Gartzia Semenoitz Iruñekoa: berrikuspenen arteko aldeak

Wikipedia, Entziklopedia askea
Nabigazio historia interaktiboa
← Aurreko ezberdintasunaHurrengo ezberdintasuna →
Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
IkusizkoaWikitestua
t Xabier Armendaritz wikilariak «Gartzia Ximenez Iruñekoa» orria «Gartzea Semenez» izenera aldatu du: EIMA
No edit summary
1. lerroa: 1. lerroa:
[[Fitxategi:García Jiménez of Pamplona.gif|200px|thumb]]
[[Fitxategi:García Jiménez of Pamplona.gif|200px|thumb]]
'''Gartzia Ximenez''' edo '''Gartzia II.a Iruñekoa''' ([[835]]-[[882]]) [[IX. mende]]ko [[Iruñeko Erresuma|Iruñeko]] erregeorde edo erregekidea izan zen.
'''Gartzea Semenez'''<ref>EIMA: [http://www.hezkuntza.ejgv.euskadi.net/r43-573/eu/contenidos/informacion/dih/eu_5490/adjuntos/estilo_liburua/ONOMASTIKA/IZEN%20ZERRENDAK.pdf ''Eskola-liburuetako onomastikaren, gertaera historikoen eta artelanen izenak. Zerrendak''].</ref> ([[835]]-[[882]]) [[IX. mende]]ko [[Iruñeko Erresuma|Iruñeko]] erregeorde edo erregekidea izan zen.


== Biografia ==
== Biografia ==
[[Nafarroa]]ko [[Pirinioak|Pirinioetan]] jaio zen, non bere familiak lurraldeak zituen.
[[Nafarroa]]ko [[Pirinioak|Pirinioetan]] jaio zen, non bere familiak lurraldeak zituen.


[[Ximena leinua|Ximena leinu]] [[Euskal Herria|euskaldunak]], antza denez, [[Aritza leinua]]k kontrolatzen zuen beste [[Iruñeko Erresuma]]ren zatia zuen kontrolpean. Itxuraz Gartzia bere aitaren oinordekoa izan zen [[Gartzia I.a Eneko Nafarroakoa|Gartzia Enekoren]] errenialdian. Horrexegatik, ''[[Rodako kodex]]''ean Iruñeko "beste zatiren" buruzagitzat hartzen dute.
[[Ximena leinua|Ximena leinu]] [[Euskal Herria|euskaldunak]], antza denez, [[Aritza leinua]]k kontrolatzen zuen beste [[Iruñeko Erresuma]]ren zatia zuen kontrolpean. Itxuraz Gartzea bere aitaren oinordekoa izan zen [[Gartzea Eneko]]ren erreinaldian. Horrexegatik, ''[[Rodako kodex]]''ean Iruñeko "beste zatiren" buruzagitzat hartzen dute.


[[Gartzia I.a Eneko Nafarroakoa|Gartzia Eneko]] [[870]]ean hil eta [[Fortun I.a Gartzia Nafarroakoa|Fortun Gartzia]] bere semea eta oinordekoa [[Kordoba]]n preso zegoela, Gartzia Ximenez eztabaidagabeko [[erregeorde]] bihurtu zen [[882]]an [[Aibarko gudua]]n hil zen arte. Hala ere, badaude agiriak [[Gartzia I.a Eneko Nafarroakoa|Gartzia Eneko]] oraindirik biririk zegoela semea [[880]]an itzuli zenean azaltzen dutenak eta litekeena da [[882]]ko guduan hil zen erregea Gartzia Ximenez izatea. Izan ere, ez daude Gartzia Ximenezek inoiz [[Iruñeko Erresuma]] osoko gobernuan parte hartzen zuten agiriak.
Gartzea Eneko [[870]]ean hil eta gero, haren seme eta oinordeko [[Fortun I.a Gartzia Nafarroakoa|Fortun Gartzia]] [[Kordoba]]n preso zegoela, Gartzea Semeno eztabaidagabeko [[erregeorde]] bihurtu zen [[882]]an [[Aibarko gudua]]n hil zen arte. Hala ere, badaude agiriak Gartzea Eneko artean bizirik zegoela semea [[880]]an itzuli zenean azaltzen dutenak, eta litekeena da [[882]]ko guduan hil zen erregea Gartzea Semenez izatea. Izan ere, ez daude Gartzea Semenezek inoiz [[Iruñeko Erresuma]] osoko gobernuan parte hartzen zuten agiriak.


