Virunga Parke Nazionala: berrikuspenen arteko aldeak
t clean up, replaced: {{COD}} → {{banderaikur|Kongoko Errepublika Demokratikoa}} using AWB |
|||
7. lerroa: | 7. lerroa: | ||
| ID = 63 |
| ID = 63 |
||
| Eskualdea = [[Afrika]] |
| Eskualdea = [[Afrika]] |
||
| Kokapena = {{ |
| Kokapena = {{banderaikur|Kongoko Errepublika Demokratikoa}} [[Kongoko Errepublika Demokratikoa]] ([[Afrika]]) |
||
| Koor = {{coord|0|55|00|N|29|10|00|E|type:landmark|display=inline,title}} |
| Koor = {{coord|0|55|00|N|29|10|00|E|type:landmark|display=inline,title}} |
||
| Urtea = 1979 |
| Urtea = 1979 |
||
| Luzapena = |
| Luzapena = |
||
}} |
}} |
||
'''Virungako Parke Nazionala''', lehen '''Albert Parke Nazionala''' bezala ezagututa, [[Kongoko Errepublika Demokratikoa]]ren ekialdeko mugan dago, [[Virunga mendiak|Virunga]] mendietatik [[Ruwenzori mendiak|Ruwenzori]] mendietaraino, [[Eduardo (aintzira)|Eduardo aintzira]]ren mendebaldeko ertzean. [[Rwanda]]ko [[Sumendien Parke Nazionala]]rekin eta [[Uganda]]ko [[Rwenzori mendien Parke Nazionala]]rekin lotuta dago. Parke Nazionala [[1925]]an sortu zen, Afrikako lehendabizikoa izanik. [[1979]]an [[Unesco]]k [[Gizateriaren Ondarea]] deklaratu zuen; [[1994]]an [[Gizateriaren Ondarea arriskuan|arriskuan dagoen gizateriaren ondarearen]] zerrendan sartu zuen. 7.800 |
'''Virungako Parke Nazionala''', lehen '''Albert Parke Nazionala''' bezala ezagututa, [[Kongoko Errepublika Demokratikoa]]ren ekialdeko mugan dago, [[Virunga mendiak|Virunga]] mendietatik [[Ruwenzori mendiak|Ruwenzori]] mendietaraino, [[Eduardo (aintzira)|Eduardo aintzira]]ren mendebaldeko ertzean. [[Rwanda]]ko [[Sumendien Parke Nazionala]]rekin eta [[Uganda]]ko [[Rwenzori mendien Parke Nazionala]]rekin lotuta dago. Parke Nazionala [[1925]]an sortu zen, Afrikako lehendabizikoa izanik. [[1979]]an [[Unesco]]k [[Gizateriaren Ondarea]] deklaratu zuen; [[1994]]an [[Gizateriaren Ondarea arriskuan|arriskuan dagoen gizateriaren ondarearen]] zerrendan sartu zuen. 7.800 km² ditu. Gordetzen duen [[biodibertsitate]]a dela eta, garrantzi handiko parkea da. |
||
== Ekosistema nagusiak == |
== Ekosistema nagusiak == |
||
Ekosistema nagusiak [[hezegune]]ak eta [[sabana]]k dira. Ruwenzori mendiak mendiko larrez estaliak daude; badago baita [[glaziar]] bat ere. Parkean bi [[sumendi]] aktiboak daude, [[Nyiragongo]] eta [[Nyamuragira]], [[laba]] zonaldeez inguratuta. [[Nyamuragira]] sumendiak [[2010]]ean eztanda egin zuen eta parkeko fauna eta inguruko herriak arriskuan jarri zituen; 2002an [[Goma hiria]] partzialki txikituta gelditu zen antzeko eztanda baten ondorioz.<ref>[http://web.archive.org/web/20100110220101/http://www.google.com/hostednews/afp/article/ALeqM5gttS1HfXOoqOMHLFL5jN2ek4Q9cA Volcanic lava threatens DRCongo national park] |
Ekosistema nagusiak [[hezegune]]ak eta [[sabana]]k dira. Ruwenzori mendiak mendiko larrez estaliak daude; badago baita [[glaziar]] bat ere. Parkean bi [[sumendi]] aktiboak daude, [[Nyiragongo]] eta [[Nyamuragira]], [[laba]] zonaldeez inguratuta. [[Nyamuragira]] sumendiak [[2010]]ean eztanda egin zuen eta parkeko fauna eta inguruko herriak arriskuan jarri zituen; 2002an [[Goma hiria]] partzialki txikituta gelditu zen antzeko eztanda baten ondorioz.<ref>[http://web.archive.org/web/20100110220101/http://www.google.com/hostednews/afp/article/ALeqM5gttS1HfXOoqOMHLFL5jN2ek4Q9cA Volcanic lava threatens DRCongo national park]</ref> |
||
[[Emmanuel de Merode]] printzea Parke Nazionalaren zuzendaria da. |
[[Emmanuel de Merode]] printzea Parke Nazionalaren zuzendaria da. |
||
23. lerroa: | 23. lerroa: | ||
Parkea mendiko gorileei esker oso ezaguna da munduan. Kongoko lehenengo gerraren ondorioz populazio hau desagertzeko zorian egon zen eta gaur egun gutxi dira bizirik daudenak nahiz eta babesteko neurriak arrakasta izan. Antza denez populazioa berreskuratzen ari da. |
Parkea mendiko gorileei esker oso ezaguna da munduan. Kongoko lehenengo gerraren ondorioz populazio hau desagertzeko zorian egon zen eta gaur egun gutxi dira bizirik daudenak nahiz eta babesteko neurriak arrakasta izan. Antza denez populazioa berreskuratzen ari da. |
||
