Marilyn Monroeren heriotza

Wikipedia, Entziklopedia askea

Marilyn Monroe konorterik gabe aurkitu zuten Brentwooden (Kalifornia) etxeko logelan, Eunice Murray giltzainagak aurkitu zuen, 1962ko abuztuaren 4ko gaueko hamaikak igaro ondoren. Gertuen dagoen ospitalera eraman zuten, baina ezin izan zuen ezer egin.[1] Beste bertsio batzuen arabera, Eunice Murrayk hilda aurkitu zuen bere ohean. Gorputegian sartzean, 81 828 zenbakiarekin identifikatu zen.

Thomas Noguchi tanatologoak, autopsian parte hartu zuenak, ez zuen barbiturikoen arrastorik aurkitu urdailean, "ia erabat hutsik" (The stomach is almost complely empty), aktorearena (No residuos of the pills is noted).[nota 1] Hala ere, prentsari jakinarazi zitzaion Nembutalen berrogei (40) kapsula hartu zituela, eta, beraz, gaindosiagatik bere buruaz beste egin zezakeela.[2]

Hileta izan zen lehena Westwooden (Los Angeles) Pierce Brothers Westwood Village Memorial Park Cemetery kaperan. 1962ko abuztuaren 8an egin zen, asteazkenarekin, eta Joe DiMaggiok antolatu zuen; pertsona gutxi batzuk baino ez ziren bertaratu.[3] A. J. Soldán ministro luteranoak 23. eta 46. salmoetako pasarteak irakurri zituen, baita Juanen Ebanjelioaren zatiak ere. Tchaikovskyren Seigarren Sinfonia interpretatu zuen organo-jole batek, eta Judy Garlandek Over the Rainbow balada abestu zuen, aktorearen kanta gustokoenetariko bat.[4]

Hilketaren hipotesia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Robert eta John Fitzgerald Kennedyren artean Marilyn Monroe, Happy Birthday ospetsua kantatu ondoren, Lehendakari jauna! Eskuinean, Arthur Meier Schlesinger; atzean, Harry Belafonte.



Aktoreak kolore beix bat izan zuen —ia biluzik zegoela ematen zuen horrek— (Marilynek «azala eta lentejuelak» gisa deskribatu zuen), hain hertsiki estututa, ezen atzetik, jarri eta josi egin behar izan zioten. Azkenean soinekoa lehertu egin zen.(Cecil W. Stoughtondek 1962ko maiatzaren 19an hartutako argazkia).[5][6]
Marilyn Monroe Santa Monicako hondartzan, Kalifornian (George Barrisek 1962ko uztailaren 13an hartutako argazkia, artista hil baino hiru aste lehenago).[7]

Ralph Greenson psikiatraren aburuz, «Marilyn mina egiten zioten pertsonekin harremanetan jartzeko joera zuen».

JFK-RFK

1962ko maiatzaren 19an, larunbata, "Something's Got to Give" filmatzen ari zen arren, George Cukor-en agindupean, Marilyn Monroe New Yorkeko Madison Square Gardenera joan zen, eta han —45. urtebetetzea zela eta— Happy Birthday! Mr sentsual bat eskaini zion John Fitzgerald Kennedyri; harekin, ziurrenik, ezkontzaz kanpoko harreman bat izan zuen. Aktoreak, azpian ezer ez zuela, beix koloreko eredu batean oinarrituta jokatu zuen —eta horrek ia biluzik zegoela ematen zuen—, hain hertsiki estututa, ezen atzetik josi behar izan baitzioten jarri ondoren, eta azkenean lehertu egin zen.[8][6] Jacqueline Kennedy presidentearen emazteak bazekien Marilyn ekitaldira joango zela eta ez zen senarrarekin joan.[1]

Dirudienez, presidentearen eta aktorearen arteko maitasun-harremana hiru hilabete lehenago hasi zen, Johnen ahizpak (Patricia Kennedy) eta haren senarrak, Peter Lawford aktore britainiarrak, antolatutako afari pribatu batean. Biharamunean, berak deitu eta emazterik gabe joan behar zuen bidaia batera gonbidatu zuen.[6] Baina Etxe Zuriko izangaia konturatu zenean maitasunak etorkizun handiko karrera politikoan izan zitzakeen ondorioez, Robert anaiari «pasatu» zion diskretuki (Marilynek lagun bati aitortu zion berarekin ezkondu nahi zuela; beste une batean oihu egiteko: «Batetik bestera pasatu naute!», « Erabilia izan nintzen!», « Haragi puska bat bezala sentitzen naiz!»...)[9]

