Andrea Muriel

Aldatu loturak
Wikipedia, Entziklopedia askea
Andrea Muriel
Bizitza
JaiotzaMexiko Hiria, 1990eko abenduaren 15a (33 urte)
Herrialdea Mexiko
Hezkuntza
HeziketaBenemérita Universidad Autónoma de Puebla (en) Itzuli lizentzia : hizkuntzalaritza
Faculty of Philosophy and Literature, UNAM (en) Itzuli master : English studies (en) Itzuli
Hizkuntzakgaztelania
italiera
Jarduerak
Jarduerakpoeta, itzultzailea, editorea eta kultura-kudeatzailea

Andrea Muriel López (Mexiko Hiria, Mexiko, 1990eko abenduaren 15a) mexikar poeta, itzultzailea, editorea eta kultur kudeatzailea da.[1][2][3][4][5]

Ibilbidea[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Hizkuntzalaritza eta literatura hispaniarrean lizentziaduna da Pueblako Benemerita Unibertsitate Autonomoan (BUAP) , El cuerpo masculino en la poesía mexicana a partir de mediados del siglo XX/ Gizonezkoen gorputza Mexikoko poesian XX. mendearen erdialdetik aurrera mendearen erdialdetik aurrera, eta maisutza ingelesean Mexikoko Unibertsitate Nazional Autonomoan (UNAM).[2]

Idazle gisa zuen prestakuntza akademikoari dagokionez, Mexikoko Letretarako Fundazioko bekaduna izan zen idazketa sortzailearen programako poesiaren arloan. Erakunde horretan, Gazteentzako Literatur Sorkuntzaren Ikastaroan parte hartu zuen, 2013. urtean, Poesiaren arloan.[1][4][2][6] Gainera, Literatur Sorkuntzan diplomaduna izan zen Pueblako Arte eta Kultura Institutuan eta SOGEMen.[7]

Argitalpen-lanean hasi zen, Círculo de Poesía. Revisa Electrónica de Literatura-ko editore..[8] Besteak beste, Philip Levine,[9] Jorie Graham eta Lisel Mueller Pulitzer Sariak Olerkigintzan argitaratu zituen.[8][10] Gero, Vuela Palabra literatura eta arte aldizkariko kolaboratzaile izan da, eta bertan autore garaikideen poesia zabaltzen jarraitu du, bai gaztelaniaz bai beste hizkuntza batzuetan. Halaber, Osa Menor argitalpen-proiektu independentea sortu du.[11]

Andrea Muriel itzulpengintzan sartu zen irakasle baten gonbitari esker. Irakasle horrek jakin zuen italiera maila altua zuela, amagandik ikasi baitzuen. Olerkiak eta saiakerak bere kabuz itzultzen hasi zen, irakurketen eta beste itzultzaile batzuen lanaren bidez. Geroago, Valparaíso eta Seix Barral argitaletxe entzutetsuetarako itzultzen hasi zen, eta Kim Addonizioren Dimelo eta Andrea de Carloren La imperfecta maravilla itzuli zituen, hurrenez hurren. 2021ean ingelesetik gaztelaniara gehiago itzuli zuen, Estatu Batuetako poesiarekin eta hizkuntza anglosaxoiarekin zuen gustuagatik.[12] Itzulpen gehienak literatura-aldizkari digitaletan badaude ere, itzuli dituen poeta garrantzitsuenen artean, 2020an Literaturako Nobel Saria eskuratu zuen Louise Glück dago.[11][3]

Poesia partekatzen[aldatu | aldatu iturburu kodea]

2020ko maiatzetik aurrera, COVIDen lehen agerraldiak Mexikon egindako konfinamenduaren ondorioz, antsietatea eta bakardadea baretzeko eta pertsonekin berriro lotzeko asmoz, bere lagun batekin platikatzeko eta haren poesia partekatzeko ideia sortu zen; orduan, Andrea-ren Instagramen kontuan egitea erabaki zuten. Ondoren, ustekabeko hitzaldi gehiago izan ziren, «Charla y lectura con/ Hitzaldia eta irakurketa norekin» proiektua bihurtu arte. Instagramen zuzeneko bideoa da, eta asteazkenero emakume gazteak gonbidatu ditu testuak ezagutzera emateko, beren sormen-prozesuei buruz platikatzeko, beren literatura-jarrerak entzuteko eta beren ibilbide pertsonalei buruz partekatzeko.[13][5] Aldi berean, taldean irakurri eta idazteko ariketa bat denez, Murielek azterketa bat egin behar du, idazlearen lan osoa irakurri eta elkarrizketaren aurretik oharrak eta iradokizunak egiten baititu.[13]

