Armeniera
Armeniera (Հայերեն, hayeren) armeniarrek mintzatzen duten indoeuropar hizkuntza da.
Historia[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Armeniako Errepublikaren historia da, baina baita armeniar herriarena, armeniera hizkuntzarena, eta iraganean armeniarrak bizi izan diren eskualde historiko eta geografikoen historia, zeinean estatu eta entitate armeniar subiraunak edo menpekoak egon izan diren mendeetan.
Erabilera[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Armeniera armeniarrek hitz egiten duten hizkuntza da, baino hizkuntza hau ez da Armenian bakarrik hitz egiten, inguruko hainbat herrialdeetan ere hitz egiten, adibidez: Nagorno Karabakh, Errusia, Georgia, Iran, Siria, Libano eta Irak. Armenian ez ezik, Nagorno-Karabakhen (Azerbaijandik de facto independentzia lortu duen eskualdea), Errusian, Georgian, Iranen, Sirian, Libanon, Iraken eta Turkian ere hitz egiten da. Armeniar genozidioak 1915ean eragindako diasporak, era berean, hizkuntza herrialde ugaritara hedatu du.
Gaur egun munduan, 7 milioi pertsonek hitz egiten dute hizkuntza hau.
Alfabetoa[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Berezko alfabetoa (armeniar alfabetoa) darabil, Erdi Aroan Mesrop Mashtots santuak sortua.
| Armeniar alfabetoa | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Ա ա : Aib | Խ խ : Khe | Չ չ : Txa | |||
| Բ բ : Ben | Ծ ծ : Tsa | Պ պ : Pe | |||
| Գ գ : Gim | Կ կ : Ken | Ջ ջ : Je | |||
| Դ դ : Da | Հ հ : Ho | Ռ ռ : Ra | |||
| Ե ե : Jetx | Ձ ձ : Dza | Ս ս : Se | |||
| Զ զ : Za | Ղ ղ : Ghat | Վ վ : Vev | |||
| Է է : E | Ճ ճ : Txe | Տ տ : Tin / Tiun | |||
| Ը ը : Et | Մ մ : Men | Ր ր : Re | |||
| Թ թ : To | Յ յ : Ji / Hi | Ց ց : Tso | |||
| Ժ ժ : Zhe | Ն ն : Nu | Ւ ւ : Hin¹ | |||
| Ի ի : Ini | Շ շ : Xa | Փ փ : Pir / Piur | |||
| Լ լ : Lin / Liun | Ո ո : Vo | Ք ք : Ke | |||