Noor Jordaniakoa

Wikipedia, Entziklopedia askea

 

Noor Jordaniakoa


Jordaniako Erregina ezkontidea

1978ko ekainaren 15a - 1999ko otsailaren 7a - Rania Jordaniakoa
Bizitza
Jaiotzako izen-deiturakLisa Najeeb Halaby
JaiotzaWashington1951ko abuztuaren 23a (72 urte)
Herrialdea Ameriketako Estatu Batuak  (1951 -  1978)
 Jordania  (1978 -
Familia
AitaNajeeb Halaby
AmaDoris Halaby
Ezkontidea(k)Hussein I.a Jordaniakoa  (1978 -  1999)
Seme-alabak
LeinuaHaxemiak
Hezkuntza
HeziketaPrincetongo Unibertsitatea
Concord Academy (en) Itzuli
Chapin School (en) Itzuli
National Cathedral School (en) Itzuli
Hizkuntzakingelesa
Jarduerak
Jarduerakidazlea, autobiografialaria, arkitektoa eta Erregina ezkontidea
Jasotako sariak
Sinesmenak eta ideologia
Erlijioaislama

Twitter: QueenNoor Edit the value on Wikidata

Noor Al-Hussein, (arabieraz: الملكة نور), (jaiotzez Elizabeth (Lisa) Najeeb Halaby (Washington, AEB, 1951ko abuztuaren 23a) arkitektoa, Jordaniako erregina, filantropoa eta aktibista. Husein I.a Jordaniako erregearen alarguna da. Gaur egun, Jordaniako Majestate Noor Erregina Jordaniakoa titulua du.

Biografia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Siriako, Ingalaterrako, Suediako eta Eskoziako jatorria du. P an Am-eko zuzendari exekutiboa izan zen Najeeb Elias Halaby eta Doris Carlquist lehen emaztearen alaba izan zen. 1974an, Princetongo Unibertsitateko arkitektura- eta hirigintza-lizentziatura lortu zuen. Lisak bi neba-arreba izan zituen, Christian eta Alexa, eta gurasoak dibortziatu egin ziren 1977an.

Noor erregina, Nancy Reagan, Hussein erregea eta Ronald Reagan, (AEBko presidentea), 1981_

Lisa Halabyk Husein erregea Amángo Nazioarteko Aireportua handitze lanetan ari zela ezagutu zuen. Jordaniako erregearen laugarren emaztea izan zen 1978ko ekainaren 15ean. Ezkondu zirenean, islama onartu edo bihurtu zenez, Huseinek bere emazteari gaur egun ezagutzen duen izena jarri zion, Noor al-Hussein, arabieraz Luz de Husein esan nahi duen izena. Noor Jordaniako erregina ezkontidea izan zen bere ezkontza egunetik bere senarra hil zen arte, 1999ko otsailaren 7an.

Noor erreginak eta Husein erregeak lau seme-alaba izan zituzten:

  • Hamizah printzea (1980ko martxoaren 29an jaioa), Koroaren oinordekoa 1999tik 2004ra.
  • Hashim printzea (1981eko ekainaren 10ean jaioa).
  • Iman printzesa (1983ko apirilaren 24an jaioa).
  • Raiyah printzesa (1986ko otsailaren 9an jaioa).

Jordaniako Noor erreginak nazioarteko hainbat erakunderekin lan egin du gatazkak konpontzeko. Besteak beste, Mundu Batuko Eskolak erakundeko lehendakaria da 1995etik.

Husein erregea hil ondoren, Hamizah printzea (Noorren semea) Abdalá (Husein erregearen aurreko ezkontza baten semea) errege berriaren ustezko oinordeko bihurtu zen. 2004. urtean, errege jordaniarrak oinordetzako lehen postutik kanpo utzi zuen Hamzah printzea.[1]

Noor erregina alarguna Jordania, Washington eta Londresen bizi da. Nazioarteko erakundeei laguntzen eta agerraldi publikoak egiten jarraitzen du.

