1846

1846. urtea
Kronologia
Mendeak	XVIII.a • XIX.a • XX.a
Hamarkadak	1820(e)koa • 1830(e)koa • 1840(e)koa • 1850(e)koa • 1860(e)koa
Urteak	1843 • 1844 • 1845 • 1846 • 1847 • 1848 • 1849
Beste egutegi batzuetan
Gregoriotar egutegia	1846 ; MDCCCXLVI
Ab urbe condita	2599
Armeniar egutegia	1295 ; ԹՎ ՌՄՂԵ
Bahá'í egutegia	2 – 3
Bengaliar egutegia	1253
Berber egutegia	2796
Egutegi budista	2390
Myanmarko egutegia	1208
Bizantziar egutegia	7354 – 7355
Koptoen egutegia	1562 – 1563
Etiopiar egutegia	1838 – 1839
Hebrear egutegia	5606 – 5607
	Egutegi hinduak
Bikram Samwat	1902 – 1903
Shaka Samvat	1768 – 1769
Kali Yuga	4947 – 4948
Iraniar egutegia	1224 – 1225
Islamiar egutegia	1262 – 1263
Japoniar egutegia	Kōka 3; (弘化3年)
Korear egutegia	4179
Thailandiar eguzki egutegia	2389
Holozeniar egutegia	11846

Daturen bat gaineratzen baduzu, egunaren lotura segi dezakezu han ere sartzeko. Eskerrik asko!

Gertaerak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Arte eta kultura[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Abenduaren 6a – Faustoren kondenazioa (frantsesez: La damnation de Faust), Hector Berliozen musika eta Almire Gandonnière eta Hector Berlioz beraren libretoa duen opera estreinatu zen Parisko Opéra-Comique antzokian.

Zientzia eta teknologia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Irailaren 10a – Elias Howe estatubatuarrak josteko makina patentatu zuen.
Irailaren 23a – Neptuno planeta aurkitu zuten Urbain Jean Joseph Le Verrier frantziarrak eta John Couch Adams britainiarrak; aurkikuntza Johann Gottfried Galle alemaniarrak egiaztatu zuen.