Idazle horientzako laguntza-sare bihurtu da saioa, poesian nagusi den ikuspegi matxista zalantzan jartzen da eta emakumeek idatzitako literaturaren tabuak eztabaidatzen dira.[5] Era berean, egileei eta kanonetik kanpoko idazketa-esperientziei ikusgarritasuna emateko balio izan du; izan ere, Andrearen hitzetan:

“Oraindik ere emakume poetentzako leku gutxiago dago, eta, horregatik, emakume puruak izanik, platoaren beharra dute”.[14]

2020ko azaroan, Murielek poesiari buruzko lehen on line ikastaroa atera zuen , «Eguneroko poesia: nola ulertu eta idazten saiatu», poesiara hurbiltzeko, hura irakurtzen ikasteko, motak identifikatzeko eta nork bere buruarekin bat datorren jakiteko, eta idazten hasteko.[5] Lehen tailer honen ondoren, poesia intimoa, egunerokoa eta irisgarria etengabea den beste batzuk daude: «Sacando los trapitos al sol: poesía confesional/ Traputxoak eguzkira aterata: poesia konfesionala» eta «Todxs podemos escribir poemas/ Denok idatz genitzake poemak». Bere asmoa bere esperientzia partekatzea da, beste emakume batzuei idazle eta poeta izateko bidea laburtzea eta poesia idaztera bultzatzea.

Horrekin batera, emakumeek idatzitako poesiaren irakurketa sustatzeko asmoz, «Irakurketa kluba: poesia eta feminismoa» hasi zen. Hilean behin, poema-liburu bat irakurtzen da, eta hurrengoan, feminismo-liburu bat, autore batek edo batzuek idatzia, Patreon izeneko mikromezenasgo artistikoko plataformaren bidez.[13][15]

Lehen poesia lana: A veces el amor es un cactus[aldatu | aldatu iturburu kodea]

A veces el amor es un cactus/ Batzuetan maitasuna kaktus bat da, bere lehen poema-liburuak maitasun- eta desamodio-poemak biltzen ditu, baita haren hazkunde-prozesuak ere, Mexikoko edizioan, eta 32 Ediciones Liliputienses argitaletxe espainiarrean, harremanen azken etapako metaforaren inguruan.[5] Bere lagun batekin izandako maitasun-hausturak komentatu zituenean sortu zen ideia, eta landareen ezaugarri berezi batekin alderatu zituen. Murielen hitzetan:

Landareak hiltzen hasten dira, baina ez dugu sumatzen, kanpoko gorputzak bere horretan jarraitzen baitu. Orduan konturatu zen maitasun- eta desamodio-poema batzuk zituela, besteak beste, sei urtez idatzitako tonu berekoak. Hala ere, haren argitalpena ez zen berehalakoa izan, ez baitzen literatura-kanonarekin bat datorren argitalpena, nahiz eta poesia-irakurketak bukatzean pertsonak beren liburuaz galdetzera hurbiltzen ziren. «Hortxe konturatu nintzen pertsona komun eta arruntentzat idatzi nahi nuela, eta ez literaturaren kritikarentzat»[12]

Liburuan nabarmentzen diren elementuen artean, zentzumenak, uneko atmosferen sorkuntza, ahots fresko eta gaztea, herri-kulturaren erreferentziak, gizarte-sareak eta teknologia daude.

Lana[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Liburuak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  • A veces el amor es un cactus. Osa menor, 2019; Ediciones Liliputienses, 2021.[16]

Argitalpen lana[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  • VV AA., Andrea Muriel eta David Ruano González (arg.). (2014). Sólo una vez aquí en la tierra: Cincuenta y dos poetas del mundo/ Behin baino ez mundu honetan: Munduko berrogeita hamabi poeta , arg. Mexiko: Círculo de Poesía / Valparaíso Ediciones México (Poesía bilduma).
  • VV Andrea Muriel (hautat.). Mexikoko poesiaren erakusketa. Eszentrikoa. Poetikoak mugimenduan.

