Josef Popper-Lynkeus

Josef Popper-Lynkeus
	; Irudi gehiago
Bizitza
Jaiotza	Kolín, 1838ko otsailaren 21a
Herrialdea	Austria ; Australia
Heriotza	Viena, 1921eko abenduaren 22a (83 urte)
Hobiratze lekua	Old Jewish Cemetery (en)
Familia
Aita	Abraham Popper
Jarduerak
Jarduerak	filosofoa, idazlea eta itzultzailea
Izengoitia(k)	Lynkeus

Josef Popper-Lynkeus (Kolin, 1838ko otsailaren 21a - Viena, 1921eko abenduaren 22a) soziofilosofo, ingeniari eta idazle austriarra izan zen ^[1] .

Gazteria eta ikasketak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Josef Popper-Lynkeus judu familia bateko bosgarren semea da. Karl Popper filosofo austriar-britainiarraren osaba zen. Matematika, fisika eta teknologia ikasi zituen Pragako Alemaniako Polytechnikum-en. Zientzialari juduak Austriako eta Alemaniako funtzio publikotik kanpo utzi zituzten nazio- eta eliz-arauengatik, ezin izan zuen han bere emaitza akademiko bikainak merezi zuen funtziorik bete.

Karrera[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Trenbideetan lan egin zuen urte batzuetan, gero eskola pribatu batean irakasle gisa eta egunkarietako zuzendari gisa. Ekonomia, zibilizazioen historia eta estetika ere ikasten zituen Vienako Unibertsitatean .

Bere ingeniaritzan karreran zehar, patente batzuk aurkeztu zituen eta natur zientzietako lanak argitaratu zituen. Vienako automobilgintzaren aitzindaria ezagutu zuen, Siegfried Marcus, eta, gainera, azken honek ingeniaritza elektrikoan egindako aurkikuntzak goraipatu zituen bere oroitidazkietan .

Dena den, bere Allgemeinen Nährpflicht ("Elikadurarako eskubidea") izenekoan hizpide dituen erreforma sozialaren gaietan egindako lanagatik da ezaguna. Filosofia hori hiru etapatan formulatzen du, 1887an lehendabizi Das Recht zu leben und die Pflicht zu sterben ("Hiltzeko betebeharra bizitzeko eskubidea"), gero Das Individuum und die Bewertung menschlicher Existenzen ("Gizabanakoa eta giza existentziaren ebaluazioa"), eta azkenik, 1912an, bere Die allgemeine nährpflicht als lösung der sozialen frage ("Elikadurarako eskubidea arazo sozialaren irtenbide gisa"). Guztiontzat gutxieneko errenta duin bat eskatzen dutenen aitzindarietako bat da.

Josef Popper-Lynkeus Vienako israeldar hilerrian atseden hartzen du.

Obrak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Alemaniako edizioak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Über die Quelle und den betrag der durch luftballons geleisteten arbeit. ; Wien, KK Hofund staatsdruckerei, 1875. (OCLC 19567627 )
Das Recht zu leben und die Pflicht zu sterben : Sozialphilosophische Betrachtungen ; Leipzig, 1879. (OCLC 46298474 )
Die physikalischen grundsätze der elektrischen kraftubertragung. Eine einleitung in das estudio der electrotechnik, ; Wien A. Hartleben, 1884. (OCLC 29835819 )
Die Technischen Fortschritte nach ihrer ästhetischen und kulturellen Bedeutung ; Leipzig : Verlag von Carl Reissner, 1888. (OCLC 16829166 )
Flugtechnik. ; Berlin, WH Kühl, 1889. (OCLC 2867862 )
Flugtechnische Ausblicke ; Viena : Verlag des Verfassers, 1891. (OCLC 52343954 )
Am Rande des Abgrundes. Socialdemokratie und Anarchismus zabalagoa. Ein Mahnruf an Fürsten und Völker. ; Leipzig : Elischer, 1894. (OCLC 86153255 )
Phantasian eines errealisten ; Dresden : C. Reissner, 1899. (OCLC 4295255 )
Das Individuum und die Bewertung menschlicher Existenzen, ; Dresden, C. Reissner, 1910. (OCLC 2956141 )
Die allgemeine nährpflicht als lösung der sozialen frage : eingehend bearbeitet und statistisch durchgerechnet; mit einem Uschweis der theoretischen und praktischen Wertlosigkeit der Wirtschaftslehre ; Dresden : Carl Reissner, 1912. (OCLC 13516255 )
Voltaire; ein bild seiner persönlichkeit ... ; Dresden, Reissner, 1920. (OCLC 43291364 )

Bibliografia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Der Türmer. (Josef Popper-Lynkeus.) ; Bruno Frei ; Viena, Verl. Noring, 1971. (OCLC 2153414 )
Der Plan des Josef Popper-Lynkeus ; Frederick Philip Hellin; Robert Plank; Berna ; Frankfurt am Main ; Las Vegas : Lang, 1978. (OCLC 7781725 )
Josef Popper-Lynkeus, sein leben und sein wirken, ; Adolf Gelber ; Wien, New York Interterritorialer verlag "Renaissance" (Erdtracht) 1923. (OCLC 2702151 )