Jane Barnell

Jane Barnell
	Jane Barnell 1915 inguruan Irudi gehiago
Bizitza
Jaiotza	Wilmington (Ipar Carolina), 1871ko urtarrilaren 3a
Herrialdea	Ameriketako Estatu Batuak
Lehen hizkuntza	ingelesa
Heriotza	Los Angeles, 1951ko urriaren 26a (80 urte)
Hezkuntza
Hizkuntzak	ingelesa
Jarduerak
Jarduerak	aktorea eta zirkuko artista

Jane Barnell, zirkoan Lady Olga edo Madame Olga izenez ezaguna (Wilgminton, Ipar Carolina, AEB, 1871ko urtarrilaren 3a- Los Ángeles , AEB, 1951ko urriaren 26a) estatubatuar zirkuko artista lan egin zuen emakume bizarduna izan zen.^[1]^[2]^[3]^[4]

Biografia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Jane Barnell Wilmingtonen (Ipar Carolina) jaio zen. George Barnellen (karabanak egiten dituen judu errusiar nomada) eta haren emaztearen (jatorri katawbanarreko irlandarra) alaba zen. Bikotearen bigarren alaba izan zen, eta hiru ahizpa eta bi neba zituen. Amonak jarri zion izena. Bere ama York Konderrikoa (Ipar Carolina) zen. Bi urte zituela bizarra ateratzen hasi zitzaion, eta, horregatik, amak mediku hoodoetara eta beste petrikilo batzuengana eraman zuen, gaixotasuna sendatzen ote zioten ikusteko.

Zirkura saldu[aldatu | aldatu iturburu kodea]

1875ean, 4 urte zituela, Ekialdeko Familia Handiaren zirkura saldu zuen amak, aita Baltimoren negozio-bidaia batean zegoela. Zirkoa honako hauek osatzen zuten: emakume musulman bat, zuzendari gisa lan egiten zuena; haren bi alaba, dantzari zirenak; eta bi seme-alaba, malabaristak eta funanbulistak zirenak. Janek hainbat hilabete eman zituen zirkuarekin bira egiten Estatu Batuetako hegoaldean, New Orleansera joan aurretik Europara joateko. Europan, Alemaniako zirku batekin bira egin zuten. Berlinen tifusez gaixotu eta ongintzako ospitale batera eraman zuten eta, ondoren, umezurztegi batera. Bost urte zituela, aitak aurkitu zuen, eta konturatu zen agian zirkoaren jarduera bi Carolinetatik Europaraino arrastatu zuelako izan zela, edo zirkoaren jabeak Berlingo polizia Wilmingtoneko sheriffarekin harremanetan jarri zelako.

Amonaren ondoan[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Gertakariaren ondoren, Barnell amona catawbanarekin bizitzera joan zen Mecklenburg konderrian (Ipar Carolina), eta bizarra mozten hasi zen, hainbeste ez nabaritzeko. Amonak Florence Nightingaleren istorioak kontatzen zizkion, eta Wilimingtongo ospitale zaharrean erizain-ikastun gisa 17 urterekin lan egitera bultzatu zuen. Han lan egin zuen urtebetez, baina oso atsegina ez zen gertakari bat izan zuen, eta pentsatu zuen inoiz ez zuela bizimodu normala izango, eta amonaren etxaldera itzultzea erabaki zuen.

Zirkuan eta filmetan[aldatu | aldatu iturburu kodea]

1892an, William Heckler izeneko zirkuko artista bat ezagutu zuen, eta hark esan zion John Robinsonen zirkoan lan bat lortuko zuela bizarra kentzen bazuen. Hainbat izen artistikorekin probatu zuen zortea, Lady Olga Roderick aukeratu zuen arte, bizarrak 31 zentimetro neurtzen zituenean. Neguan Ipar Carolinara itzultzen zen, amona 1899an hil zen arte. Robinson zirkoan 14 urtez lan egin zuen.

Denbora batez, Barnell zirku ugarirekin ibili zen biraka; besteak beste, Ringling anaien zirkua, eta, ondoren, Times Squareko (New York) Hubert Museoan sartu zen. Hainbat filmetan agertu zen, eta ezagunena Tod Browningen Munstroen geldialdia (1932) izan zen, eta, filmaren DVDaren arabera, filmean zirkuko artistak irudikatzeko moduagatik traumatizatu zuen esperientzia.

Bizitza pertsonala[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Barnell lau aldiz ezkondu zen. Lehen harremana John Robinson-en zirkuan jotzen zuen musikari aleman batekin izan zuen, eta bi seme-alaba izan zituen. Senarra eta bi seme-alabak urte batzuk geroago hil ziren. Bigarren senarra hil egin zuten hegazkin batean, ezkondu eta hilabete batzuetara. Hirugarren ezkontza alkoholiko batekin eta lasterrera dibortziatu ziren. Azken harremana Thomas O’Boyle managerrarekin izan zuen, pailazo ohi umezurtz eta artista Hubert Museoan.

Artista bihurtu ondoren, familiarekiko harreman ia guztia galdu zuen. Denek uste zuten bera zoritxarrekoa zela. 1940an aitortu zuen 22 urtean bere senideak ez zituela ikusi, eta hilda zeudela uste zuen. Ahizpa batek haur txinatar itsuak zaintzen lan egiten zuen erizain gisa.