Gordon Moore

Gordon Moore
	; (2004) Irudi gehiago
Bizitza
Jaiotzako izen-deiturak	Gordon Earle Moore
Jaiotza	San Frantzisko, 1929ko urtarrilaren 3a
Herrialdea	Ameriketako Estatu Batuak
Heriotza	Waimea (Hawaii), 2023ko martxoaren 24a (94 urte)
Familia
Ezkontidea(k)	Betty I. Moore (en) (1950eko irailaren 9a - 2023ko martxoaren 24a)
Hezkuntza
Heziketa	Kaliforniako Teknologia Institutua Doktoretza ; San José State University (en) ; Kaliforniako Unibertsitatea Berkeleyn Zientziatan graduatua ; Sequoia High School (en)
Hizkuntzak	ingelesa
Jarduerak
Jarduerak	ekintzailea, kimikaria, filantropoa, ingeniaria eta fisikaria
Enplegatzailea(k)	Kaliforniako Unibertsitatea Berkeleyn
Lan nabarmenak	ikusi Mooreren legea; Intel;
Jasotako sariak	ikusi Teknologiaren eta Berrikuntzaren Domina Nazionala (1989) ; Askatasunaren Domina Presidentziala ; John Fritz Medal (1993) ; IEEE Frederik Philips Award (1979) ; Perkin domina (2004) ; IEEE Medal of Honor (2008) ; National Inventors Hall of Fame (2009) ; Computer History Museum fellow (1998) ; Nierenberg Prize (2006) ; Dan David Prize (2010) ; W. Wallace McDowell Award (1978) ; IEEE Founders Medal (1997) ; Othmer Gold Medal (2001) ; Bower Award and Prize for Achievement in Science (2002) ; Harry H. Goode Memorial Award (1978) ;
Kidetza	Arteen eta Zientzien Ameriketako Estatu Batuetako Akademia; Ingeniaritzako Akademia Nazionala

Gordon Earl Moore (San Frantzisko, 1929ko urtarrilaren 3a – Waimea, Hawaii, 2023ko martxoaren 24a) ekintzaile, kimiko, filantropo, ingeniari eta fisikari estatubatuarra izan zen, Intelen sortzaileetako bat eta Mooreren legearen egilea.^[1]

Biografia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

San Frantziskon (Kalifornia) jaio zen 1929ko urtarrilaren 3an. Berkeleyko Kaliforniako Unibertsitatean kimikan lizentziatu zen 1950ean eta kimikan eta fisikan doktorea Kaliforniako Teknologia Institutuan (Caltech) 1954an. Berkeley-n ikasi aurretik, San Jose Estatuko Unibertsitatean eman zituen bere lehen bi graduko urteak eta han Betty emaztea ezagutu zuen.

William Shockley Caltech-eko graduatuarekin bat egin zuen Shockley Semiconductor Laboratory-n (Benchmark Instruments-en dibisioa), baina "Traitorous Eight"-ekin batera alde egin zuen Sherman Fairchild-ek haiek babestea eta Fairchild Semiconductor Corporation sortzea onartu zuenean.

1968ko uztailean Intel sortu zuen Robert Noycerekin batera, presidenteorde exekutibo gisa aritu zen arte, 1975ean presidente eta zuzendari nagusi izan zen arte. 1979ko apirilean, administrazio kontseiluko kide egin zen, baita zuzendari nagusi ere, eta bi karguak izan zituen 1987ko apirilean, zuzendari nagusi kargua utzi zuen arte. Zuzendaritza Batzordeko kide emeritu gisa kolaboratu zuen.

2001ean, berak eta bere emazteak 600 milioi dolar eman zizkioten Caltech-i, goi-mailako hezkuntza-erakunde bati inoiz egin den dohaintzarik handiena. Moorek esan zuen honek Caltech ikerketa eta teknologiaren lidergoan mantentzea zela. Caltech Patronatuko kide izan zen 1994tik 2000ra eta hortik aurrera.

2003an Zientziaren Aurrerapenerako Amerikako Elkarteko kide hautatu zuten.

Cambridgeko Unibertsitateko Matematika Zientzien Zentroko Liburutegia bere omenez eta Betty Irene Whitaker emaztearen omenez izendatu zuten, baita Caltech-eko Moore laboratorioen eraikina (1996) ere. vv bb nn mm kk ll dd

Mooreren legea[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Mooreren legea 1965eko apirilaren 19ko artikulu batean argitaratu zen Electronics aldizkarian).

Bertan, 24 hilabetean behin, ordenagailuen potentzia bikoiztu egingo zela formulatu zuen. Ordenagailuen gaitasunen garapen horrek bere zereginetan tresna informatikoak erabiltzen dituzten informatikariak eta, batez ere, ikertzaile eta langileak lan-dinamika birdiseinatu behar izan ditu. Informazioaren eta Dokumentazioaren alorrean (adibidez), biltegiratze, memoria eta datuak berreskuratzeko ahalmenak bultzatu ditu programatzaileak eta informatikariak lege hori kontuan hartzera beren datu-baseak, informazio-gordailuak edo katalogo automatizatuak eguneratzean.