Zitkala-Ša

Zitkala-Ša
	; Irudi gehiago
; National Council of American Indians (en) lehendakari	; 1926 - 1938
; National Council of American Indians (en) lehendakari
Bizitza
Jaiotza	Yankton Indian Reservation (en) , 1876ko otsailaren 22a
Herrialdea	Ameriketako Estatu Batuak
Talde etnikoa	Siuxa
Lehen hizkuntza	dakota
Heriotza	Washington, 1938ko urtarrilaren 28a (61 urte)
Hobiratze lekua	Arlingtongo Hilerri Nazionala
Hezkuntza
Heziketa	Earlham College
Hizkuntzak	ingelesa; dakota
Jarduerak
Jarduerak	idazlea, poeta, biolin-jotzailea eta giza eskubideen aldeko ekintzailea
Enplegatzailea(k)	Carlisle Indian Industrial School (en) (1899 - 1901)
Kidetza	Society of American Indians (en)
Musika instrumentua	biolina

Zitkala-Ša (1876ko otsailaren 22a–1938ko urtarrilaren 26a), baita Gertrude Simmons Bonnin gisa ezaguna ere, siux herriko emakume idazle, argitaratzaile, biolinista eta ekintzailea izan zen.^[1]

Biografia

1876ko otsailaren 22an jaio zen Yankton amerindiar erreserban, Hego Dakotan. Ellen Simmons amak hazi zuen. Richmond-eko Earlham Collegen sartu zen, Indianan, eta, 1895ean, graduatu zen. Une horretatik aurrera, letrek eta musikarekiko interes handia erakusten hasi zen. 1897tik 1899ra bitartean biolina jo zuen Boston Conservatory of Musicen. Aldizkari eta egunkarietarako testu eta artikulu ugari idatzi zituen eta bertan indiar amerikarren tribuei atxikimendua erakutsi zien. William F. Hansonekin lan eginez, Zitkala-Šak The Sun Dance Opera (1913), Amerikako jatorrizko lehen operarako, abestiak idatzi zituen.^[2]

1926an Amerindiarren Kontseiluko sortzaileetako bat izan zen, tribuen herritartasunaren eta eskubide zibilen alde borrokatzeko. Kontseiluko presidente izan zen 1938an hil zen arte.^[3] Gertrude Simmons Bonnin izenarekin lurperatuta dago Arlingtongo Hilerri Nazionalean. Hil ondoren, Nebraskako Unibertsitateak amerikar natiboei buruzko bere testu asko berrargitaratu zituen.

Zitkala-Šaren ontra batzuk

Old Indian Legends. Lincoln: University of Nebraska Press, 1985
American Indian Stories. Lincoln: University of Nebraska Press, 1985.
Zitkála-Šá. "Why I Am a Pagan." Atlantic Monthly, 1902.
Zitkála-Šá, Fabens, Charles H. and Matthew K. Sniffen. Oklahoma's Poor Rich Indians: An Orgy of Graft and Exploitation of the Five Civilized Tribes, Legalized Robbery. Filadelfia: Office of the Indian Rights Association, 1924.
Zitkála-Šá. Dreams and Thunder: Stories, Poems, and The Sun Dance Opera. P. Jane Hafen-en edizioa. Lincoln: University of Nebraska Press, 2001. ISBN:0-8032-4918-7.
Zitkála-Šá: Letters, Speeches, and Unpublished Writings, 1898-1929. Tadeusz Lewandowskiren edizioa. Leiden, Boston: Brill Press, 2018. ISBN:9789004342101.

Erreferentziak

↑ Buechel, Eugene; Paul Manhart (2002) [1970]. Lakota Dictionary: Lakota-English/English-Lakota (Edizio berria). Lincoln: University of Nebraska Press. OCLC 49312425.
↑ Hafen, P. Jane (1998). "A Cultural Duet/ Zitkala Sa And the Sun Dance Opera", Great Plains Quarterly, 1998, 2016 [1]
↑ Norton Anthology of American Literature (5. argitalpena).

Kanpo estekak

Datuak: Q2668090
Multimedia: Zitkala-Sa / Q2668090

[1] Buechel, Eugene; Paul Manhart (2002) [1970]. Lakota Dictionary: Lakota-English/English-Lakota (Edizio berria). Lincoln: University of Nebraska Press. OCLC 49312425.

[2] Hafen, P. Jane (1998). "A Cultural Duet/ Zitkala Sa And the Sun Dance Opera", Great Plains Quarterly, 1998, 2016 [1]

[3] Norton Anthology of American Literature (5. argitalpena).

[1]

[2]

[3]