Ikertzaile batzuen arabera, Marilynek zenbait laguni adierazi zien informazio «arriskutsua» zuela Kennedyentzat, eta, «haragi-puska bat» zela uste bazuten, azkenean erabili egingo zuela.[10]Eta, hil baino hilabete batzuk lehenago, hurbileko lagunek portaera bihozgabea eta beldurgarria nabaritzen zuten aktorearengan, halako moldez non telefono publiko batetik deitzen baitzuen bere telefono pribatua "atzeman" zutela uste baitzuen (Monroeren etxeko hainbat tokitan espioitza-aparailuak aurkitu ondoren berretsiko zen hori).[11]

Marilynen heriotzari buruzko liburuan, konorterik gabe aurkitu zuen Brentwooden (Kalifornia) etxeko logelan Eunice Murray giltza-amak (1993), 1962ko abuztuaren 4ko gaueko hamaikak igaro ondoren. Gertuen zegoen ospitalera eraman zuten, baina ezin izan zuen ezer egin bere bizitza salbatzeko. Beste bertsio batzuen arabera, Eunice Murrayk hilda aurkitu zuen bere ohean. Gorpuen gordelekuan sartu zenean, 81 828 zenbakiarekin identifikatu zuten. Richard Buskin eta Jay Margolis kazetariek hipotesi argi bat baztertu zuten: barbiturikoen gaindosia izan zen hilketaren eragilea, aktorea Robert Kennedyren aginduz hil zutela azpimarratuz. Azterketa horren arabera, Bobbyk hilketa agindu zuen, artistak prentsaurreko baterako deia egingo zuela mehatxatu eta gutxira. Prentsaurreko horretan, Bobbyrekin eta haren anaiarekin, Estatu Batuetako presidentearekin, zuen maitasun-harremanaren berri emango zuen. Adierazpen horiek ekar diezazkieketen ondorioen beldur, klaneko adin txikikoak, Peter Lawford aktoreak lagunduta, injekzio hilgarri bat emateko agindu zion Marilyngo psikiatrari, Ralph Greenson doktoreari, eta, aldi berean, plan bat prestatu zuten guztia bere buruaz beste egin zuela iduri zezan. Liburuaren egileek diotenez, Los Angelesko Larrialdietako Zerbitzuko kideek berek salatu zuten Marilynek saiheski hautsi bat zuela, eta hori Greensonek botika emateko orduan zuen esperientzia faltari egotz dakioke. [12]

Donald H. Wolfek (1999) honela zioen bere lanean:

« ¿Querían asesinar a Marilyn? ¿O solo doblegarla con un «pinchazo crítico», es decir, suministrándole una dosis mucho mayor de aquella a la que estaba acostumbrada para así tener acceso a sus cartas y documentos confidenciales y, sobre todo, hallar el «libro de secretos»? Todos los indicios hablan de homicidio premeditado. En presencia de Bobby, le inyectaron una cantidad de barbitúricos suficiente para matar a quince personas.[13] »
MARILYN MONROE-SEGURTASUNAREN GAIA-C (KOMUNISTA)

FBIren txosten bat, Mexikoko Marilynen ateralditik egun batzuetara artxibatua, Frederick Vanderbilt Field izeneko norbaitekin izandako elkarrizketaz ari da. Bertan, aktoreak John Edgar Hoover Bulegoko lehendakariarekin eta zuzendariarekin hitz egin ondoren jakin zituen isilpeko informazioei buruz hitz egin zuen, Kennedytarren mendekotasunak kezkatu baitzuen. Oraingoan, atsekabetuta utzi zuen Marilyn Monroek, nahi gabe, informazio konfidentziala eman izana komunista bati, Ikerketa Bulegoak jakin bezala, atzerriko espiekin kontaktuan baitzegoen. Baina, FBIren arabera, Vanderbilt ez zen izarrarekin harremanetan jartzen zen komunista bakarra. José Bolaños, zinema mexikarreko gidoilaria, noizbehinkako maitalea eta Marilynek hilotza aurkitu baino lehentxeago telefonoz hitz egin zuen azken pertsona; eta, batez ere, Ralph Greenson, bere psikiatra, zeinaren aktorearen gaineko autoritatea hain handia baitzen, George Cukorrek esan zuen ez zela bere idazkari deitu behar, edo bere abokatuari... bere psikiatrari baizik.[2]

Casa de Marilyn Monroe en Brentwood (California).
Casa de Marilyn Monroe en Brentwood (California).