Carlos Slim handiki mexikarrarekin harreman sentimentala izan duela idatzi du Espainiako aldizkari batek.[2]

Lan arloa[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Agenda nazionala[aldatu | aldatu iturburu kodea]

1979an Noor erreginak Hussein Erregeareen Fundazioa (KHF) sortu zuen. Besteak beste, Noor Al Hussein Fundazioa eta garapenerako zortzi erakunde espezializatu daude: Jubilee Institutua, Informazio eta Ikerketa Zentroa, Musika Kontserbatorio Nazionala, Kultura eta Arteen Zentro Nazionala, Familiaren Osasun Institutua, Garapen Komunitarioko Programa, Jordaniako mikrokreditu Konpainia (Tamweelcom) eta Islamiar mikrokreditu Konpainia (Ethmar). JOrchestraren ohorezko lehendakaria da. Gainera, Noor erreginak gazteentzako ekimena jarri zuen abian: Gazte Arabiarraren Nazioarteko Biltzarra.[3]

Noor Jordaniako erregina Bosnian, 1996
Hillary Rodham Clinton lehen dama eta Noor Jordaniako erregina, 2001
Noor Jordaniakoa Bakea eta justizia itxierako osoko bilkuran, 2011

Nazioarteko agenda[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Noor erreginaren nazioarteko lana ingurumen-kontuetan eta giza segurtasunarekiko loturan oinarritzen da, uraren eta ozeanoen osasuna azpimarratuz. 2017. urteko Gure Ozeanoa Konferentzian, hitzaldi nagusia eman zuen, klima-aldaketaren eta ozeanoen osasunaren eta giza segurtasunaren arteko loturari buruz.[4] Noor erregina Natura Kontserbatzeko Nazioarteko Batasuneko patroia da, Nazioarteko BirdLife Fundatzaile Presidente eta Emeritoa, International, Nazioarteko Conservation Fideikomisario Emeritoa eta Elders Ozeanoko kidea.[5][6][7] King Hussein Foundation International irabazi asmorik gabeko erakunde estatubatuarraren lehendakaria ere izan zen. 501 (c) (3) erakunde horrek, 2001az geroztik, Hussein erregearen Lidergo Saria eman du.[8] Mundu Batuko ikastetxeetako mugimenduaren lehendakaria da.[9]

Patronatuak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  • Mundu Batuko Ikastetxeetako lehendakaria (1995-gaur egun).
  • Rey Hussein (KHF) Fundazioko lehendakaria eta sortzailea (1999- gaur egun).
  • Global Zeroren kide sortzailea (2008-gaur egun).[10]

Sariak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  • Emakumearen Munduko Saria: Tolerantziaren Munduko Saria (2006).

Argitaratutako lanak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  • Noor, Reina (2000). Hussein de Jordania. KHF Publishing. 
  • Noor, Reina (2003). Salto de Fe: Memorias de una vida inesperada. Nueva York, Nueva York, USA: Miramax/Hyperion. ISBN 0786867175

Ohorezko goraipamenak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Jordaniako ohorezko goraipamenak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  • 'Dama gran collar de la Orden de Hussein ibn' Ali (1978/06/05).[11]
  • Errenazimentuko Ordena Gorenaren kordoi handia dama (1978/06/05).

Atzerriko ohorezko goraipamenak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  • Austriako Errepublikako Merituaren Ordenako Izar Handia (Austriako Errepublika, 1978).
  • Italiako Errepublikako Merituaren Ordenako gurutze handia (Italiako Errepublika, 1983/11/26).[12]
  • Brunéiko Errege Familiaren Ordenako lehen klaseko dama [DK] (Brunéiko Sultanatoa, 1984).
  • Isabel Katolikoaren Errege Ordenako gurutze handia dama (Espainiako Erresuma, 1985/03/22).[13]
  • Serafinen Ordenaren dama (Suediako Erresuma, 1989/09/15).
  • Bertutearen Ordenako Klase Goreneko kidea (Egiptoko Arabiar Errepublika, 1989).
  • Errege eta Aparteko Karlos III.aren Ordenako Gurutze Handiaren dama (Espainiako Erresuma, 1994/11/04).[14]
  • Elefante Ordenaren Dama (Danimarkako Erresuma, 1998/04/27).
  • San Juan Ordenaren Gurutzearen (Erresuma Batua, 2013).


Aurrekoak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Aurrekoa:
Alia Baha ed Din Toukan
Jordaniako erregina ezkontidea
1978.06.15 -1999.02.07
Hurrengoa:
Rania Jordaniakoa

Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]