Leonor Rodríguez de Castro

Leonor Rodríguez de Castro
Bizitza
Herrialdea	Gaztelako Koroa
Heriotza	Santa Olalla, 1275
Familia
Ezkontidea(k)	Filipe Gaztelakoa Filipe Gaztelakoa
Leinua	House of Castro (en)
Jarduerak
Jarduerak	infanta (en)

Leonor Rodriguez de Castro (? – Santa Olalla, Burgos, 1275eko apirilaren 27a) Gaztelako dama izan zen, Castro etxekoa. Gurasoak izan zituen Leonor Gonzalez de Lara eta Rodrigo Fernández de Castro, zeinari Jaime de Salazar Achak Guerau Rodrigo de Castro deitu zion, Cigales, Mucientes eta Santa Olallako jauna izan zena.

Gaztelako infanta izan zen, Gaztelako Felipe infantearekin ezkontzeagatik, Gaztelako Fernando III.a Gaztelakoaren eta Beatriz Suabiako erreginaren semea.

Bizitza

Ez dakigu zehazki noiz jaio zen. Rodrigo Fernández de Castro eta Leonor González de Lararen alaba izan zen. Aitaren aldeko aitona Guerau IV.a de Cabrera, Cabrera eta Agerreko bizkondea izan zen eta amona Elo Pérez de Castro; eta amaren aldetikoak Gonzalo Nuñez de Lara kondea, Lararen Etxeko jauna, eta María Diaz de Haro.

Felipe Gaztelakoaren hilobia. Villalcázar de Sirgako Andre Maria Zuriaren eliza.

Bere senarra, Felipe Gaztelako infantea, lehen aldiz ezkondua zen Norvegiako Kristina printzesarekin, Haakon IV.a Norvegiako erregearen alabarekin, eta geroago Inés de Guevara izeneko damarekin, Guevara y Girón familiakoa. -Cisneros. Eta azken hau 1265ean hil zenean, Leonor izan zen hirugarren eta azken emaztea. Ezkontzaren data zehatzik ez dago. Felipe infantea, lehen aldiz ezkondu aurretik Sevillako artzapezpiku hautagaia izan zen, sekula halakotzat sagaratu ez bazen ere, eta Valladolideko, Castrojerizeko eta Covarrubiasko kolegiatuetako abadeak, Leonor Rodríguez de Castrorekin ezkondu zen. Lara Etxeko jaun Nuño González de Lararen iloba ere izan zen.

Leonor Rodriguez de Castrok 1275eko apirilaren 27an egin zuen bere testamentua eta kodiziloa Santa Olallan. Eta dokumentu horretan, non ez den aipatzen Felipe infantea jada hil zelako, Leonor Rodriguezek bere burua honelaxe izendatu zuen: «Leonor Rodriguez andrea, Rodrigo Ferrandez de Caftro jaunaren eta Leonor Gonçalez andrearen alaba». Juan Gonzalez Calatravako Ordenako maisua testamentuko testamentu-betearazle izendatzeaz gain, Amaiako San Felices komentuan haren gorpua ehortz zezaten agindu zuen, eta, aldi berean, ondare garrantzitsuak utzi zizkien hainbat monasterio eta ospitaleri. Eta bere xedapenak betetzeko, Calatravako maisuari agindu zion Santa Olalla hiribildua bere errentekin batera entrega zezala, eta maestreak esanak betetzen ez bazituen, testamentugileak Toledoko artzapezpikuari, Sancho de Aragoni, eskatzen zion errespetarazteko eta betetzeko.

Bere gorpua Burgoseko probintzian dagoen Calatravako Ordenaren Amayako San Felices komentuan lurperatu zuten, 1568an Burgos hirira eraman zuten arren. Eta komeni da gehitzea, iraganean, oker uste izan zela Leonor Felipe infantearekin batera lurperatu zutela Sirgako Villalcázarko Andre Maria Zuriaren elizan eta Ines de Guevarari dagokion hilobian.

San Felix martiriaren eliza eta etxea, antzina Amaiako San Felices de Amaya moja kalatraben monasterioa izan zena.

Faustino Menéndez Pidal de Navascués heraldikan adituak dioenez, inguruabarrak ezezagunak dira, beharbada "urte nahasi haietako intriga politikoekin" zerikusia izan zezakeen, Felipe infantea Villalcázar de Sirgan lurperatzera eramana izateak, bigarren emaztearen familiakoa zen eta. Eta aditu jorren esnaetan, beharbada, Leonor Rodríguez de Castro ez zen bere senarrarekin bizi, azken horrek 1272an Gaztela utzi eta Granadako erresuma nazarira joan zenetik.

