Very Large Telescope
Very Large Telescope | |
---|---|
Very Large Telescope | |
Paranalgo Behatokia | |
Kokapena | |
Estatu burujabe | Txile |
Eskualdea | Antofagasta eskualdea |
Kokapen fisikoa | Cerro Paranal |
Koordenatuak | 24°37′38″S 70°24′15″W / 24.62733°S 70.40417°W |
Altitudea | 2.635 m, itsas mailaren gainetik |
Historia eta erabilera | |
Irekiera | 1998 |
Kudeatzailea | Hegoaldeko Behatoki Europarra |
Dimentsioak | 8,2 () × 1,8 () m |
Atalak | altazimuth mount (en) : Ritchey–Chrétien telescope (en) : 4 |
Zerbitzu hasiera | 1998ko maiatzaren 25a |
Webgune ofiziala | |
Very Large Telescope Project (VLT, literalki Teleskopio Oso Handia) bereizitako lau teleskopio optikoz osatutako sistema da, hainbat tresna txikiz inguratua. Lau tresna nagusietako bakoitza 8.2 metroko ispilua duen teleskopio islatzaile bat da. VLT proiektua Hegoaldeko Behatoki Europarraren (ESO) parte da, Europako antolaketa astronomiko handienaren parte.
VLT Paranal Behatokian dago, Cerro Paranalen gainean, Taltal hirian. 2.635 metrotan dagoen mendia da, Atakamako basamortuan, Txileko iparraldean. Munduko behatoki gehienak bezala, lekua kokalekuagatik aukeratu da; izan ere, argi-kutsadurako eremuetatik oso urrun dago, eta basamortuko klima du, non gau ugari dauden oskarbi.
VLT uhin-luzera ikusgarrietan eta infragorrietan aritzen da. Banakako teleskopio bakoitzak begi hutsez hauteman daitezkeen objektuak baino lau mila milioi aldiz ahulagoak detekta ditzake gutxi gorabehera, eta, teleskopio guztiak konbinatzen direnean, instalazioak 0,002 arku-segundo inguruko bereizmen angeluarra lor dezake. Teleskopio bakar baten funtzionamendu-moduan, angelu-bereizmena 0,05 arku-segundo ingurukoa da.[1]
VLT astronomiarako lurreko instalaziorik emankorrena da, eta Hubble espazio-teleskopioak bakarrik sortzen ditu artikulu zientifiko gehiago uhin-luzera ikusgarrietan diharduten instalazioen artean.[2] VLTrekin egindako behaketa aitzindarien artean daude exoplaneta baten zuzeneko lehen irudia, Esne Bidearen erdian zulo beltz supermasiboaren inguruan mugitzen diren banakako izarren jarraipena eta ezagutzen den gamma izpien leherketarik urrunenaren distira ikustea.[3]
Erreferentziak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- ↑ «FAQ VLT/Paranal» www.eso.org.
- ↑ Trimble, V.; Ceja, J. A.. (2010). «Productivity and impact of astronomical facilities: A recent sample» Astronomische Nachrichten 331 (3): 338. doi: . Bibcode: 2010AN....331..338T..
- ↑ The Very Large Telescope — The World's Most Advanced Visible-light Astronomical Observatory handout. ESO.