Kirolak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Jaiotzak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Urtarrilaren 2a – Jose Maria Ezpeleta Samaniego, nafar aristokrata (h. 1919).
Urtarrilaren 5a – Arsène Darmesteter, frantziar hizkuntzalaria (h. 1888).
Urtarrilaren 5a – Maria Jesus Gurutzekoarena, karmeldar moja (h. 1878).
Urtarrilaren 5a – Rudolf Eucken, alemaniar filosofoa, 1908ko Literaturako Nobel Saria (h. 1926).
Urtarrilaren 19a – Mario Adan de Iartza, bizkaitar politikaria eta agronomoa (h. 1920).
Urtarrilaren 19a – Pedro Gorriz, gaztelaniazko nafar idazlea, antzerkigilea, poeta eta kazetaria (h. 1887).
Otsailaren 1a – Granville Stanley Hall, estatubatuar hezitzailea eta psikologoa (h. 1924).
Otsailaren 6a – Raimundo Andueza Palacio, Venezuelako presidentea (h. 1900).
Otsailaren 21a – Svatopluk Čech, txekiar poeta eta eleberrigilea (h. 1908).
Otsailaren 25a – Giuseppe De Nittis, italiar margolaria (h. 1884).
Otsailaren 25a – Cesarea Garbuno Arizmendi, gipuzkoar enpresaburua, Espainiako lehen petrolio-findegiko enpresaburua (h. 1933).
Otsailaren 26a – Buffalo Bill, estatubatuar esploratzailea, bufalo ehiztaria eta ikuskizun antolatzailea (h. 1917).
Otsailaren 26a – Felicitas Guerrero, buenosairestar dirudun dama (h. 1872).
Martxoaren 5a – Eusebio López, nafar inprimatzailea (h. 1929).
Martxoaren 7a – Whitcomb Judson, estatubatuar makina saltzaile, ingeniari mekanikoa eta asmatzailea, kremailera modernoaren sortzailea (h. 1909).
Martxoaren 9a – Jose Martin Arana, gipuzkoar enpresaburua eta Beasaingo alkatea (h. 1921).
Martxoaren 16a – Gösta Mittag-Leffler, suediar matematikaria (h. 1927).
Martxoaren 25a – Michael Davitt, irlandar politikaria (h. 1906).
Martxoaren 27a – Juan Pascual Esteban, gaztelaniazko nafar idazlea (h. 1940).
Martxoaren 31 – Lindaura Anzoátegui, boliviar poeta eta idazlea, bere herrialdeko lehen dama (h. 1898).
Apirilaren 4a – Lautréamonteko kondea, frantziar poeta (h. 1870).
Apirilaren 20a – Alexandre Alberto da Rocha de Serpa Pinto, portugaldar esploratzailea (h. 1900).
Apirilaren 24a – Marcus Clarke, australiar idazle eta kazetaria (h.1881).
Maiatzaren 4a – Émile Gallé, frantziar artista eta diseinatzailea (h. 1904).
Maiatzaren 5a – Henryk Sienkiewicz, poloniar idazlea, 1905eko Literaturako Nobel Saria (h. 1916).
Maiatzaren 6a – Tomás Balbás, meategietako ingeniaria, Gipuzkoako Aurrezki Kutxaren sortzailetakoa eta gizarte erreformista nabarmena gipuzkoan (h. 1930).
Maiatzaren 14a – Pieter Cort van der Linden, Herbehereetako lehen ministroa (h. 1935).
Maiatzaren 20a – Alexander von Kluck, alemaniar jenerala Lehen Mundu Gerran (h. 1934).
Maiatzaren 22a – Rita Cetina Gutiérrez, mexikar maistra, poeta eta feminista (h. 1908).
Maiatzaren 23a – Ernest Monis, Frantziako lehen ministroa (h. 1929).
Maiatzaren 25a – Naim Frashëri, albaniar abertzale, olerkari, historialari, kazetari eta itzultzailea (h. 1900).
Maiatzaren 30a – Peter Carl Fabergé, errusiar bitxigilea, Fabergé arrautzegatik ezaguna (h. 1920).
Ekainaren 13a – Rose Elizabeth Cleveland, Ameriketako Estatu Batuetako lehen dama (h. 1918).
Ekainaren 16a – Aureliano Valle, bizkaitar musikagilea, abesbatzen zuzendaria eta organista (h. 1918).
Ekainaren 19a – Harvey du Cros, britainiar finantzaria, pneumatikoen industriaren sortzailea (h. 1918).
Ekainaren 23a – Gaston Maspero, frantziar egiptologoa (h. 1916).
Ekainaren 27a – Charles Stewart Parnell, irlandar politikari nazionalista, Irlandako Alderdi Parlamentarioaren sortzailea (h. 1891).
Uztailaren 5a – Zoel García de Galdeano, euskal herritar matematikaria (h. 1924).
Uztailaren 11 – Léon Bloy, frantziar idazlea (h. 1917).
Uztailaren 17a – Tokugawa Iemochi, Tokugawa shogunerriko hamalaugarren shoguna (h. 1866).
Uztailaren 19a – Edward Charles Pickering, estatubatuar astronomoa (h. 1919).
Uztailaren 21a – Thorvald Bindesbøll, daniar arkitektoa (h. 1908).
Uztailaren 25a – Marie Joséphine Nicolas, frantziar margolaria (h. 1903).
Uztailaren 29a – Isabel I.a Bragantzakoa, Brasilgo printzesa inperiala eta erregeordea (h. 1921).
Abuztuaren 6a – Anna Haining Bates, akromegaliaren ondorioz 2,41 metro garai izatera heldu zen kanadar gizasemea (h. 1888).
Abuztuaren 10a – Narcís Oller, katalan idazlea (h. 1930).
Abuztuaren 26a – Alejandro Pidal y Mon, espainiar historialari eta politikaria (h. 1913).
Abuztuaren 28a – Agustín Pérez Soriano, nafar musikagilea (h. 1907).
Irailaren 4a – Daniel Burnham, estatubatuar arkitekto eta hirigilea (h. 1912).
Irailaren 4a – Julián Zubizarreta, bizkaitar arkitektoa (h. 1905).
Irailaren 14a – Joaquín Costa, espainiar idazle, politikari, legegizon, ekonomialari eta historialaria (h. 1911).
Irailaren 30a – Manuel Antonio Leunda, gipuzkoar bertsolaria (h. 1940).
Urriaren 4a – Achille Luchaire, frantziar historialaria (h. 1908).
Urriaren 6a – George Westinghouse, estatubatuar enpresaburua, ingeniaria eta asmatzailea (h. 1914).
Urriaren 8a – Vladimir Köppen, jatorri errusiarreko alemaniar geografoa eta meteorologoa (h. 1940).
Urriaren 9a – Holger Drachmann, daniar olerkari, antzerkigile eta margolaria (h. 1908).
Urriaren 21a – Edmundo de Amicis, italiar idazlea, eleberrigilea eta bidaia liburuen egilea (h. 1908).
Urriaren 27a – Florencio Ansoleaga, iruindar arkitektoa eta arkeologoa (h. 1916).
Urriaren 28a – Auguste Escoffier, frantziar sukaldari eta sukaldaritza liburuen idazlea (h. 1935).
Azaroaren 2a – Antonio Peña Goñi, gipuzkoar musikagilea eta kritikaria (h. 1896).
Azaroaren 2a – Holger Roed, daniar margolaria (h. 1874).
Azaroaren 3a – Elizabeth Thompson, ingeles margolari eta idazlea (h. 1933).
Azaroaren 8a – William Robertson Smith, eskoziar antropologoa (h. 1894).
Azaroaren 11 – Eulalie Papavoine, Parisko jostuna, Parisko Komunan parte hartu zuena (h. 1875).
Abenduaren 2a – Pierre Waldeck-Rousseau, frantziar politikaria (h. 1904).
Abenduaren 13a – Nikolai Jaroxenko, errusiar margolaria (h. 1898).
Abenduaren 20a – Cecilia de Madrazo, espainiar piano jolea, oihal bildumatzailea eta Mariá Fortuny Marsal pintorearen emaztea (h. 1932).
Daría Imbert, arabar marrazkilaria, margolaria eta irakaslea (h. 1938).
Mari Luixa Erdozio, lapurtar bertsolaria (h. 1925).
Dzhanmul-Dzhabaiev, Kazakhstango poeta (h. 1945).
Baldomer Lostau, kataluniar politikari errepublikar eta federalista (h. 1896).

