Ingeniari Elektriko eta Elektroniken Institutua
Ingeniari Elektriko eta Elektronikoen Institutua (ingelesez: The Institute of Electrical and Electronics Engineers edo IEEE), estandarizazioan diharduen mundu mailako erakunde tekniko-profesional bat da.
427.000 kide eta boluntario inguru ditu 190 herrialdetan[1], eta teknologia berrietako profesionalek osatutako nazioarteko irabazi-asmorik gabeko elkarte handiena da. Arlo ezberdinetako profesionalek parte-hartzen dute, hala nola: ingeniari elektrikoak eta elektronikoak, informatikariak, sistema-ingeniariak, biomedikuntzako ingeniariak, telekomunikazio ingeniariak, software-ingeniariak, etab.
Bere kideen bidez, 360.000 boluntario baino gehiago 175 herrialdeetan, IEEEa autoritate nagusia eta izen handiena duena da elektrizitatetik eratorriko arloetan: telekomunikazioak, elektronika, informatika, teknologia aeroespaziala...
IEEE beraren arabera, bere lana sormena, garapena eta integrazioa garatzea eta teknologia desberdinetako aurrerapenak elkartrukatzea da gizadiaren probetxurako[2]. Hauek dira bere estandarretako batzuk:
- VHDL
- POSIX
- IEEE 1355
- IEEE 1394
- IEEE 1451
- IEEE 1471
- IEEE 1855
- IEEE 1905
- IEEE 488
- IEEE 802
- IEEE 802.11
- IEEE 754
Bere argitaratze, konferentzia eta adostasunean oinarritutako estandarren bidez, IEEEak mundu osoan argitaratutako literatura teknikoaren %30 sortzen du, 350 konferentzia antolatzen ditu urtean zehar eta 900 estandar aktibo baino gehiago ditu (eta beste 700 garatzen).
Historia
[aldatu | aldatu iturburu kodea]1884 urtean eratu zen eta bere sortzaileen artean Thomas Alva Edison, Alexander Graham Bell eta Franklin Leonar Pope bezalako pertsona esanguratsuak daude. 1963an IEEE izena hartu zuen, AIEE (ingelesez: American Insitute of Electrical Engineers) eta IRE (ingelesez: Institute of Radio Engineers) erakundeak bateratzean. Garai hartan, talde konbinatuak 150.000 kide zituen, %93 Amerikako Estatu Batuetan (AEB). 2021erako, 400.000 kide zeuden, eta horietatik %60 AEBetatik kanpo zeuden[3].
IEEEren egoitza New York hirian dago, Park Avenue-ko 3. zenbakian, baina bere jarduera gehienak Piscataway-ko (New Jersey) IEEE Operations Center-n egiten dira[4], lehen aldiz 1975ean okupatua.
Kontrobertsia
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Huaweiren debekua
[aldatu | aldatu iturburu kodea]2019ko maiatzean, IEEEk mugatu egin zien Huaweiko langileei artikuluak berrikusteko edo editore gisa dokumentuak erabiltzeko aukera, Estatu Batuek Huaweiren aurka jarritako zehapenek "lege-ondorio larriak" zituztelako[5]. Huaweiko langileek, arauak ezartzeko erakundeko kide gisa, boto-eskubideak erabiltzen jarraitu zezaketen, arauak garatzeko bileretara joan, proposamenak aurkeztu eta eztabaida publikoetan iruzkinak egin[6]. Debekuaren ondorioz, zientzialari txinatarrak haserretu egin ziren sare sozialetan. Txinako irakasle batzuek afiliazioak bertan behera uztea erabaki zuten.
2019ko ekainaren 3an, Huaweik argitaletxe gisa aritzeko eta bikoteka berrikusteko jardueretan zeuzkan murrizketak kendu zituen IEEEk, Estatu Batuetako gobernuaren baimena jaso ondoren[7][8].
Errusiaren eta Ukrainaren arteko gatazkaren gaineko jarrera
[aldatu | aldatu iturburu kodea]2022ko otsailaren 26an, Levgen Pichkalov IEEEko Ukrainako Sekzioko lehendakariak dei egin zien IEEEko kideei, "Errusiako jarduerak [IEEErenak] eta membresia izozteko", eta IEEEren "Errusiako erasoaren erreakzio publikoa eta gaitzespen zorrotza" eskatu zuen[9]. 2022ko martxoaren 17an, Errusiako (Siberia) IEEEko kide Roman Gorbunov-en artikulu bat, elkarrizketa moldean emana, argitaratu zen IEEE Spectrum-en, "Errusiako ikuspegia Ukrainako gerrari buruz" izenburupean. "IEEEko kideen arteko ikuspuntuen aniztasuna" erakusteko helburuarekin[10]. 2022ko martxoaren 30ean, Anna Rohrbach ekintzaileak gutun irekia bidali zuen, IEEE Spectrum-i eskatuz onartzeko "nahi gabe desinformazioa eta propaganda errusiarra sustatzen dituen pieza bat argitaratu dutela"[11]. Egun batzuk geroago, editoreen ohar bat gehitu zen, "argitaratzeko unean testuinguru egokia ez emateagatik" barkamena eskatuz[12], nahiz eta editoreek ez zuten jatorrizko artikulua berrikusi[13].
Sozietateak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]IEEE hogeita hemezortzi sozietatetan multzokatuta dago, bakoitzak berariazko lan-eremu bat hartzen duelarik. Sozietate horiek argitalpen espezializatuak, hitzaldiak eta negozio sareak eskaintzen dituzte, besteak beste.
- IEEE Aerospace and Electronic Systems Society
- IEEE Antennas & Propagation Society
- IEEE Broadcast Technology Society
- IEEE Circuits and Systems Society
- IEEE Communications Society
- IEEE Components, Packaging & Manufacturing Technology Society
- IEEE Computational Intelligence Society
- IEEE Computer Society
- IEEE Consumer Electronics Society
- IEEE Control Systems Society
- IEEE Dielectrics & Electrical Insulation Society
- IEEE Education Society
- IEEE Electromagnetic Compatibility Society
- IEEE Electron Devices Society
- IEEE Engineering in Medicine and Biology Society
- IEEE Geoscience and Remote Sensing Society
- IEEE Industrial Electronics Society
- IEEE Industry Applications Society
- IEEE Information Theory Society
- IEEE Instrumentation & Measurement Society
- IEEE Intelligent Transportation Systems Society
- IEEE Magnetics Society
- IEEE Microwave Theory and Techniques Society
- IEEE Nuclear and Plasma Sciences Society
- IEEE Oceanic Engineering Society
- IEEE Photonics Society
- IEEE Power Electronics Society
- IEEE Power & Energy Society
- IEEE Product Safety Engineering Society
- IEEE Professional Communication Society
- IEEE Reliability Society
- IEEE Robotics and Automation Society
- IEEE Signal Processing Society
- IEEE Society on Social Implications of Technology
- IEEE Solid-State Circuits Society
- IEEE Systems, Man & Cybernetics Society
- IEEE Ultrasonics, Ferroelectrics & Frequency Control Society
- IEEE Vehicular Technology Society
Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea] |