Euskal herrizaletasun: berrikuspenen arteko aldeak

Wikipedia, Entziklopedia askea
Nabigazio historia interaktiboa
← Aurreko ezberdintasunaHurrengo ezberdintasuna →
Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
IkusizkoaWikitestua
nahasgarria: 'euskaltzale' edo 'euskaltasunaren aldeko' izatea euskaltzaletasuna dira, ez euskozaletasuna
'Euskal Herri zaletasun' ez da gramatikalki egokia: edo 'euskalerrizaletasun', edo 'Euskal Herriaren zaletasun'. Jatorrizkotik hurbilena hartu dut
1. lerroa: 1. lerroa:
'''''Baskismoa''''' ([[gaztelania]]zko ''{{lang|es|vasquismo}}'' hitzetik eratorria) edo '''euskozaletasuna'''<ref name = JoxeAzurmendi1999>{{Erreferentzia|url=https://www.euskaltzaindia.eus/index.php?option=com_oehberria&task=bilaketa&Itemid=413&lang=eu&query=euskozaletasun | artikulua=euskozaletasun | entziklopedia=[[Orotariko Euskal Hiztegia]]}}</ref><ref>{{erreferentzia | izena = Joxe | abizena = Azurmendi | urtea = 1999 | izenburua = "La revelación que me fue la historia". Unamunoren ''Paz en la guerra''-z ohar batzuk | argitaletxea = Jakin | orrialdeak = 25-79 | hizkuntza = eu | aldizkaria = Enseiukarrean | zenbakia = 14 | url = https://www.jakin.eus/uploads/albisteak/dossierrak/unamuno/Enseiukarrean_14.pdf}}</ref> [[Euskal Herria]]rekiko edo [[Euskal Autonomia Erkidegoa|Euskadirekiko]] nahiz [[euskal herritar]] kulturarekiko zaletasun, maitasun edota atxikimendu sentipenari deritzo, ideia politikoak begiratu gabe.
'''''Baskismoa''''' ([[gaztelania]]zko ''{{lang|es|vasquismo}}'' hitzetik eratorria), '''euskozaletasuna'''<ref name = "Joxe Azurmendi 1999">{{Erreferentzia|url=https://www.euskaltzaindia.eus/index.php?option=com_oehberria&task=bilaketa&Itemid=413&lang=eu&query=euskozaletasun | artikulua=euskozaletasun | entziklopedia=[[Orotariko Euskal Hiztegia]]}}</ref><ref>{{erreferentzia | izena = Joxe | abizena = Azurmendi | urtea = 1999 | izenburua = "La revelación que me fue la historia". Unamunoren ''Paz en la guerra''-z ohar batzuk | argitaletxea = Jakin | orrialdeak = 25-79 | hizkuntza = eu | aldizkaria = Enseiukarrean | zenbakia = 14 | url = https://www.jakin.eus/uploads/albisteak/dossierrak/unamuno/Enseiukarrean_14.pdf}}</ref> edo '''euskalerrizaletasuna'''<ref name = "Atarrabiako Oihua 2011">{{Erreferentzia | url = http://www.zabaltzen.net/wp-content/uploads/2011/11/OIHUA_api_2011.pdf | izenburua = Atarrabia Taldeak Uxue Barkosi (GEROA BAI) ematen dio bere babesa | argitaletxea = Zabaltzen.net | aldizkaria = Atarrabiako Oihua | data = 2011ko azaroa}}</ref> [[Euskal Herria]]rekiko edo [[Euskal Autonomia Erkidegoa|Euskadirekiko]] nahiz [[euskal herritar]] kulturarekiko zaletasun, maitasun edota atxikimendu sentipenari deritzo, ideia politikoak begiratu gabe.


Antzeko sentipena da [[euskaltzaletasun]]a. Euskaltzaletasunak [[euskara]]rekiko —eta, oro har, euskal kulturarekiko— konpromisoa eta zaletasuna adierazten ditu; baskismoak, ostera, euskararekiko eta euskal kulturarekiko zaletasunaz gainera, [[gaztelania]]rekiko eta Euskal Herriko gaztelaniazko kulturarekiko atxikimendua ere barne hartzen du.
Antzeko sentipena da [[euskaltzaletasun]]a. Euskaltzaletasunak [[euskara]]rekiko —eta, oro har, euskal kulturarekiko— konpromisoa eta zaletasuna adierazten ditu; baskismoak, ostera, euskararekiko eta euskal kulturarekiko zaletasunaz gainera, [[gaztelania]]rekiko eta Euskal Herriko gaztelaniazko kulturarekiko atxikimendua ere barne hartzen du.


