Göltzschtalbrücke: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia

Lerroan

23:37, 14 ekaina 2009ko berrikusketa

Göltzschtalbrücke edo Goeltzschtalbruecke (euskaraz "Göltzsch haraneko zubia") trenbide zubi bat da, munduko adreiluzko zubi handiena. Göltzsch ibaiaren harana zeharkatzen du, Mylau eta Netzschkauren artean, Saxoniako Reichenbach im Vogtlandetik 4 kilometro ingurura, Turingia eta Saxoniaren arteko mugaren ondoan, Greiz herrian.

Historia

Göltzschtalbrücke 1846 eta 1851 bitartean eraiki zen, Saxonia eta Bavaria arteko trenbidea eraikitzen ari zen bitartean, Mylautik, antzerako eraikin baten ondoan, Elstertaleko Zubia, Jößnitz eta Jocketa artean.

Fitxategi:Göltzschtal entwurf knast.jpg

Diseinu alternatiboa

Fitxategi:GoeltzschtalEntwurfRoehre.jpg

Diseinua hodiekin

Plauen eta Hofetik igaroz, Leipzigetik Nurembergera zihoan trenbide hau eraikitzeko, erronka nagusietako bat, Göltzsch ibaiaren harana gainditzea zen. Saxoniatik Bavariarako trenbideak funts gutxi zuenez, zubia modu merkean eraikitzeko proposamenak aurkezteko lehiaketa bat deitu zen, 1000 taleroko dirusariarekin. Iragarkia, alemaniar egunkaririk garrantzitsuenetan argitaratu zen. 81 proposamen aurkeztu ziren, baina horietako bakar batek ere ez zuen trenbidean tren trafikoaren hazkuntza aurreikusten zuen azterketa estatistiko metodorik. Saria, beraz, lau garaileren artean banatu zen, lau proposamen horietako bakar bat ere burutu ez zen arren.

Batzorde aztertzailearen zuzendariak, Johann Andreas Schubertek, metodo estatistikoekin zuen esperientzia propiotik abiatuta, lehiaketako proposamenetako iradokizun asko erabili zituen konponbide bat diseinatu zuen. Munduan, estatistikoki neurtutako lehen zubia izan zen. Diseinatzaileak, eraikitze material nagusi bezala, adreilua aukeratu zuen (garai hartan oso ez ohikoa), inguruan, erabiltzeko moduko buztin ugari baitzegoen, eta, beraz, azkar lor zitekeen. Bereziki handia zen tentsioa jasan behar zuen puntu batean soilik erabili zen granitoa.

Lehen harria 1846ko maiatzak 31n jarri zen. Lanak hasi ondoren, planoa oraindik beste behin aldatu behar izan zen, agertu ziren zailtasun teknikoak gainditzeko. Beste batzuen artean, haranaren lurzorua, uste zen bezain irmoa ez zela ikusi zen, eta, ondorioz, erdialdeko arkuak sendotu egin behar izan ziren.

Eraikuntzaren arduradun nagusiak

Johann Andreas Schubert irakaslea (1808-1870): Batzorde aztertzailearen zuzendaria. Zubia diseinatu zuen eta berak burutu zuen neurketa estatistikoa
Robert Wilke ingeniaria (1804-1889). Eraikuntzaren kudeaketa
Ferdinand Dost ingeniaria (1810-1888). Superintendentea
Heinrich Carl farmazialari eta kimikaria. Kareorearen arduraduna
1736 langile, horietatik 31 hil zirelarik.

Datu teknikoak

Garaiera	78 m en 4 niveles con 96 arcos
Luzera	574 m
Zabalera	Gorengo mailan, 9 metro, oinarrian 23
Adreilu kopurua	26.021.000
Erabilitako harea	17.089 m³
Bolumen osoa	135.676 m³
Adreilu bolumena	71.671 m³ (52 %)
Harlandu bolumena	48.261 m³ (36 %)
Harri horma bolumena	15.745 m³ (12 %)
Aldamioentzako zura	23.000 enbor inguru
Kostua	2.2 milioi talero inguru (6.6 milioi urrezko marko)

Bibliografia

Peter Beyer: Der Bau der Göltzschtal- und Elstertalbrücke 1846 bis 1851. Seine Beziehungen zu den Produktivkräften und der Umwelt im sächsischen Vogtland und dessen Nachbargebieten. En: Sächsische Heimatblätter Heft 1/1984, pp. 1-16