Itzulpenak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Ingelesetik gaztelaniara[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  • Gravity Falls, Disney.' (2017). La tierra antes de los cerdos/ Lurra txerrien aurretik. Mexiko: Planeta.
  • Luise Glücken olerkiak Vuela Palabra saioan.[3]

Italieratik gaztelaniara[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  • Andrea de Carlo. (2018). La imperfecta maravilla/ Inperfektua miraria. Mexiko: Seix Barral.
  • Gianni Darconza.' (2017). Materia oscura/ Materia iluna. Italia: Raffaeli Editore.
  • Andrea Ali. (2015). Las personas de mi ciudad./ Nire hiriko pertsonak. Mexiko: Mexikoko Unibertsitate Nazional Autonomoa.
  • Kim Addonizio. (2015). Dímelo/ Esadazu! Espainia-Mexiko: Valparaíso Ediciones.
  • Alberto Bertoni. (2015, 2016). La crisis del verso libre. El fenómeno neométrico y la tendencia a la prosa/Bertso librearen krisia. Fenomeno neometrikoa eta prosarako joera Lirismoa berrasmatzean. Espainia-Mexiko: Valparaíso Ediciones.

Sariak eta aintzatespenak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  • 2013an Ohorezko aipamena José Francisco Conde Ortega Poesia Sari Nazionalean.
  • 2014ko “Castello di Duino” Nazioarteko Poesia Lehiaketako finalista.[17]

Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  1. ↑ a b «Andrea Muriel» Enciclopedia de la literatura en México (ELEM) 10 de julio de 2020.
  2. ↑ a b c Andrea Muriel. , periodicodepoesia.unam.mx or..
  3. ↑ a b c Muriel, Andrea. «LOUISE GLÜCK: Premio Nobel de Literatura 2020» Vuela Palabra Revista de Arte y Literatura.
  4. ↑ a b «Poesía mexicana actual: Andrea Muriel» Revista Cardenal 1 de julio de 2021.
  5. ↑ a b c d e Santillán, Keren. (22 de abril de 2021). “La poesía es resistencia”: Andrea Muriel, poeta y traductora feminista. , www.zonadocs.mx or..
  6. ↑ Llamas, Mijail. «Muestra de poesí­a joven de México (1984-1993) - Segunda parte» Otro Páramo Revista de Poesía.
  7. ↑ Andrea Muriel. Las palabras, a veces. .
  8. ↑ a b «Pulitzer Prize 1996: Jorie Graham» Círculo de Poesía Revista Electrónica de Literatura.
  9. ↑ «Pulitzer Prize 1995: Philip Levine» Círculo de Poesía Revista Electrónica de Literatura.
  10. ↑ «Pulitzer Prize 1997: Lisel Mueller» Círculo de Poesía Revista Electrónica de Literatura.
  11. ↑ a b «Andrea Muriel» Vuela Palabra Revista de Literatura y Arte.
  12. ↑ a b García, Esther M.. (23 de febrero de 2021). «Traducir la espina del lenguaje, contar la amorosa herida: Una entrevista con la poeta y traductora Andrea Muriel» Mapa de escritoras mexicanas.
  13. ↑ a b c «Entrevista con la escritora y traductora Andrea Muriel» Los Demonios y Los Días Revista de Creación y Crítica Literaria.
  14. ↑ Martínez, Marco Antonio. (9 de octubre de 2021). Hay un auge de escritoras, pero aún hay poco espacio para mujeres poetas: Andrea Muriel. , lasillarota.com or..
  15. ↑ Andrea Muriel. .
  16. ↑ A veces el amor es un cactus. .
  17. ↑ «Andrea Muriel» La Maja Desnuda.[Betiko hautsitako esteka]

Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

"https://eu.wikipedia.org/w/index.php?title=Andrea_Muriel&oldid=9389752"(e)tik eskuratuta