Testamentuko kodiziloan, Leonor Rodriguezek Calatravako maestre eskatzen zion bere zorrak ordain zitzala eta, hori egin ostean, Pedro Fernandez de Castro ilobarengana jo zezala, Fernan Ruiz de Castro nebaren semea zena, Santa Olallako portazgoaren errentekin. Era berean, testamentugileak Santa Olalla herria bere iloba Pedro Fernandezek «bedeinkazio-semea» izan arte atxiki zezala agintzen zuen, eta gero eman ziezaiola, edo bat ere ez bazeukan, aipatutako hiribilduaren erdia, bere herrixkekin batera, Calatravaren Ordenaren esku gera zedila, eta beste erdia San Felices komentuaren esku, non zeko afindu zuen.

1269ko maiatzaren 24an, Toledo hirian, Felipe infanteak eta bere hirugarren emazteak, Leonor Rodriguez de Castrok, Calatravako Ordenarekin akordio garrantzitsu bat sinatu zuten, Antso II.a Portugalgoaren alarguna zen Mencía Lopez de Haro erregina ezkontidearen oinordekotza espero zuten errenta eta jabetza batzuei buruz.Han adostu zuten infantearen emazteak eta haren nebak, Fernan Ruiz de Castrok, uko egingo ziotela Paredes de Nava hiribilduaren erdiari eta Mencia erreginaren Infantadoan Calatravaren Ordenaren alde zegokien diruari, 15.000 marabediren truke. Eta aipatutako Zalditeria Ordenak, bere aldetik, Carmenako bailiaren edukitza, bere errenta guztiekin batera, Rondako akeñak eta Pedrañanako etxe batzuk, eta Fernan Ruiz de Castro eta bere emazte Urraca Diaz de Harori, Magango cilleroaren biziarteko edukitza lagako zien. Hala ere, Alfontso X.a Jakintsuak erabat kontra egin zion lortutako akordioari, eta Mencia erregina konbentzitu zuen Alfontso X.aren oinordeko Fernando de la Cerda infantea oinordeko izenda zezan; beraz, aurrerantzean Felipe infanteak bere anaia erregeaz mendekatzeko aukera bilatu zuen.

Leonor Rodríguez de Castro Santa Olalla herrian hil zen, 1275eko apirilaren 27tik aurrera, data zehatza ezagutzen ez den arren.

Hilobia

Felipe Infantea 1274ko azaroaren 28an hil zen eta Villalcázar de Sirgako Santa Maria la Blanca elizan lurperatu zuten bere bigarren emaztearekin batera, Inés de Guevararekin. Luis de Salazar eta Castro guztiz oker egon zen Amayako San Felices komentuan Leonor Rodríguez de Castrorekin batera lurperatu zutela esatean.

Ezkontza eta ondorengoak

Fernando III.aren seme zen Felipe Gaztelakoa infantearekin izandako ezkontzaren ondorioz, seme bat jaio zen:

• Filipe Gaztelakoa (1271 eta 1274 artean jaioa). Haurtzaroan hil zen, bere amarekin batera Amayako San Felices komentuan lurperatu zutelarik, gero hondamendi egoeran egon den hilobia.

Jose Pellicer Ossau Salas eta Tovar genealogian adituak eta historialariak bere lanean Filipe infantearen eta bere hirugarren emaztearen arteko loturatik jaiotako beste alaba baten berri eman zuen, nahiz eta Luis de Salazar y Castrok filiazio hori gezurtatu zuen Leonor Rodriguez de Castroren testamentuan oinarrituz, non ez den aipatzen:

• Beatriz Gaztelakoa (h.1340). Diego Pérez Sarmientorekin ezkondu zen, zeinarekin seme-alabak izan zituen, eta Benevivereko Santa Maria abadiako ongile ospetsua izan zen.

Bibliografia

• Arco y Garay, Ricardo del (1954). Sepulcros de la Casa Real de Castilla. Madrid: Instituto Jerónimo Zurita. CSIC. OCLC 11366237. 

• Belmonte Fernández, Diego. (2022). «Tres sellos para un infante: documentos de Don Felipe, abad de Valladolid y arzobispo electo de Sevilla (1229/31-1278)» Medievalismo: boletín de la Sociedad Española de Estudios Medievales (Murcia: Sociedad Española de Estudios Medievales) (32): 41-68. ISSN 1131-8155..

• Fernández-Xesta y Vázquez, Ernesto (1991). Un magnate catalán en la corte de Alfonso VII: "Comes Poncius de Cabreira, Princeps Çemore". Madrid: Prensa y Ediciones Iberoamericanas, D.L. ISBN 84-865-6841-2. 

• Flórez, Enrique (1770). Antonio Marín, ed. Memorias de las Reinas Católicas. Historia genealógica de la Casa real de Castilla y de León. Tomo II (2. edizioa). Madrid. OCLC 651223506. 

