Wikipedia, Entziklopedia askea

Europako hidrografia

Europako ibai nagusiak eta ur-isurialdeak.

Azaleraz txikia izateaz gain, erliebez oso menditsua ez denez gero, Europan ez dago Amazonas bezain ibai luzerik. Europako ibai luzeenak Rhin, Danubio, Volga eta Don, hau da, lautada errusiarretakoak nabarmentzen dira. Mendebaldean, hauek dira aipagarrienak:

Erdialdekoak, hauek:

Europako eskualdeak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Ekialdeko Europa[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Ekialdeko edo Sortaldeko Europa, geografiaren ikuspegitik, kontinentearen ekialdean dagoena dugu. Baina, historiari begiratuz gero, ekialdeko zatian sartutako nazioak aldatuz joan dira mendez mende. Ondorioz, Ekialdeko Europan nahiz Erdialdeko Europan egon dira sailkatuta nazio edo herri batzuk.

Mendebaldeko Europa[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Geografiaz, Kontinentearen mendebaldean edo sartaldean dagoen zatia da Mendebaldeko Europa edo Sartaldeko Europa da. Ozeano Atlantikoaren kostaldearen ingurukoa da, batez ere. Ekonomiaren aldetik, egun, aberatsagoa eta industrializatuagoa da. Estatu gehienak Europar Batasunekoak dira.

Erdialdeko Europa[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Europako lautada handiarekin bat dator, gehienbat. Kostaldeak ez dira oso garaiak edo koska handikoak. Kontinentearen erdian diren nazioen multzoa da. Ez dago adostasun handirik zein lurralde dagoen barruan eta zein ez esateko orduan. Irizpide geografikoak baino areago, historikoak edo politikoak erabiltzen dira. Aldaketa handiak jasan ditu, Lehen eta Bigarren Mundu Gerrak batez ere lur horietan gertatu zirelako. Horien ondorioz, aldaketa politiko handiak gertatu ziren.

Hegoaldeko Europa[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Hegoaldean, hiru penintsula aipatu behar dira: Iberiar penintsula, Italiar penintsula eta Balkanetako penintsula. Mendien artean, garaienak Alpeak dira (Suitza). Kostaldea oso koskatua da, mendiak ia itsasoraino heltzen direlako. Klima nagusia mediterraneoa da, eta, horri esker, oso nekazaritza aberatsa du antzinatik; nabarmenena “hirukote mediterraneoa” deritzona da: mahastiak, olibondoak eta zekaleak. Euskal Herria Hegoaldeko Europaren eta Mendebaldeko Europaren artean dago. Mendebaldeko kultura klasikoaren oinarri izan dira Grezia eta Italia klasikoak.

Ikusi hau ere[aldatu | aldatu iturburu kodea]