Kanpo loturak

Wikimedia Commonsen badira fitxategi gehiago, gai hau dutenak: Göltzschtalbrücke

@@ 1. lerroa: / 1. lerroa: @@
-'''Göltzschtaleko Zubia''' edo Goeltschtaleko Zubia ([[aleman]]ez Göltzschtalbrücke, trenbide zubi bat da. [[Adreilu]]z eginiko zubirik handiena da. [[Göltzsch]] ibaiaren [[haran]]a zeharkatzen du, [[Mylau]] eta [[Netzschkau]]ren artean, [[Saxonia]]ko [[Reichenbach im Vogtland]]etik 4 kilometro ingurura, [[Turingia]] eta [[Saxonia]]ren arteko mugaren ondoan, [[Greiz]] herrian.
+'''Göltzschtalbrücke''' edo ''Goeltzschtalbruecke'' ([[euskara]]z ''"Göltzsch haraneko zubia"'') trenbide [[zubi]] bat da, munduko [[adreilu]]zko zubi handiena. [[Göltzsch]] ibaiaren [[haran]]a zeharkatzen du, [[Mylau]] eta [[Netzschkau]]ren artean, [[Saxonia]]ko [[Reichenbach im Vogtland]]etik 4 kilometro ingurura, [[Turingia]] eta [[Saxonia]]ren arteko mugaren ondoan, [[Greiz]] herrian.
-[[Fitxategi:Göltzschtalbrücke_Panorama.jpg|thumb|500px|Göltzschtaleko Zubiaren iparmendebaldeko aurpegiaren ikuspegia, gutxi gora-behera 500 metroko distantziatik hartua]]
+[[Fitxategi:Göltzschtalbrücke_Panorama.jpg|thumb|500px|Göltzschtalbrückeren ipar-mendebaldeko aurpegiaren ikuspegia, gutxi gora-behera 500 metroko distantziatik hartua]]
 == Historia ==
-Göltzschtaleko Zubia, [[1846]] eta [[1851]] bitartean eraiki zen, Saxonia eta [[Bavaria]] arteko trenbidea eraikitzen ari zen bitartean, [[Mylau]]tik, antzerako eraikin baten ondoan, [[Elstertaleko Zubia]], [[Jößnitz]] eta [[Jocketa]] artean.
+Göltzschtalbrücke [[1846]] eta [[1851]] bitartean eraiki zen, Saxonia eta [[Bavaria]] arteko trenbidea eraikitzen ari zen bitartean, [[Mylau]]tik, antzerako eraikin baten ondoan, [[Elstertaleko Zubia]], [[Jößnitz]] eta [[Jocketa]] artean.
-[[Fitxategi:Göltzschtal entwurf knast.jpg|thumb|Diseinu alternatiboa]]
+[[Fitxategi:Göltzschtal entwurf knast.jpg|thumb|200px|Diseinu alternatiboa]]
-[[Fitxategi:GoeltzschtalEntwurfRoehre.jpg|thumb|Diseinua hodiekin]]
+[[Fitxategi:GoeltzschtalEntwurfRoehre.jpg|thumb|200px|Diseinua hodiekin]]
 [[Plauen]] eta [[Hof]]etik igaroz, [[Leipzig]]etik [[Nuremberg]]era zihoan trenbide hau eraikitzeko, erronka nagusietako bat, Göltzsch ibaiaren harana gainditzea zen. Saxoniatik Bavariarako trenbideak funts gutxi zuenez, zubia modu merkean eraikitzeko proposamenak aurkezteko lehiaketa bat deitu zen, 1000 [[talero]]ko dirusariarekin. Iragarkia, alemaniar egunkaririk garrantzitsuenetan argitaratu zen. 81 proposamen aurkeztu ziren, baina horietako bakar batek ere ez zuen trenbidean tren trafikoaren hazkuntza aurreikusten zuen azterketa estatistiko metodorik. Saria, beraz, lau garaileren artean banatu zen, lau proposamen horietako bakar bat ere burutu ez zen arren.