Baskismoaren aldekoari ''baskista'' edo ''euskozale'' deritzo. Eskuarki, ''baskista'' hitza euskaraz gutxiesgarritzat erabiltzen da, Euskal Herriarekiko edo Euskadirekiko atxikimendua agertu bai baina euskara eta euskal kultura bazterrean uzten dituztenak izendatzeko. Esanahi positiboarekin ''euskozale'',<ref name = JoxeAzurmendi1999 /> ''Euskal Herriaren zale'' edo ''euskalerrizale'' erabiltzen dira.<ref>{{Erreferentzia|url=https://www.euskaltzaindia.eus/index.php?option=com_oehberria&task=bilaketa&Itemid=413&lang=eu&query=euskaltasun | artikulua=euskaltasun | entziklopedia=[[Orotariko Euskal Hiztegia]]}}</ref><ref>{{Erreferentzia|url=http://www.nafarroabai.org/noticias/noticia.php?id=40&idioma=eus | artikulua=[[Nafarroa Bai]]}}</ref><ref>{{Erreferentzia|url=http://www.zabaltzen.net/wp-content/uploads/2011/11/OIHUA_api_2011.pdf | artikulua=[[Geroa Bai]]}}</ref><ref>{{Erreferentzia|url=http://www.batzarre.org/conocenos-eu.html | artikulua=[[Batzarre]]}}</ref>
Baskismoaren aldekoari ''baskista'' edo ''euskozale'' deritzo. Eskuarki, ''baskista'' hitza euskaraz gutxiesgarritzat erabiltzen da, Euskal Herriarekiko edo Euskadirekiko atxikimendua agertu bai baina euskara eta euskal kultura bazterrean uzten dituztenak izendatzeko. Esanahi positiboarekin ''euskozale'',<ref name = "Joxe Azurmendi 1999" /> ''Euskal Herriaren zale'' edo ''euskalerrizale'' erabiltzen dira.<ref>{{Erreferentzia|url=http://www.nafarroabai.org/noticias/noticia.php?id=40&idioma=eus | izenburua = Anaitasunan gaur ahotsa izanen dute hondarreko 25 urteotan izan ez dutenek | data = 2004-03-05 | aldizkaria = NafarroaBai.org | egilea = [[Nafarroa Bai]]}}</ref>


== Politikan ==
== Politikan ==

11:33, 28 ekaina 2020ko berrikusketa

Baskismoa (gaztelaniazko vasquismo hitzetik eratorria), euskozaletasuna[1][2] edo euskalerrizaletasuna[3] Euskal Herriarekiko edo Euskadirekiko nahiz euskal herritar kulturarekiko zaletasun, maitasun edota atxikimendu sentipenari deritzo, ideia politikoak begiratu gabe.

Antzeko sentipena da euskaltzaletasuna. Euskaltzaletasunak euskararekiko —eta, oro har, euskal kulturarekiko— konpromisoa eta zaletasuna adierazten ditu; baskismoak, ostera, euskararekiko eta euskal kulturarekiko zaletasunaz gainera, gaztelaniarekiko eta Euskal Herriko gaztelaniazko kulturarekiko atxikimendua ere barne hartzen du.

Baskismoaren aldekoari baskista edo euskozale deritzo. Eskuarki, baskista hitza euskaraz gutxiesgarritzat erabiltzen da, Euskal Herriarekiko edo Euskadirekiko atxikimendua agertu bai baina euskara eta euskal kultura bazterrean uzten dituztenak izendatzeko. Esanahi positiboarekin euskozale,[1] Euskal Herriaren zale edo euskalerrizale erabiltzen dira.[4]

Politikan

Baskismoa alderdi abertzale nahiz ez abertzaleak euren historian bere egin duten pentsamolde edo adar ideologikoa da, esate baterako, Euskal Autonomia Erkidegoan Ezker Batua, Ahal Dugu edota PSE alderdiek (azken honetan Jesus Egiguren, Odon Elorza edo Gemma Zabaleta politikariak nabarmentzen dira).

Aldiz, Nafarroako Foru Erkidegoan, PSNek kontraesan garbian UPN eta NPPren eskuindar nabarrismoaren eraginez edo presiopean 1970eko hamarkadako amaieran erakutsi zuen hasierako euskaltasunaren aldeko jarrerari muzin egin dio. Geroa Bai (Nafarroa Bai), EH Bildu, Eusko Alkartasuna, EAJ, Aralar, Batzarre, Ahal Dugu edota Nafarroako Ezker Batua izan dira nafartasun aurrerakoia eta euskaltasuna uztartu dituzten alderdiak, Euskal Herri zaletasun nafartarra[oh 1] jorratuz. Salbuespen gisa, CDN alderdia legoke, 1990eko hamarkadan arrakasta handirik gabe nabarrismo eta euskaltasunaren artean kokatzen saiatu zen alderdia.

Oharrak

  1. ↑ Euskaltzaindiaren arabera, nafartarra hitza nafarraren sinonimoa da. Hala ere, kasu honetan gaztelaniazko navarristaren ordez itzuli izan da. Euskaltar hitza ere existitzen da, baina ez dakigu inoiz vasquistaren esanahiarekin erabili izan den.

Ikus gainera

Kanpo estekak

  1. ↑ a b «euskozaletasun» Orotariko Euskal Hiztegia. .
  2. ↑ Azurmendi, Joxe. (1999). «"La revelación que me fue la historia". Unamunoren Paz en la guerra-z ohar batzuk» Enseiukarrean (Jakin) 14: 25-79..
  3. ↑ «Atarrabia Taldeak Uxue Barkosi (GEROA BAI) ematen dio bere babesa» Atarrabiako Oihua (Zabaltzen.net) 2011ko azaroa.
  4. ↑ Nafarroa Bai. (2004-03-05). «Anaitasunan gaur ahotsa izanen dute hondarreko 25 urteotan izan ez dutenek» NafarroaBai.org.
"https://eu.wikipedia.org/w/index.php?title=Euskal_herrizaletasun&oldid=7975759"(e)tik eskuratuta