Antonia Maymón
Antonia Maymón | |
---|---|
Bizitza | |
Jaiotzako izen-deiturak | Antonia Rufina Maymón y Giménez |
Jaiotza | Madril, 1881eko uztailaren 18a |
Herrialdea | Espainia |
Bizilekua | Aragoi |
Heriotza | Beniaján (en) , 1959ko abenduaren 20a (78 urte) |
Hezkuntza | |
Hizkuntzak | gaztelania |
Jarduerak | |
Jarduerak | sindikalista, idazlea, emakumeen eskubideen aldeko ekintzailea eta anarkista |
Kidetza | Lanaren Konfederazio Nazionala |
Antonia Rufina Maymón Giménez (Madril, Espainia, 1881eko uztailaren 18a - Beniaján, Murtzia, 1959ko abenduaren 20a) espainiar pedagogo arrazionalista, militante naturista, anarkista, feminista eta idazlea izan zen.
Biografia
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Antonia Rufina Maymón Aragoiko familia batean jaio zen Madrilen.[1]Irakasle-ikasketak Zaragozako 'Escuela Normal Femenina'-n egin zituen; hiri horretan, Lorenzo Laguna irakasle arrazionalista eta anarkistarekin ezkondu zen. Berarekin lan egin zuen Zaragozako Eskola Modernoan 1908 eta 1910 bitartean, Boletín de la Escuela Modernan kolaboratuz. Enseñanza Científica y Racional.[2] Marokoko gerraren aurkako Batzorde Nazionaleko kide izateagatik, Teresa Claramunt eta Josefa Lópezekin batera prozesatu eta kondenatu zuten. Urte horietan, lehen kazetaritza-artikuluak argitaratu zituen hainbat aldizkari anarkistatan, hala nola La Enseñanza Moderna eta Cultura y Acción. Bikotea Bordelera erbesteratu zen 1911n, eta Antonia 1913ko amnistiarekin itzuli zen, senarra hil ondoren.
Itzultzean, hizlari gisa aritu zen herrialde osoan zehar, eta maistra gisa aritu zen Bartzelonako, San Feliu de Guíxols, Elda eta Beniajango eskoletan. Herri horretan hainbat urtez bizi izan zen, eta kultura-ateneoa sortu zuen. Mugimendu naturistaren bultzatzaile izan zen Espainian, eta ideal horiei buruzko biltzarretan parte hartu eta buru izan zen Bilbon eta Malagan.
1931n Espainiako Bigarren Errepublika aldarrikatzean, Beniajanera joan zen, eta han finkatu zen behin betiko; han, Lanaren Konfederazio Nazionalerako (CNT) mitinak eman zituen, eskola bat izan zuen bere etxean eta gizarte-lan handia egin zuen behartsuenen artean. 1932an Estudios Racionalistasak argitaratu zituen, eta eskola bakarraren hezkuntza-pentsamendua azaldu zuen, gizarte-klaseak bereizi gabe.
Espainiako Gerra Zibila amaitzean, kondenatu eta kartzelaratu egin zuten 1944 arte.[3] Bi urte geroago, berriz atxilotu zuten ia urtebetez, eta kartzelatik atera zen, oso osasun eskasean.[4] Beniajango etxera itzuli zen, eta eskola partikularrak eman zituen. Bertako ospitale batean hil zen 1959ko abenduaren 20an, 78 urte zituela.
Idealak eta lanak
[aldatu | aldatu iturburu kodea](...) erabat sinetsita nago, Natura bete-betean hezita, beren gaitasunak ondo bideratuta, ongirako sentimenduak garatuta, eta, azken batean, hezkuntza integrala jasota, izaki gozo, maitekor, zuzen eta zentzuzko bihurtuko direla.
Maymónek bi ideal desberdin gisa defendatzen zituen naturismoa eta anarkismoa, baina bat egiten zuten helburu berean, hierarkiarik eta bidegabekeriarik gabeko ordena natural batean:
(...) nire aburuz, ez da naturismoa norbanakoaren bizitza integralaz arduratzen ez dena, eta bizitza hori berdintasunezko gizarte baten barruan bakarrik garatu daitekeenez, legerik eta gobernurik gabe, esplotatzailerik eta esplotaziorik gabe, hortik ondorioztatzen dut naturismoa eta anarkismoa oso lotuta doazela, ezin direla banandu ideia horietako bakoitzari zerbait falta izan gabe.
Feminista hasiberri gisa ere nabarmendu zen:
Zerbait kostatuko zaie gizonei emakumeak haien parean ikustea, eta emakumeei errutinen eta konbentzionalismoen aurka borrokatzen ohitzea, baina konfiantza izan behar da gazte berritzaile horretan.
Naturismoaz asko idatzi zuen, baina baita bere grina handiaz ere: hezkuntzaz. 1908. eta 1939. urteen artean, antzeko hainbat argitalpenetan hartu zuen parte, etenik gabe: Acción Social Obrera, Cultura y Acción, Esnar, La Enseñanza Moderna, Helios, Gizateria Berria, Ideas y imágenes, Egonimenak, Naturismoa, Aurora Berria, Solidaridad Obrera, Garai Berriak, Lurra eta Askatasuna, Erpina edo Bizitza eta Lana.
Onarpena
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Beniajan herrian kale bat dago bere izenarekin. Kale hori Azaharasko eskola zaharretik gertu dago.[2]
Bibliografia
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Agulló Díaz, Mª del Carmen; Molina Beneyto, Pilar Antonia Maymón. Anarquista, maestra, naturista. Virus editorial, Bartzelona. 2014.
Ikasketak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Anarquismo y naturismo (1925)
- Hacia el ideal(1927)
- Amamos (1932), besteak beste.
- Humanidad libre. Esbozo racionalista
Eleberriak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Madre (1925)
- La perla (1927)
- El hijo del camino (1931)
Erreferentziak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Ikus, gainera
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Kanpo estekak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Las escuelas racionalistas en el País Valenciano (1906-1931)
- Anarkoefemerideak
- Movimiento de Renovación Pedagógica 'Antonia Maymón
- Antonia Maymoni buruzko artikulua ''Rojo y Negron' (CNT). artxibatu zuten .