Yamagata

Yamagata; 山形市; 山形市
	core city of Japan (en)
	Irudi gehiago
Administrazioa
Herrialdea	Japonia
Uhartea; Eskualdea; Prefektura	Honshu; Tohoku; Yamagata
Alkatea	Takahiro Satō (en)
Izen ofiziala	山形市
Jatorrizko izena	山形市
Geografia
Koordenatuak	38°15′20″N 140°20′23″E / 38.25542°N 140.33961°E
Azalera	381,34 km²
Mugakideak	Tendo (en) , Kaminoyama (en) , Higashine (en) , Nanyo (en) , Yamanobe (en) , Nakayama (en) , Sendai eta Kawasaki (en)
Demografia
Biztanleria	247.234 (2021eko martxoaren 1a); −6.598 (2015)
Dentsitatea	665 bizt/km²
Informazio gehigarria
Sorrera	1889ko apirilaren 1a
Ordu eremua	UTC+09:00
Hiri senidetuak	Kitzbühel, Tainan, Ulan-Ude, Kami (en) , Swan Hill (en) , Oshima (en) , Jilin Hiria eta Boulder (Colorado)
	http://www.city.yamagata.yamagata.jp/ www.city.yamagata.yamagata.jp

Yamagata (japonieraz: 山形市, Yamagata-shi^?) Japoniako Honshu uharteko Tōhoku eskualdeko hiri bat da, izen bereko prefeturako hiriburua. 2014ko erroldaren arabera 253.406 biztanle ditu.

Historia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Aintzina Dewa probintziaren barnean egon zen. 860 urtean Ennin monjeak Yama-dera tenplua sortu zuen. XIV mendean Shiba Kaneyorik Yamagata gaztelua eraiki zuen eta Mogami leinua bihurtu zen gazteluko agintari. Ordukoa da Konpon-chūdō tenplua ere. 1592an gaztelua gotortu eta zabaldu egin zuten harresi berriak eta hainbat yagura ezarriz. Gazteluak ez zuen sekula donjon dorre nagusirik izan.

Sekigaharako Borroka galdu ondoren Tokugawa shogunerriaren barnean gelditu zen eta ordutik aurrera hainbat eskutatik pasa zen gaztelua. Inguruan herria eratuz joan zen bitartean.

Udalerria bera 1889ko apirilaren 1ean sortu zen Yamagata prefeturaren hiriburu izateko. Hiri estatusa berriz 2001ean lortu zuen.

Geografia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Yamagata prefeturaren ekialdean dago, ingurune menditsuan. Zaō mendiaren oinean dago eta Mogami ibaiak zeharkatzen du hiria.

Klima[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Datu klimatikoak (Yamagata, Yamagata)
Hila	Urt	Ots	Mar	Api	Mai	Eka	Uzt	Abu	Ira	Urr	Aza	Abe	Urtekoa
Erregistraturiko tenperatura maximoa (°C)	18.1	17.3	23.7	33.3	33.4	35.6	40.8	38.9	36.1	32.3	26.9	20.1	40.8
Batez besteko tenperatura maximoa (°C)	2.7	3.6	7.6	15.7	21.6	25.1	28.5	30.1	25.0	18.5	12.0	5.6	16.3
Batez besteko tenperatura minimoa (°C)	−4.8	−4.6	−1.8	3.5	8.9	14.3	18.9	19.9	15.3	8.2	2.4	−1.8	6.5
Erregistraturiko tenperatura minimoa (°C)	−20.0	−19.0	−15.5	−7.3	−1.8	3.0	6.7	8.4	3.0	−2.4	−7.2	−15.0	−20.0
Pilatutako prezipitazioa (mm)	92.2	72.6	71.1	70.8	75.9	103.1	152.7	142.4	132.6	96.7	84.3	105.7	1200.1
Prezipitazio egunak (≥ 0.5 mm)	18.8	15.6	14.9	11.1	10.4	11.3	13.9	10.8	12.6	12.3	14.3	17.0	163
Elur egunak (≥ 1 mm)	27.8	26.0	14.4	1.0	0	0	0	0	0	0	2.4	14.8	86.4
Eguzki orduak	87.9	103.9	150.1	187.4	204.4	173.5	164.1	191.9	136.9	133.0	105.5	79.6	1718.2
Hezetasuna (%)	83	80	74	67	67	75	79	78	80	81	80	83	77.3
Iturria: Japan Meteorological Agency, 平年値（年・月ごとの値） (snow and precipitation days), 観測史上1～10位の値（年間を通じての値） (records)