Edukira joan

Adolfo Sánchez Vázquez

Wikipedia, Entziklopedia askea
Adolfo Sánchez Vázquez

Bizitza
JaiotzaAlgeciras1915eko irailaren 17a
Herrialdea Espainia
 Mexiko
HeriotzaMexiko Hiria2011ko uztailaren 8a (95 urte)
Hezkuntza
HeziketaMexikoko Unibertsitate Nazional Autonomoa
Madrilgo Complutense Unibertsitatea
Hizkuntzakgaztelania
Jarduerak
Jarduerakfilosofoa, unibertsitateko irakaslea, literatura-kritikaria, saiakeragilea eta idazlea
Enplegatzailea(k)Mexikoko Unibertsitate Nazional Autonomoa
Universidad Michoacana de San Nicolás de Hidalgo (en) Itzuli
Jasotako sariak
KidetzaGazteria Sozialista Bateratuak
Q5783720 Itzuli

Adolfo Sánchez Vázquez (Algeciras, Cádiz, 1915eko irailaren 17a - Mexiko Hiria, 2011ko uztailaren 8a), bizi gehiena Mexikon eman zuen espainiar filosofoa izan zen.

Madrilgo Unibertsitate Zentralean ikasi zuen, baina 1930ean Mexikora ihes egin zuen, eta han jarraitu zituen bere ikasketak. 1966. urtetik aurrera, Mexikoko Unibertsitateko filosofia-irakasle izan da. Sánchezen pentsamendua filosofia marxistaren barruan kokatzen da, baina ez marxismo dogmatikoaren barruan, marxismo kritiko eta berritzailearen baitan baizik. Joera horretan, Sánchezen lanak etikaren eta estetikaren bidetik egin zuen. Estetikaren barruan, esperientzia artistikoaren teoria bat proposatzen zuen, arautegietatik urrun. Artea praxisaren forma zehatz bat bezala hatzen zuen, halako eran non gizakiaren lana harreman estetikoaren oinarri bihurtzen den. Etikari dagokionez, horretan ere araudiaren kontra egiten du, haren iritziz moralaren teoria ez baita arau-kode gisa hartu behar. Sánchezen lan nagusiak hauek dira: Filosofía de la praxis (1967, Praxisaren filosofia), Ética (1969, Etika), Estética y marxismo (1970, Estetika eta marxismoa), Ciencia y revolución. El marxismo de Althusser (1978, Zientzia eta iraultza. Althusserren marxismoa), Ensayos marxistas sobre filosofía e ideología (1983, Filosofia eta ideologiari buruzko saiakera marxistak) eta Escritos de política y filosofía (1987, Politika eta filosofiazko idatziak).

  • 1942: El pulso ardiendo.
  • 1965: Las ideas estéticas de Marx.
  • 1967: La filosofía de la praxis.
  • 1969: Rousseau en México (la filosofía de Rousseau y la ideología de la independencia).
  • 1969: Ética.
  • 1970: Estética y marxismo.
  • 1972: Antología. Textos de estética y teoría del arte.
  • 1975: Del socialismo científico al socialismo utópico.
  • 1992: Invitación a la estética.
  • 1997: Filosofía y circunstancias.
  • 1997: Recuerdos y reflexiones del exilio.
  • 2003: A tiempo y destiempo.
  • 2005: Poesía.
  • 2005: De la estética de la recepción a una estética de la participación.
  • 2007: Ética y política.

Erreferentziak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]