Joxe Mari Korta
Joxe Mari Korta | |
---|---|
Bizitza | |
Jaiotzako izen-deiturak | José María Korta |
Jaiotza | Zestoa, 1943ko azaroaren 17a |
Herrialdea | Gipuzkoa, Euskal Herria |
Heriotza | Zumaia, 2000ko abuztuaren 8a (56 urte) |
Heriotza modua | giza hilketa: Bonba-autoa |
Hiltzailea | Euskadi Ta Askatasuna |
Hezkuntza | |
Hizkuntzak | euskara gaztelania |
Jarduerak | |
Jarduerak | ekintzailea eta enpresaburua |
Joxe Mari Korta Uranga (Zestoa, Gipuzkoa, 1943ko azaroaren 17a - 2000ko abuztuaren 8a) enpresaburua eta ADEGIko (Gipuzkoako Enpresaburuen Elkartea) presidentea izan zen 1994 eta 2000 bitartean. Elkartearen presidentea zen ETAk erail zuenean. Kortak, ADEGIko presidentetzatik, alderdien arteko akordioetarako deia egin zuen.
Biografia
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Arroan jaio zen, Erkisketa Goikoa baserrian, 11 anai-arrebako familian. Familia abertzalea zuen, EAJren ingurukoa. Lehen ikasketak Arroako eta Zestoako eskoletan egin zituen. 1956an Donostiako Apaizgaitegian sartu zen, eta Filosofia eta Giza Zientzia ikasketak egin zituen han. 1966an Apaizgaitegia utzi ondoren, komertzial lanean jardun zuen. 1971. urtean bere bi anaiek sortutako Korta SA enpresan hasi zen lanean, lehenik Zumaiako Narrondo auzoan eta 1999az geroztik Zumaiako bertako Gorostiaga industriagunean. Makina-tresnen alorrerako doitasunezko piezak egiten dituzte enpresa horretan, eta esportazio-ahalmen handia du, Europa, Asia eta Amerikako hainbat merkatutan sartuta baitago.
32 urterekin ADEGI Gipuzkoako enpresaburuen elkarteko zuzendaritza taldean sartu zen. 1994. urtean ADEGIko lehendakari izendatu zuten, Tomas Aritzetaren ordez, eta 1997. eta 2000. urteetan bere karguan berretsi zuten. Elkarteko zuzendaritza-kontseiluko eta batzorde betearazleko kide ere bazen 1980tik aurrera. Beste hainbat ekimenetan ere parte hartu zuen, besteak beste, Elkargi Berme Elkarkariko Sozietatearekin eta Enpresaren Garapenerako Zentroarekin batera. AMT makina-tresnako fabrikatzaileen elkarteko presidente ere izan zen.
1971ean Marian Zearretarekin ezkondu zen, eta hiru seme izan zituzten: Andoitz, Ibai eta Lander.
Mendizale eta txirrinduzale handia, Zumaiako Txirrindulari Elkarteko kide zen. Bere euskaltzaletasunak eta hezkuntzaren inguruan zuen kezkak bultzatuta, Zumaiako ikastolako lehendakari izan zen 1976 eta 1980 artean. Ikastolen Federazioko ordezkari ere bazen.
1980ko maiatzaren 15ean, Kortaren adiskide mina zen Zeferino Peña ETAk erail zuen. Gertaera horrek biziki hunkitu zuen Joxe Mari Korta, eta bakearen aldeko ardura handia eragin zion. Horren erakusle dira Gipuzkoako enpresaburuek aipatu ohi duten «Korta espiritua»,[1][2] eta Ibarretxe lehendakariak bere egin zuen Kortaren esaldi hau: «para alcanzar la paz merece la pena incluso equivocarse» («Bakea iristeko, merezi du baita huts egitea ere»).[3][4] Kortak, ADEGIko presidentetzatik, alderdien arteko akordioetarako deia egin zuen.
Joxe Mari Kortak, Brightonen eta Genevan egindako egonaldiei esker, ondo zekizkien ingelesa eta frantsesa, eta lehenagotik ikasiak zituen gaztelania eta bere ama hizkuntza, euskara.
Joxe Mari Kortaren hilketa
[aldatu | aldatu iturburu kodea]2000. urtean, 56 urte zituela, ETAk bonba-auto baten bidez erail zuen Zumaiako Gorostiaga industriagunean, bere enpresaren aurrean.
Kortaren hilketak hautsak harrotu zituen Zumaian zein Zestoan. Hilketa gaitzesteko udalbatzarrean tentsio uneak bizi ziren Zestoako udaletxean, ezker abertzaleak hilketa gaitzesteari uko egin zionean. EAJk eta EAk, ordea, Kortaren hilketa hasieratik gaitzetsi zuten.
Erreferentziak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Artikulu honen edukiaren zati bat Lur hiztegi entziklopedikotik edo Lur entziklopedia tematikotik txertatu zen 2011/12/27 egunean. Egile-eskubideen jabeak, Eusko Jaurlaritzak, hiztegi horiek CC-BY 3.0 lizentziarekin argitaratu ditu, Open Data Euskadi webgunean.
- ↑ Gurutze IZAGIRRE: «"Bakerako oinarriak jartzeko aukera dutenei" adorea eskatu die Adegik»[Betiko hautsitako esteka], Berria, 2005-06-04.
- ↑ ADEGI: «Nortzuk gara»[Betiko hautsitako esteka], ADEGIren webgunea.
- ↑ «El presidente de Adegi dice que por conseguir la paz merece la pena "arriesgar e incluso equivocarse"»[Betiko hautsitako esteka], El Correo, 2006-07-18.
- ↑ Javier GUILLENEA: «Adegi advierte de que no aceptará un alto el fuego que mantenga la extorsión», Diario Vasco, 2006-06-16.
Kanpo estekak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Wikiesanetan badira aipuak, gai hau dutenak: Joxe Mari Korta |