de Física y Química, 31, 607. or.
  • Cierva Viudes, P. eta Palacios, J. (1934) “Medidas fotométricas de la reflexión de los Rayos X”. Anales de la Sociedad Española de Física y Química, 32, 391. or.
  • Cierva Viudes, P. eta Palacios, J. (1935). “Factores atómicos absolutos del azufre y del plomo”. Anales de la Sociedad Española de Física y Química, 33. or. 34-38
  • Cierva Viudes, P. (1936). “Emisión de neutrones por minerales”. Anales de la Sociedad Española de Física y Química, 33. or. 766-769.
  • Cierva Viudes, P. eta Rivoir, L. (1936) “Análisis químico por Rayos X”. Anales de la Sociedad Española de Física y Química, 34. or. 770-778.
  • Cierva Viudes, P. eta Durán, A. (1941) “Plateado de espejos”. Anales de la Sociedad Española de Física y Química, 37. or. 177-179.
  • Cierva Viudes, P. de la (1943). “Láminas antirreflectoras”. Anales de la Sociedad Española de Física y Química, 39. or. 136-141.
  • Cierva Viudes, Duran, A. (1943) “Contribución al estudio de la agudeza visual con luz de sodio”. Anales de la Sociedad Española de Física y Química, 39. or. 485-490.
  • Cierva Viudes, P. de la (1944). “Láminas antirreflectoras II. Resultados experimentales”. Anales de la Sociedad Española de Física y Química, 40. or. 1031-1033
  • Cierva Viudes, P. de la y Cacho, F. (1949) “Láminas antirreflectoras”. Anales de la Sociedad Española de Física y Química, 45. or. 81-90.
  • Cierva Viudes, P. (1955). "Ensayos de fabricación de vidrio óptico". Madril: Ikerketa Zientifikoen Kontseilu Nagusia.

Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  1. ↑ a b (Gaztelaniaz) Stadler, Marta Macho. (2017-06-01). «Piedad de la Cierva Viudes, química» Mujeres con ciencia (Noiz kontsultatua: 2024-06-18).
  2. ↑ a b c Alva, Inmaculada. (2016). «Piedad de la Cierva: una sorprendente carrera profesional entre la segunda república y el franquismo». ARBOR CXCII (779): a322..
  3. ↑ «Genealogía de la familia Viudes» web.archive.org 2010-08-08 (Noiz kontsultatua: 2024-06-18).
  4. ↑ Cierva Viudes, Piedad. (1993). Memorias. Archivo General de la Prelatura del Opus Dei, Series U.1.4..
  5. ↑ Montero Díaz, Mercedes. (2009). La conquista del espacio público: Mujeres españolas en la universidad (1910-1936). (Noiz kontsultatua: 2024-06-18).
  6. ↑ González Ibáñez, Carlos; Santamaría García, Antonio. (2009). Física y Química en la Colina de los Chopos. 75 años de investigación en el edificio Rockefeller del CSIC (1932-2007). Madrid: Consejo Superior de Investigaciones Científicas. p. 462..
  7. ↑ Magallón Portolés, Carmen. (2004). Pioneras españolas en las ciencias: las mujeres del Instituto Nacional de Física y Química.. Madrid: Consejo Superior de Investigaciones Científicas. p. 240-241.
  8. ↑ a b c d e (Gaztelaniaz) Blanco, José Manuel. (2018-03-30). «La española que pudo ser Marie Curie si el franquismo no lo hubiera impedido» elconfidencial.com (Noiz kontsultatua: 2024-06-18).
  9. ↑ Otero Carvajal, Luis Enrique. (2012). «Las Ciencias Naturales en la Universidad Nacionalcatólica. La reacción antimoderna». Historia del Presente XX (2): 51-67..
  10. ↑ Una murciana a la vanguardia de la energía nuclear. Opus Dei.
  11. ↑ «In pace: Piedad de la Cierva Viudes». Romana: boletín de la Prelatura de la Santa Cruz y Opus Dei XXIII (45): 329. 2007..
  12. ↑ (Gaztelaniaz) «Piedad de la Cierva: La desconocida científica española» Aleteia.org | Español - valores con alma para vivir feliz (Noiz kontsultatua: 2024-06-18).

Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

"https://eu.wikipedia.org/w/index.php?title=Piedad_de_la_Cierva&oldid=9824333"(e)tik eskuratuta