-Batzorde aztertzailearen zuzendariak, [[Johann Andreas Schubert]]ek, metodo estatistikoekin zuen esperientzia propiotik abiatuta, lehiaketako proposamenetako iradokizun asko erabili zituen konponbide bat diseinatu zuen. Munduan, estatistikoki neurtutako lehen [[zubi]]a izan zen. Diseinatzaileak, eraikitze material nagusi bezala, [[adreilu]]a aukeratu zuen (garai hartan oso ez ohikoa), inguruan, erabiltzeko moduko buztin ugari bait zegoen, eta, beraz, azkar lor zitekeen. Bereziki handia zen tentsioa jasan behar zuen puntu batetan soilik erabili zen [[granito]]a.
+Batzorde aztertzailearen zuzendariak, [[Johann Andreas Schubert]]ek, metodo estatistikoekin zuen esperientzia propiotik abiatuta, lehiaketako proposamenetako iradokizun asko erabili zituen konponbide bat diseinatu zuen. Munduan, estatistikoki neurtutako lehen [[zubi]]a izan zen. Diseinatzaileak, eraikitze material nagusi bezala, [[adreilu]]a aukeratu zuen (garai hartan oso ez ohikoa), inguruan, erabiltzeko moduko buztin ugari baitzegoen, eta, beraz, azkar lor zitekeen. Bereziki handia zen tentsioa jasan behar zuen puntu batean soilik erabili zen [[granito]]a.
 [[Fitxategi:Göltzschtalbrücke_Detailaufnahme.jpg|thumb|left|Xehetasuna]]
 Lehen harria [[1846]]ko [[maiatzak 31]]n jarri zen. Lanak hasi ondoren, planoa oraindik beste behin aldatu behar izan zen, agertu ziren zailtasun teknikoak gainditzeko. Beste batzuen artean, haranaren lurzorua, uste zen bezain irmoa ez zela ikusi zen, eta, ondorioz, erdialdeko arkuak sendotu egin behar izan ziren.
@@ 18. lerroa: / 18. lerroa: @@
 *[[Robert Wilke]] ingeniaria ([[1804]]-[[1889]]). Eraikuntzaren kudeaketa
 *[[Ferdinand Dost]] ingeniaria ([[1810]]-[[1888]]). Superintendentea
-*[[Heinrich Carl]] farmazialari eta kimikaria. [[Argamasa]]ren arduraduna
+*[[Heinrich Carl]] farmazialari eta kimikaria. [[Kareore]]aren arduraduna
 *1736 langile, horietatik 31 hil zirelarik.
 == Datu teknikoak ==
-[[Fitxategi:Göltzschtalbrücke_Größenvergleich_mit_Auto.jpg|thumb|Tamaina alderaketa kotxe batekin]]
+[[Fitxategi:Göltzschtalbrücke_Größenvergleich_mit_Auto.jpg|thumb|Tamaina alderaketa auto batekin]]
 {| class="taulapolita"
-! scope="row" style="text-align:left" | Altuera
+! scope="row" style="text-align:left" | Garaiera
 | 78 m en 4 niveles con 96 arcos
 |-----
@@ 45. lerroa: / 45. lerroa: @@
 | 71.671 m³ (52 %)
 |-----
-! scope="row" style="text-align:left" | Harlandu bolumena
+! scope="row" style="text-align:left" | [[Harlandu]] bolumena
 | 48.261 m³ (36 %)
 |-----
@@ 51. lerroa: / 51. lerroa: @@
 | 15.745 m³ (12 %)
 |-----
-! scope="row" style="text-align:left" | Andamioentzako zura
+! scope="row" style="text-align:left" | Aldamioentzako zura
 | 23.000 enbor inguru
 |-----
@@ 60. lerroa: / 60. lerroa: @@
 == Bibliografia ==
 * Peter Beyer: ''Der Bau der Göltzschtal- und Elstertalbrücke 1846 bis 1851. Seine Beziehungen zu den Produktivkräften und der Umwelt im sächsischen Vogtland und dessen Nachbargebieten.'' En: Sächsische Heimatblätter Heft 1/1984, pp. 1-16
+==Kanpo loturak==
+{{commons|Göltzschtalbrücke}}
+* [http://www.goeltzschtalbruecke.de/ www.goeltzschtalbruecke.de]
+* [http://www.goeltzschtalbruecke.info/index.shtml?L0612 www.goeltzschtalbruecke.info]
 [[de:Göltzschtalbrücke]]