Oxoi

Kimika organikoan oxoia beste substantzia kimiko batetik eratorritako konposatu-mota da, non jatorrizko konposatuaren fosforo-sufre loturetako bat fosforo-oxigeno lotura bihurtu den.



Paratioia	Paraoxoia

Organofosfatoen taldeko pestiziden artean aurki daitezke oxoien adibide garrantzitsuak. Produktu kimiko horietako batzuek, hala nola malatioiak, diazinoiak eta paratioiak, ez dute toxikotasun nagusia jatorrizko forman adierazten. Aitzitik, animalien metabolismoak fosforo-sufre lotura bat kanbiarazten du fosforo-oxigeno lotura bilakatuz, eta ondorioz, konposatu horiek oxoi bihurtzen ditu; malaoxoi, diazoxoi eta paraoxoi hurrenez hurren. Malatioiaren kasua adibidez,

${\ce {C10H19O6PS2 ->[metab.] C10H19O7PS}}$

Oxoiek azetilkolinesterasa inhibitzen dute, eta azetilkolina modu kontrolaezinean metatzen da, eta kalte handiak eragiten dizkiote animaliaren nerbio-sistemari^[1].

Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

↑ Huff, R. A.; Corcoran, J. J.; Anderson, J. K.; Abou-Donia, M. B.. (1994-04). «Chlorpyrifos oxon binds directly to muscarinic receptors and inhibits cAMP accumulation in rat striatum» The Journal of Pharmacology and Experimental Therapeutics 269 (1): 329–335. ISSN 0022-3565. PMID 7513360. (Noiz kontsultatua: 2023-05-15).

Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Datuak: Q7115738

[1] Huff, R. A.; Corcoran, J. J.; Anderson, J. K.; Abou-Donia, M. B.. (1994-04). «Chlorpyrifos oxon binds directly to muscarinic receptors and inhibits cAMP accumulation in rat striatum» The Journal of Pharmacology and Experimental Therapeutics 269 (1): 329–335. ISSN 0022-3565. PMID 7513360. (Noiz kontsultatua: 2023-05-15).

[1]