Montblanc (Katalunia)

Montblanc; Montblanc
	Kataluniako udalerria
	Irudi gehiago
Administrazioa
Estatu burujabe	Espainia
Autonomia	Katalunia
Probintzia	Tarragonako probintzia
Eremu funtzionala	Camp de Tarragona
Eskualdea	Conca de Barberà
Alkatea	Oriol Pallissó Balanyà (en)
Izen ofiziala	Montblanc; Vila-salva; Duesaigües
Jatorrizko izena	Montblanc
Posta kodea	43400
INEk ezarritako kodea	43086
Herriburua	Montblanc
Geografia
Koordenatuak	41°22′35″N 1°09′50″E / 41.376406°N 1.163869°E
Azalera	91.1 km²
Altuera	350 m
Mugakideak	Vilaverd, Vimbodí i Poblet, L'Espluga de Francolí, Blancafort, Pira, Barberà de la Conca, Mont-ral, La Riba, Valls eta Figuerola del Camp
Demografia
Biztanleria	7.456 (2023); 46 (2022)
Dentsitatea	81,84 bizt/km²
Etxebizitzak	457
Informazio gehigarria
Ordu eremua	UTC+01:00
Hiri senidetuak	Montblanc
Matrikula	T
Hizkuntza ofiziala	katalan
	montblanc.cat

Artikulu hau Kataluniako herriari buruzkoa da; beste esanahietarako, ikus «Montblanc (argipena)».

Montblanc Kataluniako udalerria da, Conca de Barberà eskualdeko burua, Tarragonako probintzian kokatua.

2008ko urtarrilaren 1eko erroldan, 7.069 biztanle zituen. 91,11 km²-ko azalera du.

Toponimoa[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Izena alde zaharrean dagoen muinoari zor dio, Pla de Santa Barbara izeneko eremuari. Mendi horretan (mont, katalanez) ez zegoen ez baratzerik ez nekazaritza-sororik, oso emankorra ez zela usteagatik (albis edo zuria, Erdi Aroko katalanez, gerora blanch), Montblanch izena sortu zen bi ezaugarri horien elkartuta. Udalerriaren egungo izena (Montblanc) indarrean dagoen araudi katalanarekin idazten da, hots, bukaerako 'h' gorrak kenduta.

Ondarea[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Herrigune zaharra 1947an Monumentu eta Arte Multzo izendatu zuten. Eta, 1998an, UNESCOk Gizateriaren Ondaretzat hartu zituen udalerriko labar-pinturak, Iberiar penintsularen ingurune mediterraneoko labar artearen barruan.

Historia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Pintura paleolitikoak aurkitu dira udalerriko kobazuloetan. K.a. IV. eta II. mendeen artean iberiar tribuak bazeuden, kosetaniak edo zesetanoak, Pla Santa Barbaran. Gure aroaren hasierako erromatarren aztarnak ere aurkitu ziren. Gaur egungo hiribildua Aragoiko Alfontso II.ak sortu zuen 1163an. Azkar hazi zen lortutako pribilegio errealei esker, bai eta merkatu eta ganadu azokei esker ere. Garai honetan herriko obrarik garrantzitsuenak eraiki ziren: harresia (31 dorre eta 5 aterekin), Santa Maria eliza, San Martzial ospitalea eta Alenyatarren jauregia. Hiribilduaren erditik igarotzen den Riuot ubidea estali zen eta errotak, zubiak, espetxea eta abar eraiki ziren.