Heriotzak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Urtarrilaren 3a – Pedro María Unanue, bizkaitar kantari tenorra (j. 1814).
Otsailaren 15a – Otto von Kotzebue, alemaniar-estoniar itsasgizona, Errusiar Inperioaren zerbitzura (j. 1787).
Apirilaren 11 – Pedro Celestino Negrete, bizkaitar militarra, Mexikoko agintaria izandakoa (j. 1777).
Maiatzaren 1a – Migel Antonio Zumalakarregi, gipuzkoar politikaria (j. 1773).
Ekainaren 1a – Gregorio XVI.a, Aita santua (j. 1765).
Ekainaren 6 – Rodolphe Töpffer, suitzar irakasle, politikari, idazle eta margolaria (j. 1799).
Uztailaren 25a – Louis Bonaparte, Napoleon I.aren anaia, Holandako erregea (j. 1778).
Abuztuaren 6 – Pierre Haudaudine, lapurtar enpresaburu eta militarra (j. 1756).
Irailaren 14a – Carl Almenrader, alemaniar irakasle, musika tresna diseinatzaile eta konpositorea (j. 1786).
Urriaren 28a – Anne-François Arnaud, frantziar margolari neoklasizista (j. 1787).
Azaroaren 2a – Esaias Tegner, suedierazko poeta (j. 1782).
Abenduaren 6a – Jean Pierre Garat, lapurtar apaiza eta idazlea (j. 1773).

Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Datuak: Q7640
Multimedia: 1846 / Q7640