Roger de Bussy-Rabutin
Roger de Bussy-Rabutin | |||
---|---|---|---|
1665 - 1693ko apirilaren 9a ← Nicolas Perrot d'Ablancourt (en) - Jean-Paul Bignon (en) → | |||
Bizitza | |||
Jaiotza | Epiry, 1618ko apirilaren 13a | ||
Herrialdea | Frantzia | ||
Lehen hizkuntza | frantsesa | ||
Heriotza | Autun, 1693ko apirilaren 9a (74 urte) | ||
Familia | |||
Ezkontidea(k) | Louise de Rouville (en) (1650 - | ||
Seme-alabak | |||
Hezkuntza | |||
Hizkuntzak | frantsesa | ||
Jarduerak | |||
Jarduerak | idazlea, militarra, gortesaua eta filosofoa | ||
Kidetza | Frantses Akademia | ||
Zerbitzu militarra | |||
Gradua | Lieutenant General (en) | ||
Parte hartutako gatazkak | Hogeita Hamar Urteko Gerra Franko-espainiar Gerra |
Roger de Rabutin, Bussyko kondea, Bussy-Rabotin deitua (Epiry, 1618ko apirilaren 13a – Autun, 1693ko apirilaren 9a) frantziar idazlea izan zen.
Borgoinako nobleziako familia batean jaio zen eta Autungo jesuiten eskolan eta Clermonteko ikastetxean ikasi zuen. Hamasei urterekin ikasketak utzi eta armadan sartu zen, eta zenbait kanpaina militarretan parte hartu zuen. 1641ean Richelieuk Bastillera bidali zuen bere eginbeharren zabarkeriagatik.
1640ko hamarkadan Luis II.a Borboi-Condékoarekin borrokatu zuen Katalunian. Hasieran Condérekin bat egin zuen Frondan, baina gero erregearen aldera aldatu zen. Flandesen ere borrokatu zen Turennerekin batera. Hala ere, harrokeria zuen, bere izaera liskartsuak eta abesti difamatorioak konposatzeko ohiturak pertsonaia garrantzitsu askorekin eman zioten izena.
1659an bere jabetzetan giltzapetu behar izan zuen Aste Santuan orgia batean parte hartzeagatik eskandalu bat sortu zuenean. Han idatzi zuen Histoire amoureuse des Gaules ospetsua, gorteko damen azpijokoak kontatzen zituena. Erregea haserretu egin zen eta 1665ean Bastillera bidali zuen. Urtebete baino gehiago eman zuen han, eta, ondoren, beste 27 urtez egon zen bere jabetzetan erbesteratuta. 1665ean Frantses Akademiako kide hautatu zuten. Sevignéko markesaren lehengusua izan zen, eta gutun ugari idatzi zituen harekin.
Lanak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Histoire amoureuse des Gaules (1666), suivie des Romans historico-satiriques du xviie siècle, Paris : Jean-Augustin Grangé, 1754.
- Carte géographique de la cour et autres galanteries, Cologne : Pierre Marteau, 1668.
- Mémoires, Paris : J. Anisson, 1696. Édition moderne présentée, établie et annotée par Daniel-Henri Vincent, Le Temps retrouvé, Mercure de France, 2010, (ISBN 978-2-7152-2949-5)
- Lettres de messire Roger de Rabutin, comte de Bussy, Paris : F. Delaulne, 1720.
- Discours à sa famille. Manuscrit [archive] Édition moderne préfacée par Yves Coirault, Précy-sous-Thill : Armançon, 2000, (ISBN 2-84479-015-1).