Francisco Ulazia

Francisco Ulazia
Bizitza
Jaiotza	Santa Clara, 1863
Herrialdea	Bizkaia
Heriotza	Gasteiz, 1936 (72/73 urte)
Jarduerak
Jarduerak	idazlea, politikaria eta kazetaria

Francisco Ulazia Beitia^[1] (Santa Clara, Kuba, 1863-Gasteiz, 1936) mediku, kazetari, idazle eta politikari bizkaitarra, nazionalismo aurrerakoi, errepublikaren aldeko eta laikoa aldarrikatu zuen.^[2]

Biografia

Medikuntza ikasketak Bartzelonan amaitu zituen eta 1892an Parisera joan zen Dermatologian espezializatzeko. 1895ean Bilbon kontsulta bat ireki zuen; aldi berean Areilza doktoreak sortutako Bilboko Ospitale Santuan ere lanean aritu zen. Hasieran Euskal-Erria elkartearen partaidea, nazionalismo laikoa aldarrikatu zuen. Bilboko zinegotzia izan zen 1904-1905 urteetan.^[3] EAJn Ulazia oso kritikoa agertu da alderdian elizak duen boterearen aurrean, bereziki 1904tik 1913ra arte Gazteizko apezpikua zen José Cadena Eletak egiten zituen kritiken aurrean. 1908an Ulaziak EAJ utzi zuen.

Indalecio Prietoren eskutik Bilboko El Liberal egunkarian idazten hasi zen. 1911an, Pedro Sarasketa eta Segundo Ispizuarekin batera Euzkotar Erkal Abertzale Alderdia sortu zuen. Azkatasuna aldizkaria argitaratu zuten, eta Bilboko Círculo Republicano Nacionalista Vasco zuten egoitza.^[4] Alderdiak ez zuen luzaro iraun. 1912an, bestetik, Guiard eta Landetarekin Melquíades Álvarez zuzentzen zuen Alderdi Erreformistara hurbiltzen saiatu ziren. Ideiak eskuineko abertzaleen kritikak areagotu zituzten, tartean Luis Arana Goirirenak.

1930ean Frente aldizkariarekin berriro ere nazionalismoaren aukera aurrerakoi bultzatzen saiatu zen. Nolabait, Bizkaian monarkiaren aurka zeuden guztien ahotsa izan nahi zuen.

Obra

Prentsan argitaratutako kolaborazioekin eta poemekin batera, liburu batzuk plazaratu zituen:

Eleberriak

Don Fausto (Bilbo, 1905), Arturo Kanpion hitzaurrearekin.
Nere Biotza (Bilbo, 1907)
Martinchu ta Matilde (Bilbo, 1908)
Las gatitas rubias (Bilbo, 1908)
El Caudillo (1910), euskal jatorria zuen Jaime Aguirre kriolloaren biografia^[5]

Bidaia artikuluak

Hacia Oriente (1920)^[6]

Erreferentziak

↑ "Pancho deitzen zioten sorterria zuen Kuban, Prantzesko sinatzen zuen berak Euskal Herrian". Sarrionandia, Joseba. (2015). Lapur banden etika ala politika. Pamiela ISBN 978-84-7681-922-7. PMC 943677721. (Noiz kontsultatua: 2022-06-13).
↑ https://books.google.es/books?id=O2LyQFhh1DAC&pg=PA37&lpg=PA37&dq=francisco+ulazia&source=bl&ots=3zVZUcchhU&sig=ACfU3U1-8KXA23W9dq90XZrCwUWekpqKjA&hl=eu&sa=X&ved=2ahUKEwjxsPXX4OjyAhXiA2MBHVHaBMEQ6AF6BAgOEAM#v=onepage&q=francisco%20ulazia&f=false
↑ Juan Gondra: Los médicos de Bilbao. Del siglo XV al XIX, Medikuntza eta Zientzia Historiaren Museoa, Bilbo, 20005, 277 or. ISBN: 84-930782-4-7. [1].
↑ Idoia Estornés Zubizarreta: «Francisco Ulacia Beitia», Auñamendi Eusko Entziklopedia.
↑ https://katarain.com/2012/02/11/franciscodeulaciaelcaudillo/
↑ https://www.euskalmemoriadigitala.eus/handle/10357/6978

Ikus, gainera

Euzkotar Erkal Abertzale Alderdia

Kanpo-estekak

(Gaztelaniaz):Francisco Ulazia Auñamendi Entziklopedian.

Datuak: Q108429052

[1] "Pancho deitzen zioten sorterria zuen Kuban, Prantzesko sinatzen zuen berak Euskal Herrian". Sarrionandia, Joseba. (2015). Lapur banden etika ala politika. Pamiela ISBN 978-84-7681-922-7. PMC 943677721. (Noiz kontsultatua: 2022-06-13).

[2] ttps://books.google.es/books?id=O2LyQFhh1DAC&pg=PA37&lpg=PA37&dq=francisco+ulazia&source=bl&ots=3zVZUcchhU&sig=ACfU3U1-8KXA23W9dq90XZrCwUWekpqKjA&hl=eu&sa=X&ved=2ahUKEwjxsPXX4OjyAhXiA2MBHVHaBMEQ6AF6BAgOEAM#v=onepage&q=francisco%20ulazia&f=false

[3] Juan Gondra: Los médicos de Bilbao. Del siglo XV al XIX, Medikuntza eta Zientzia Historiaren Museoa, Bilbo, 20005, 277 or. ISBN: 84-930782-4-7. [1].

[4] Idoia Estornés Zubizarreta: «Francisco Ulacia Beitia», Auñamendi Eusko Entziklopedia.

[5] ttps://katarain.com/2012/02/11/franciscodeulaciaelcaudillo/

[6] ttps://www.euskalmemoriadigitala.eus/handle/10357/6978

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]