Te-areto
Te-aretoa (ingelesezko tea room maiz) giro lasaiko edariak zerbitzatzen diren gela txiki edo jatetxe bat da. Horrelako lokaletan, bezero bat zain egoten da tea (Tea time) edo kafea txinatar portzelanazko kikara batean zerbitzatu arte, cream tea edo Devonshire tea batekin, eta scone bat marmeladarekin eta esne-gain harrotuarekin. Eskozian, tea sconekin, crumpetekin eta beste opil mota batzuekin zerbitzatzen dira.
Historia
[aldatu | aldatu iturburu kodea]XVIII. mendean tea luxutzat hartzen zen, oso garestia zelako (zergen ondorioz, neurri batean) gutxi batzuen eskura, Kafetegietan eros zitekeelako. 1830eko hamarkadan, kafe askok pub eta ostatuen ordez beste txoko bat ireki zuten, eta bertan tea eskaintzen zen. Hasieran, 'osasunerako' arriskuei buruzko zenbait zalantza eta argudio eman zituzten, eta, gero, edaria maila apalagoko pertsonen eskura jartzeko erresistentzia hasi zen. Horrez gain, klase langileek eta gizarteak abstinentzia defendatzeko presioa egin zuten (edari ordezkagarri gisa sustatzen zen tea).
Gaur egun ezagutzen den 'te-aretoa' XIX. mendearen amaieran asmatu zen. 1878an, Catherine Cranstonek Miss Cranston's Tea Rooms-en kate luze batean ireki zuen lehena, Glasgown, Eskozian. Garai hartako bilera sozialei giro dotoreko lokal bat eman zien, eta gizonezkoen konpainiarik gabe bil zitezkeen garaiko emakumeei ere lokalak eman zizkien. Ideiak oso harrera ona izan zuen hasiera-hasieratik, eta berehala egin zen ezagun. Aretoak hain ospetsu bihurtu ziren, ezen laster sartu baitziren barne-diseinatzaileak, hala nola Charles Rennie Mackintosh, zeinak hasierako Miss Cranston's Tea Rooms-en barnealde batzuk diseinatzeaz arduratu baitzen, bai eta The Willow Tearooms-en eraikin osoa ere, zeinak kanpoalde modernoa eta aldi berean barne-areto oso interesgarriak baititu. Antzeko establezimenduak pixkanaka-pixkanaka egin ziren beste herrialde batzuetan, Eskozian esaterako, baina 1901era arte ez zen Glasgown "tea shops" lokalak diseinatu.
Hala ere, 1880ko hamarkadatik aurrera, Estatu Batuetako eta Ingalaterrako luxuzko hotel guztiak te zerbitzua eskaintzen hasi ziren te-aretoetan (tea rooms), baita 'tea courts' ere, 1910ean arratsaldetan dantzaldiak egiten hasi ziren. Espainian, 1931n, Embassy ezarri zuten, eta, ondoren, Bigarren Mundu Gerran, espioitza operazioen zentro bihurtu zen. Te-aretoetan gizarte-klase guztietarako catering ezartzen zen, adibiderik nabarmenena J. Lyons and Co.-k lehen teashopa 1894an ireki zuen 213 Piccadilly-n, Londresen, eta horrekin Lyons Corner Houses izeneko te-aretoen kate bat aktibatu zuen. Zabalkunde horren ondorioz, Ingalaterran, 1950eko hamarkadan, lurralde osoan zehar, era guztietako dotorezia-estiloak zeuden. Cream tea ezagunak eskaintzen dituzten "Country tea rooms" horietako batzuk gaur egun atrakzio turistikoa dira eremu askotan, bereziki Devonen eta Kornuallesen, eta te-aretoak hiri eta udalerri askotan aurki daitezke.
Kanpo estekak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Tearen Patronatu Etikoa: Tearen industria arduratsuaren alde lanean
- Ameriketako Tearoom Handiak Tearoomen zerrendak koloretako argazkietan, deskribapenetan, mapetan, etab.
- UK Tea Council: Tea 4 You