Aspalditik bizi zen Marilyn Mexikoko estiloko etxe batean, 12305 Fifth Helena Drive etxean, Brentwooden (Kalifornia).

Hil zen gauean, bizilagun batek ikusi zuen anbulantzia bat gelditu zela aktorearen etxetik hurbil; han bost bat orduz egon zen aparkatuta, azkenean gertatutakoa jakin arte. Orduan, osasun-langile asko jaitsi ziren, eta zuzenean jo zuten artistaren etxera.

Bostak baino lehentxeago, Jack Clemmons polizia-sarjentua, zeinek hogei minutu lehenago Eunice Murrayren deia jaso zuena, gertaeren lekuan agertu zen, eta, zantzu guztien arabera, hilketa bat zela susmatzen zuen berehala:[14][15][16][17]

Gela txukun zegoen, baina Marilyn oso desordenatua zen.
Ez zen barbiturikoen arrastorik aurkitu, ez eta botika horiek hartzeko ontziren bat ere.
Erabat biluzik zegoen, ahoz behera etzanda, izara batez estalita, eskuak beherantz zituela; baina gorpua mugitu egin behar izan zen, mortis eta beste zeinu batzuen arabera ahoz gora hil baitzen.[18] Arropa garbigailuan garbitzen jarraitzen zuen eta gainerako maindireak aldatu egin ziren.
Polizia iritsi bitartean, Eunice Murrayk ondo garbitu zuen gela.
Heriotza Murrayren abisua baino zortzi ordu lehenago gertatu zen.
Aktoreak moretoiak zituen gorputzeko atal batzuetan, baina ez ziren aintzat hartu autopsian.
Aktorearen egunkari pertsonala, kutxa txiki batean giltzapean gordeta egon behar zuena, eta gau horretako telefono-erregistroak desagertu egin ziren.[nota 2]
Krimenaren lekuko argazkiak manipulatu egin zituzten, eta, haren ordez, gela guztiz desordenatua agertu zen.
Thomas Noguchi tanatologoak ez zuen barbiturikoen arrastorik aurkitu urdailean, ia erabat hutsik (The stomach is almost complely empty), aktorearena (No residuos e of the pills is noted). Hala ere, prentsari jakinarazi zitzaion Nembutalen berrogei kapsula hartu zituela, eta, beraz, gaindosiagatiko suizidioa zela.[nota 3]
New York Mirrorren azala, 1962ko abuztuaren 6koa, Marilyn Monroeren suizidioa iragartzen duena.

Lekukoak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Eunice Murray

Bainu-gelara joan zenean Marilynez arduratu zela eta —atearen azpian— logelako argia piztuta ikusi zuela, ez zuen inor konbentzitu: lehenik, bere gelan bat zuelako; gainera, aktorearen logelan jarritako alfonbra hain lodia zen, ezen lana ere kostatu baitzitzaion atea ixtea: ia ezinezkoa zen zerbait behetik ikustea. Gainera, zer bitxia zen esnatuta egotea insomnio kronikoa baldin bazuen? Bere istorioak sendotasunik ez zuela ohartuta, denborarekin hasi zen esaten «piszis-senak» esan ziola zerbait gaizki zihoala.

1985ean, CBS Ted Landreth exekutibo ohiak eta Anthony Summers kazetariak elkarrizketa egin zioten Say Goodbye to the Udalburua dokumentalerako. Eunicek berriro kontatu zuen gertaeren bertsio zaharra, harik eta —harrigarria bada ere—, elkarrizketa amaitu zenean, galdera hau egin zuen arte: «Nire adinean, hau guztia estaltzen jarraitu behar dut?». Orduan esan zuen Robert Kennedy Marilynen etxean egon zela egun horretan, Greenson iritsi zela oraindik bizirik zegoenean eta berak eskatu zuela anbulantzia bat. Kennedyrekin eztabaida gogorra izan zuela ere esan zuen, eta honako hau gehitu zuen: «Gauza hain zaila jarri zen, ezen bizkartzainek ere esku hartu behar izan baitzuten babesteko».[9]