== Ezkontzak eta seme-alabak ==
== Ezkontzak eta seme-alabak ==
Gartzia Ximenezek lehendabizikoz Oneka, "[[Zangoza]]ko matxinoa", ezkondu eta bi seme-alaba izan zituzten:
Gartzea Semenezek lehendabizikoz Oneka, "[[Zangoza]]ko matxinoa", ezkondu eta bi seme-alaba izan zituzten:


* [[Eneko Gartzia Iruñekoa|Eneko]], [[Rodako kodexa]]ren arabera, agian aitaren oinordekoa.
* [[Eneko Gartzea Iruñekoa|Eneko]], [[Rodako kodexa]]ren arabera, agian aitaren oinordekoa.
* [[Antsa Gartzia Iruñekoa|Antsa]], lehendabizikoz [[Fortun I.a Gartzia Nafarroakoa]]ren semea zen Eneko Fortun eta bigarrenez [[Aragoiko konderria|Aragoiko kondea]] zen [[Galindo II.a Aznarez]] ezkondu zituena.
* [[Antsa Gartzea Iruñekoa|Antsa]], lehendabizikoz [[Fortun I.a Gartzia Nafarroakoa]]ren semea zen Eneko Fortun eta bigarrenez [[Aragoiko konderria|Aragoiko kondea]] zen [[Galindo II.a Aznarez]] ezkondu zituena.


Bigarrenez [[Raimundo I.a Ribagorza eta Pallarskoa]]ren alaba [[Dadildis Pallarskoa|Dadildis]] ezkondu eta seme bi izan zituzten:
Bigarrenez [[Raimundo I.a Ribagorza eta Pallarskoa]]ren alaba [[Dadildis Pallarskoa|Dadildis]] ezkondu eta seme bi izan zituzten:
* [[Antso I.a Gartzes|Antso]], [[Ximena leinua]]ren lehendabiziko erregea.
* [[Antso I.a Gartzez|Antso]], [[Semeno leinua]]ren lehendabiziko erregea.
* [[Ximeno Gartzia Nafarroakoa|Ximeno]], [[Iruñe]]ko infante eta erregeordea.
* [[Semeno Gartzez|Semeno]], [[Iruñe]]ko infante eta erregeordea.


== Bibliografia ==
== Bibliografia ==
24. lerroa: 24. lerroa:
* Sánchez Albornoz, Claudio. ''"Problemas de la historia Navarra del siglo IX"''. ''Vianako Printze Erakundea'', 20:5-62 ([[1959]]).
* Sánchez Albornoz, Claudio. ''"Problemas de la historia Navarra del siglo IX"''. ''Vianako Printze Erakundea'', 20:5-62 ([[1959]]).


{{DEFAULTSORT:Ximenez Iruñekoa, Gartzia}}
{{DEFAULTSORT:Semenez, Gartzea}}


[[Kategoria:Ximena leinua]]
[[Kategoria:Ximena leinua]]

22:10, 31 urria 2012ko berrikusketa

Gartzea Semenez[1] (835-882) IX. mendeko Iruñeko erregeorde edo erregekidea izan zen.

Biografia

Nafarroako Pirinioetan jaio zen, non bere familiak lurraldeak zituen.

Ximena leinu euskaldunak, antza denez, Aritza leinuak kontrolatzen zuen beste Iruñeko Erresumaren zatia zuen kontrolpean. Itxuraz Gartzea bere aitaren oinordekoa izan zen Gartzea Enekoren erreinaldian. Horrexegatik, Rodako kodexean Iruñeko "beste zatiren" buruzagitzat hartzen dute.

Gartzea Eneko 870ean hil eta gero, haren seme eta oinordeko Fortun Gartzia Kordoban preso zegoela, Gartzea Semeno eztabaidagabeko erregeorde bihurtu zen 882an Aibarko guduan hil zen arte. Hala ere, badaude agiriak Gartzea Eneko artean bizirik zegoela semea 880an itzuli zenean azaltzen dutenak, eta litekeena da 882ko guduan hil zen erregea Gartzea Semenez izatea. Izan ere, ez daude Gartzea Semenezek inoiz Iruñeko Erresuma osoko gobernuan parte hartzen zuten agiriak.

Ezkontzak eta seme-alabak

Gartzea Semenezek lehendabizikoz Oneka, "Zangozako matxinoa", ezkondu eta bi seme-alaba izan zituzten:

Bigarrenez Raimundo I.a Ribagorza eta Pallarskoaren alaba Dadildis ezkondu eta seme bi izan zituzten:

Bibliografia

  • Lakarra de Miguel, José María. "Textos navarros del Códice de Roda". Estudios de Edad Media de la Corona de Aragon. 1:194-283 (1945).
  • Pérez de Urbel, Justo. "Lo viejo y lo nuevo sobre el origin del Reino de Pamplona". Al-Andalus. 19:1-42 (1954).
  • Sánchez Albornoz, Claudio. "Problemas de la historia Navarra del siglo IX". Vianako Printze Erakundea, 20:5-62 (1959).
  1. ↑ EIMA: Eskola-liburuetako onomastikaren, gertaera historikoen eta artelanen izenak. Zerrendak.
"https://eu.wikipedia.org/w/index.php?title=Gartzia_Semenoitz_Iruñekoa&oldid=3303874"(e)tik eskuratuta