• Franco Mata, María Ángela. (2014). «Artes suntuarias medievales en el actual montaje del Museo Arqueológico Nacional» Anales de historia del arte (Madrid: Universidad Complutense de Madrid: Departamento de Historia del Arte y Servicio de Publicaciones) (Extra 1): 147-171. ISSN 0214-6452..

• Franco Mata, María Ángela. (2018). «Antecedentes iconográficos medievales de la pintura religiosa del Greco» Archivo Ibero-Americano (Madrid: Franciscanos Españoles, O.F.M.) (287): 351-448. ISSN 0004-0452..

• Franco Mata, Ángela María. (2020). «Datos para el estudio de un monumento sepulcral gótico con iconografía franciscana» Archivo Ibero-Americano (Madrid: Franciscanos Españoles, O.F.M.) (290): 395-416. ISSN 0004-0452..

• Hernández Parrales, Antonio. (1959). «El infante Don Felipe, primer arzobispo electo de Sevilla, después de la Reconquista» Archivo hispalense: Revista histórica, literaria y artística (Sevilla: Diputación Provincial de Sevilla) (97): 195-205. ISSN 0210-4067..

• Ibáñez de Segovia, Gaspar (1777). Joachin Ibarra, ed. Memorias históricas del Rei D. Alonso el Sabio i observaciones a su chronica. Madrid. OCLC 458042314. 

• Kinkade, Richard. (2018-2019). «‘Hermanos ofendidos’: contiendas fraternales en el reinado de Alfonso X» Alcanate: Revista de estudios Alfonsíes (Sevilla: Cátedra Alfonso X el Sabio: Universidad de Sevilla) (11): 97-122. ISSN 1579-0576..

• —— (2019). Albores de una dinastía: la vida y los tiempos del infante Manuel de Castilla (1234-1283). Serie I - Estudios; 245 (1 edizioa). Albacete: Instituto de Estudios Albacetenses “Don Juan Manuel” y Excma. Diputación de Albacete. ISBN 978-84-948930-7-0. 

• Mañueco Villalobos, Manuel; Zurita Nieto, José; (1920a). Sociedad de estudios históricos castellanos, ed. Documentos de la Iglesia Colegial de Santa María la Mayor de Valladolid. Siglo XIII (1201-1280). Tomo II (1. edizioa). Valladolid: Imprenta Castellana. OCLC 769283517. 

• ——; Zurita Nieto, José; (1920b). Sociedad de estudios históricos castellanos, ed. Documentos de la Iglesia Colegial de Santa María la Mayor de Valladolid. Siglo XIII (1281-1300). Tomo III (1. edizioa). Valladolid: Imprenta Castellana. OCLC 769283517. 

• Menéndez Pidal de Navascués, Faustino (2011). Heráldica de la Casa Real de León y de Castilla (siglos XII-XVI). Con la colaboración de la Real Asociación de Hidalgos de España (1. edizioa). Navarra: Hidalguía argitaletxea. ISBN 978-84-939313-0-8. 

• —— (2018). Los sellos en nuestra historia (1. edizioa). Madrid: Boletín Oficial del Estado y Real Academia de la Historia. ISBN 978-84-340-2468-7. 

• Rodríguez-Picavea Matilla, Enrique. (2007). «El proceso de aristocratización de la Orden de Calatrava (siglos XIII-XV)» Hispania sacra (Madrid: Consejo Superior de Investigaciones Científicas, CSIC: Instituto de Historia y Servicio de Publicaciones) (120): 493-535. ISSN 0018-215X..

• Salazar y Acha, Jaime de (2021). Real Academia de la Historia y Agencia Estatal Boletín Oficial del Estado, ed. Las dinastías reales de España en la Edad Media (1. edizioa). Madrid: Imprenta Nacional de la Agencia Estatal Boletín Oficial del Estado. ISBN 978-84-340-2781-7. 

• Salazar y Castro, Luis de (1694). Mateo de Llanos y Guzmán, ed. Pruebas de la Historia de la Casa de Lara. Madrid. OCLC 493250082. 

• —— (1697). Mateo de Llanos y Guzmán, ed. Historia genealógica de la Casa de Lara. Tomo III. Madril. OCLC 493214848. 

• Sánchez de Mora, Antonio. (2004). «Nuño González de Lara: "El más poderoso omne que sennor ouiese e más honrado de Espanna"» Historia, instituciones, documentos (Sevilla: Universidad de Sevilla: Departamento de Historia Medieval y Ciencias y Técnicas Historiográficas) (31): 631-644. ISSN 0210-7716..

Kanpo estekak

• Leonor Rodríguez de Castro, Santa Olalla andrea eta Gaztelako Infanta
• Leonor Rodríguez de Castroren genealogia (Ingelesez)
• Leonor Rodríguez de Castroren fitxa genealogikoa. Medinaceliko Casa ducal Fundazioa

• Datuak: Q6526666