Zilar nitrato

Wikipedia, Entziklopedia askea
Zilar nitrato
Formula kimikoaAgNO3
SMILES kanonikoa[N+(=O)([O-])[O-].[Ag+]&zoom=2.0&annotate=none 2D eredua]
MolView[N+(=O)([O-])[O-].[Ag+] 3D eredua]
KonposizioaNitrogeno, oxigeno eta zilar
MotaNitrato
Ezaugarriak
Errefrakzio indiziea1,744
Fusio-puntua212 °C
Formazio entalpia estandarra−124,4 kJ/mol
Masa molekularra168,894 Da
Erabilera
Tratatzen dugram-negative bacterial infection (en) Itzuli, erredura eta Odoljario
Rolaprotein synthesis inhibitor (en) Itzuli eta local anti-infective agent (en) Itzuli
Arriskuak
NFPA 704
1
3
3
Identifikatzaileak
InChlKeySQGYOTSLMSWVJD-UHFFFAOYSA-N
CAS zenbakia7761-88-8
ChemSpider22878
PubChem24470
Gmelin32130
ChEBI23909
ChEMBLCHEMBL177367
NBE zenbakia1493
RTECS zenbakiaVW4725000
ZVG3720
DSSTox zenbakiaVW4725000
EC zenbakia231-853-9
ECHA100.028.958
CosIng37706
MeSHD012835
RxNorm9789
UNII95IT3W8JZE
NDF-RTN0000145853
KEGGD01730

Zilar nitrato[1] (AgNO3) gatz ez-organiko mistoa da. Konposatu kimiko hau oso erabilia da beste soluzio batzuetan kloruroaren presentzia detektatzeko.

Oliotan diluituta dagoenean, kobrearekin erreakzionatzen du kobre nitratoa osatuz: iragazi eta iragazkian geratzen dena zilarra da.

Zilar nitratoa kolorerik gabeko kristalino solidoa da. Zilarrezko konposatu gehienak ez dira uretan disolbatzen. Ilundu dezake argiak bere gainean distira egiten badu. Agente oxidatzailea da. Gehienetan zilar ioia erreduzitzen da, baina batzuetan nitrato ioia erreduzitzen da. Kobrearekin erreakzionatzen du, zilarrezko kristalak eta kobre nitratoa egiteko. Zilar, nitrogeno dioxido eta oxigeno bihurtzen da berotzen dutenean. Kostu gutxien duen zilarrezko konposatua da. Zilar oxido marroi argia sortzeko baseekin erreakzionatzen du.

Sodio kloruroarekin (gatz arrunta) nahasten bada, erreakzionatu egiten du, sodio nitratoa eta zilar klorurozko prezipitatu zuria bihurtuz.

Historia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Alberto Magnok, XIII. mendean, zilarraren disoluzio bidez urrea eta zilarra bereizteko azido nitrikoaren gaitasuna dokumentatu zuen.[2] Magno zilar nitratoaren ondoriozko soluzioak azala ilundu zezakeela ohartu zen. Bere izen arrunta, orduan, azido nitriko platoa zen.

Aplikazioak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Herrialde askotako farmakopean zilar nitratoa, zilarrarekin berarekin batera, antiseptiko eta desinfektatzaile gisa erabiltzen dute, bide topikotik aplikatua.[3]

Argazkiguntzan ere erabiltzen duten konposatua da.[4]

Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  1. Euskalterm: [Hiztegi terminologikoa] [2009] eta [Farmakoak Hiztegia] [2022]
  2. (Ingelesez) Szabadváry, Ferenc. (1992). History of analytical chemistry. Taylor & Francis, 17 or. ISBN 2-88124-569-2..
  3. Calabrese, Alberto I.; Astolfi, Emilio A.. (1969ko urtarrila). Toxicología. Buenos Aires, Argentina: Kapelusz, 190 or. OCLC .14501248.
  4. (Gaztelaniaz) Silva, Pedro Costa. (1993). Fundamentos de Fotografía. Editorial Universitaria ISBN 9789561109148..

Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]