Pedro Gregorio Etxeandia Ximenez

Pedro Gregorio Etxeandia Ximenez
Bizitza
Jaiotzako izen-deiturak	Pedro Gregorio Echeandía y Jiménez
Jaiotza	Iruñea, 1746
Herrialdea	Nafarroa Garaia, Euskal Herria
Lehen hizkuntza	gaztelania
Heriotza	Zaragoza, 1817 (70/71 urte)
Hezkuntza
Hizkuntzak	gaztelania
Jarduerak
Jarduerak	botanikaria

Pedro Gregorio Etxeandia Ximenez (Iruñea, 1746 – Zaragoza, 1817) Nafar ikerlaria izan zen. Zaragoza inguruko landarediaren katalogo bat egin zuen, Flora Cæsaraugustana.

Biografia

Hasieran, Pedro Etxeandiaren bizitza igaro zen Iruñean. Bertan hainbat Teologia ikasturte egin zituen, Farmaziako ikasketara eta praktikara dedikatu, eta San Kosme eta San Damian ikastetxera sartu aurretik. Geroago, Zaragozara joan zen, Botikarien Ikastetxean onartua izanez, eta 1772. urtean San Pablo kaleko hirian zeuden bederatzi farmazietako bat eman zioten.

1786an, Pedro Etxeandia R.S.E.A.P.-ko (Real Sociedad Económica aragonesa de amigos del país) bazkide izendatu zuten. 1796an bere burua eskeini zuen botanika irakasteko Ekonomia Elkartean eta Zaragozako Lorategi Botanikoa eratzeko landaketa egokiak hasi zituen. Aragoiko zein Valentziako, Sevillako, Madrileko, Bartzelonako, Pariseko eta Amerikako landare materialekin.

1796an (azaroaren 30a) katedradun izendatu zuten.

Irakaskuntzako hogei urtetan, Napoleonen inbasioaren etenaldi labur batekin, ikasle askok entzun zizkioten ikasgaiak, horien artean Mariano Lagasca.

Pedro Etxeandiak patataren laborantza Aragoin sartzea lortu zuen. Entsegu agronomikoen sail garrantzitsu bat burutu zuen espezie erabilgarri batzuekin. Horren ondoren, sesamo, kakahuete, meloi, angurri eta gari-laboreen errendimenduak hobetu zituen. Lo-belarra ere landu zuen opioa lortzeko eta inportazioa saihesteko. Proust, Lavoisier, Baume edo Lineo (horren jarraitzaile gogotsua izan zen) bezalako atzerriko zientzialari ospetsuen teoriak hedatu zituen.

Erreferentziak

• Datuak: Q6069008
• Espezieak: Pedro Gregorio Echeandía