Norman Jeffries

Jeffries Eunice Murrayren suhia zen. 1962ko abuztuaren 4an, Marilynen etxean ari zen lanean. Gertaeren kontakizuna eta amaginarrebarena oso desberdinak dira. Larunbat hartan, goiz iritsi zen sukaldeko zorua konpontzen jarraitzeko. Aktorearen itxura kezkagarria iruditu zitzaion:

« Parecía enferma, terriblemente enferma, no solo en el sentido físico, y pensé que tenía que haber algo que iba tremendamente mal. Debía de haber tomado un montón de pastillas o tal vez estaba muerta de miedo. Hasta entonces, nunca la había visto así. »

Hiruretatik lauretara, Peter Lawfordekin Robert Kennedy iritsi zen. Hark Murray andreari eta berari agindu zien supermerkatura Coca Cola bat erostera joateko.

Ordubete geroago itzuli zirenean, Marilynek amorratuta zegoen. Pat Newcomb, bere idazkaria eta prentsa-agentea, hura lasaitzen saiatu zen alferrik. Orduan, Eunicek Ralph Greenson-i deitu zion.

Halaber, Marilynek amaginarreba kaleratu zuela eta eguna amaitu aurretik gauzak jaso behar zituela esan zuen. Greensonek, ordea, gau horretan gelditzeko eskatu zion.

Psikiatra joan zenean, Jeffries eta Eunice telebista ikusten geratu ziren, Marilyn bere gelan zegoen bitartean. Bederatzi eta erdietan, Robert beste bi gizonekin itzuli zen. Gobernukoak zirela suposatu zuen. "Joateko esan ziguten. Oso argi utzi zigutela joan behar ginela esan nahi dut. Baina aldi honetan Eunice eta ni ez ginen auzotik hurrundu. Bizilagun baten etxera joan ginen. Ez nuen ideiarik ere gertatzen ari zenari buruz." 

Fred Otash
Peter Lawford Dear Phoebe serieko fotograma batean (1954-1955).

Fred Otash detektibe pribatua 1985ean elkarrizketatu zuen Sylvia Chase ABCko kazetariak, Marilynen heriotzari buruzko saio berezi baterako (azkenean, ez zen inoiz emititu). Otash-ek adierazi zuen —Jimmy Hoffa kamioilarien sindikatuko buruak eskatuta, Kennedytarrei, bereziki Roberti, zin egiten ziela— mikrofono ezkutuak jarri zirela Peter Lawford eta Marilynen etxeetan. Marilyn eta Roberten grabazio asko zeudela aipatu zuen, baina, batez ere, brontze ikaragarri bat hil zen egunean.

Marilynek oihukatzen zuen: "Batetik bestera pasatu naute!», « Erabili egin ninduten!», « Haragi puska bat sentitzen naiz!», Robertek honela zioen: «Non dago?, non [...] dago?!», « Izan behar dut!», «¡Nire familiak ordainduko dizu!», gelan mugitzen ari ziren hotsak entzuten ziren bitartean, kolpeak, Marilynen garrasiak, denak etxetik ateratzeko aginduz, eta ate baten golpea.

Gau horretan, Lawford —mozkorra, desorekatua eta oso urduria— Otashen etxean aurkeztu zen. Marilyn hilda zegoela esan zion, eta Roberti egozten ahal zion edozein froga desagerrarazi behar zituela, etxean egon eta harekin eztabaida bortitza izan baitzuen.

Robert kanpoan izan ondoren ere deitu omen zion, eta esan zion: «Egin mesede bat. Esan lehendakariari berarekin komunikatzen saiatu nintzen. Esan agur nire partetik. Nire asmoa bete nuela uste dut».[9]

Pat Newcomb

Marilyngo prentsa-agentea eta idazkari pertsonala bere etxean geratu zen ostiral gauean. Eguerditik hurbil jaiki zen. Arrazoi horregatik eztabaida bizia izan zuen Marilynekin, gau osoan ezin izan baitzuen lorik egin. Sidney Skolsky kazetariak, berriz, telefonoz hitz egin zuen artistarekin larunbat hartan, eta esan zuen Robert Kennedyrekin zuen harremana besterik ez zela izan liskarraren arrazoia. Dean Martinen emazte ohi Newcomben lagun batek hau esan zuen:

« Pat fue demasiado lejos; estaba muy enamorada de Bobby. Hasta hace muy poco, no ha podido superarlo. Si quiere saber quién está más informado que nadie de todo lo de Marilyn, le diré que es Pat Newcomb. »