Hipopotamoa beste espezie enblematikoa izan da, bereziki Albert aintziran. [[2006]]an, ordea, isileko ehizaren ondorioz %95 hil zituzten.<ref>[http://news.nationalgeographic.com/news/2006/10/061024-hippo-congo.html Hippos Butchered by the Hundreds in Congo Wildlife Park (''National Geographic'')]</ref> |
Hipopotamoa beste espezie enblematikoa izan da, bereziki Albert aintziran. [[2006]]an, ordea, isileko ehizaren ondorioz %95 hil zituzten.<ref>[http://news.nationalgeographic.com/news/2006/10/061024-hippo-congo.html Hippos Butchered by the Hundreds in Congo Wildlife Park (''National Geographic'')]</ref> |
||
* Mendiko gorila (''[[Gorilla beringei]] beringei'') |
* Mendiko gorila (''[[Gorilla beringei]] beringei'') |
||
47. lerroa: | 47. lerroa: | ||
* {{en}}: [http://whc.unesco.org/en/list/63 UNESCO Virunga National Park] |
* {{en}}: [http://whc.unesco.org/en/list/63 UNESCO Virunga National Park] |
||
* {{en}}: [http://www.wcmc.org.uk/protected_areas/data/wh/virunga.html UNEP-WCMC Natural Site Data Sheet] |
* {{en}}: [http://www.wcmc.org.uk/protected_areas/data/wh/virunga.html UNEP-WCMC Natural Site Data Sheet] |
||
|
|||
[[Kategoria:Kongoko Errepublika Demokratikoaren Parke Nazionalak|Virunga]] |
[[Kategoria:Kongoko Errepublika Demokratikoaren Parke Nazionalak|Virunga]] |
||
[[Kategoria:Gizateriaren Ondarea Kongoko Errepublika Demokratikoan|Virunga]] |
[[Kategoria:Gizateriaren Ondarea Kongoko Errepublika Demokratikoan|Virunga]] |
||
[[Kategoria:Gizateriaren Ondarea arriskuan]] |
[[Kategoria:Gizateriaren Ondarea arriskuan]] |
||
[[Kategoria:Kongoko Errepublika Demokratikoko Ramsar lekuak]] |
[[Kategoria:Kongoko Errepublika Demokratikoko Ramsar lekuak]] |
16:09, 20 urtarrila 2016ko berrikusketa
Virungako Parke Nazionala1 UNESCOren gizateriaren ondarea | |
Nyiragongo sumendia gauez. | |
Mota | Naturala |
Irizpideak | vii, viii, x |
Erreferentzia | 63 |
Kokalekua | Kongoko Errepublika Demokratikoa (Afrika) |
Eskualdea2 | Afrika |
Koordenatuak | 0°55′00″N 29°10′00″E / 0.91667°N 29.16667°E |
Izen ematea | 1979 (III. bilkura) |
1 UNESCOk jarritako izen ofiziala (euskaratua) 2 UNESCOren sailkapena |
Virungako Parke Nazionala, lehen Albert Parke Nazionala bezala ezagututa, Kongoko Errepublika Demokratikoaren ekialdeko mugan dago, Virunga mendietatik Ruwenzori mendietaraino, Eduardo aintziraren mendebaldeko ertzean. Rwandako Sumendien Parke Nazionalarekin eta Ugandako Rwenzori mendien Parke Nazionalarekin lotuta dago. Parke Nazionala 1925an sortu zen, Afrikako lehendabizikoa izanik. 1979an Unescok Gizateriaren Ondarea deklaratu zuen; 1994an arriskuan dagoen gizateriaren ondarearen zerrendan sartu zuen. 7.800 km² ditu. Gordetzen duen biodibertsitatea dela eta, garrantzi handiko parkea da.
Ekosistema nagusiak
Ekosistema nagusiak hezeguneak eta sabanak dira. Ruwenzori mendiak mendiko larrez estaliak daude; badago baita glaziar bat ere. Parkean bi sumendi aktiboak daude, Nyiragongo eta Nyamuragira, laba zonaldeez inguratuta. Nyamuragira sumendiak 2010ean eztanda egin zuen eta parkeko fauna eta inguruko herriak arriskuan jarri zituen; 2002an Goma hiria partzialki txikituta gelditu zen antzeko eztanda baten ondorioz.[1]
Emmanuel de Merode printzea Parke Nazionalaren zuzendaria da.
Fauna
Parkea mendiko gorileei esker oso ezaguna da munduan. Kongoko lehenengo gerraren ondorioz populazio hau desagertzeko zorian egon zen eta gaur egun gutxi dira bizirik daudenak nahiz eta babesteko neurriak arrakasta izan. Antza denez populazioa berreskuratzen ari da.
Hipopotamoa beste espezie enblematikoa izan da, bereziki Albert aintziran. 2006an, ordea, isileko ehizaren ondorioz %95 hil zituzten.[2]
- Mendiko gorila (Gorilla beringei beringei)
- Txinpantze (Pan troglodytes)
- Kolobo gorria (Piliocolobus badius)
- Oihan elefantea (Loxodonta cyclotis)
- Sabanako elefantea (Loxodonta africana)
- Afrikar bufaloa (Syncerus caffer)
- Jirafa (Giraffa camelopardalis)
- Okapi (Okapia johnstoni)
- Hipopotamoa (Hippopotamus amphibius)
Arazoak
- Gerra
- Isileko-ehiza.
- Oihanaren txikizioa.
Erreferentziak
Kanpo loturak
Wikimedia Commonsen badira fitxategi gehiago, gai hau dutenak: Virunga Parke Nazionala |
- (Ingelesez): UNESCO Virunga National Park
- (Ingelesez): UNEP-WCMC Natural Site Data Sheet