Edukira joan

Salmorejo

Wikipedia, Entziklopedia askea
Salmorejo
zopa hotz, tomato soup (en) Itzuli, bread soup (en) Itzuli eta cream soup (en) Itzuli
Osagaiaktomatea, ogia, oliba olioa, baratxuria, gatz arrunta eta Pan candeal (en) Itzuli
Historia
JatorriaEspainia
Salmorejo batzuk komertzialki saltzen dira.

Salmorejoa lehen plater gisa zerbitzatu ohi den krema bat da; Kordobako errezeta tradizionala da.[1] Gazpatxoaren itzalean egon da urte luzez, baina zopa honek gero eta leku handiagoa hartu du merkatuan.[2]

Etxean egiteko modurik ez badugu, merkatuan hainbat aukera dago jateko prest.[2]

Salmorejoaren historia, sukaldaritzako prestaketa gisa, gizateriaren lehen uneetan hasi zen, osagaiak harri pare batean birrintzen ziren unean, hain zuzen ere.[3] Birrintze mekaniko bidez prestatzeko modu primitibo hori oso ezaguna zen, eta elikagai askori aplikatzen zitzaien.[4] Hasieran, salmorejo horiek ez zuten tomaterik izaten, eta horrek salmorejo zuria deitzen dena sortzen zuen.

Tomatea osagai gisa sartzeak aldaketa handia ekarri zuen plateraren prestaketara; horrek eman zion bere kolore gorria.[5]

Prestaketa honakoa da: tomatea eta baratxuri bat zatietan moztu eta ontzi batera bota. Oliba olio-birjina dezente bota. Ozpina eta gatza bota eta nahasketa irabiagailuarekin birrindu. Ogi bat zatitu eta aurretik egindako nahasketari gehitu. Berriro irabiagailuarekin birrindu beharko dugu.[6]

Salmorejoa, oro har, plater sakon edo ontzi batean lehen plater gisa erabiltzen den elikagai gisa ateratzen da. Batzuetan tosta desberdinekin eta tortillarekin zerbitzatzen da.[7] Sukaldaritza modernoan ohikoa da akonpainamendu-saltsa bezala aurkitzea. Sukalde berrian apaingarri gisa erabiltzen da, baita akonpainamendu edo saltsa gisa ere.[8] Batzuetan, salmorejoa ere erabiltzen da zenbait elikagai gordin beratzeko, hala nola haragia eta arrainak.

Erreferentziak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]
  1. Teresa Barrenechea, Christopher Hirsheimer & Jeffrey Koehler. (2005). The cuisines of Spain: exploring regional home cooking. New York: Ten Speed Press, 67 or. ISBN 1580085156..
  2. a b 16-21.or. «Salmorejoa, kontsumitzeko prest. Zer osagairekin egiten da eta nola kontserbatzen da?» Consumer (kontsulta data: 2025-06-02).
  3. Jean Bottéro, (2005), La cocina más antigua del mundo, Bartzelona, Ed. M.J.
  4. José Briz (1989). «Breviario del Gazpacho y de los gazpachos», Los breviabrios del Árbol, 4.or.
  5. Aubaile-Sallenave, Françoise (1998). «El color en la alimentación mediterránea». Alimentación mediterránea y color (1.edizioa). Bartzelona: Icaria.
  6. EiTB. Tomate entsalada salmorejoarekin. .
  7. José Jiménez Ortega,David Lorenzo Sánchez, (2006), Las mejores recetas de las mejores ventas, tabernas y restaurantes de España, Madril, La Tierra Hoy S.L, 101.or.
  8. Villegas, Almudena (2009). El libro del salmorejo. Historia de un viaje milenario (1.edizioa). Córdoba: Almuzara.

Ikus, gainera

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Kanpo estekak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]