Aktorearen heriotzari buruzko FBIren txosten batean, paragrafo hau irakur daiteke:

« Se llegó a la conclusión de que el ama de llaves y la secretaria personal y agente de Marilyn, Pat Newcomb, colaboraron en el plan para incitar al suicidio. Fue recompensada por su cooperación al ser nombrada asistente de George Stevens Jr., director de la United States Information Agency. »

Hain zuzen, 1963ko otsailean, Europan zehar egindako bidaia batean, Newcomb-ek Washington D. C.n finkatu zuen bere egoitza, eta Hollywood-en eta Estatuaren arteko lotura gisa hasi zen lanean, Kennedytarren (lehen aipatu dugun George Stevens edo Don Wilson, haren zuzeneko nagusia) baldintzarik gabekoen agindupean.[9]

Ralph Greenson
Joe DiMaggio Marilynen hiletan (New York Mirrorren azala, 1962ko abuztuaren 9koa).

Esan zuen abuztuaren 4an, lauretan, Marilynen dei bat jaso zuela, oso deprimituta eta drogatuta bezala zegoela sumatu zuena. Berehala joan zen laguntzera. Bi ordu eta erdi geroago, baretu egin zen, baina haserre jarraitzen zuen Newcombekin, eta, haren arabera, ostiral gauetik eztabaidan zebilen harekin. Alde egiteko eskatu zion, eta gogo txarrez hartu zuen. Ralph Roberts masajistaren dei bati erantzun eta Marilyn ez zegoela esan ondoren, joan egin zen. Lehen, gau horretan lo egiteko eskatu zion Murray andreari. Zortziak baino lehentxeago, Marilynek beste dei bat egin zion Joe DiMaggiorekin hitz egin berri zuela esanez, eta oso pozik jarri zuen.

Kontakizun ofizialari jarraiki —hamabietan, hasieran esan zuten bezala, edo hiru eta erdietan, geroago esan zuten bezala—, giltzainaren dei etsigarria jaso zuen, Marilyn hilda zegoela esanez.[9]

Oharrak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  1. Años después, cuando ya se le conocía como «el forense de las estrellas», declaró: «Lo normal en aquel momento hubiese sido que la autopsia la hubiera practicado un médico forense más experimentado que yo; no obstante, el juez Curphey lo decidió así y me asignó a mí el trabajo.
  2. En julio de 1962, Marilyn le enseñó su famoso «diario rojo» o «libro de secretos» a Robert Slatzer. Había en él notas sobre el complot de la CIA para asesinar a Fidel Castro, manifestaciones de Robert Kennedy sobre la conveniencia de retirar el apoyo militar estadounidense a las fuerzas invasoras de Bahía de Cochinos... Otras dos personas afirmaron posteriormente conocer su existencia. Uno de ellos fue Mike Rothmiller, quien, hacia 1978, trabajaba en la Unidad de Información sobre el Crimen Organizado y en cuyo archivo —entre los papeles de Marilyn— halló una copia del diario: «Era eso, un diario. La mayor parte de las anotaciones recogían conversaciones mantenidas con John y Robert Kennedy. Se hablaba también de Rusia, Cuba, la Mafia, Sinatra... Recuerdo que se refería a Castro como "Fidel C."»
  3. Si Marilyn hubiese ingerido semejante cantidad, deberían haberse hallado indicios de tintura amarilla en el sistema digestivo, sobre todo en un estómago «casi totalmente vacío». Noguchi no encontró tales indicios.

Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Bibliografia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  • Abbott, Allan; Abbott, Greg (2015). Pardon My Hearse: A Colorful Portrait of Where the Funeral and Entertainment Industries Met in Hollywood. Craven Street Books. ISBN 1610352483
  • Buskin, Richard; Margolis, Jay (2014). The Murder of Marilyn Monroe: Case Closed. Skyhorse Publishing. ISBN 9781628737578
  • Cornwell, Patricia (2012). Scarpetta (Doctora Kay Scarpetta 16). Kay Scarpetta. Penguin Random House Grupo Editorial España. ISBN 9788415389552
  • Summers, Anthony (2007). Goddess: The Secret Lives of Marilyn Monroe. W&N. ISBN 0575403012
  • Wolfe, Donald H. (1999). The Assassination of Marilyn Monroe. Little Brown and Company. ISBN 0751526525

Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]